جنگ ریز تراشه‌ها 🔹دنیا بر پایه ریز تراشه‌ها می‌چرخد. از گوشی‌هایِ در دست شما تا یخچال‌ها و کارخانه‌های خودروسازی گرفته تا سیستم‌های موشکی نظامی و تقریبا همه اجزا زندگی دیجیتال امروز ما همه بر پایه دستگاه‌های کوچک اما پیچیده‌ای به نام نیمه‌رسانا ها ساخته شده است. ساخت نیمه‌رساناها خیلی سخت است و به ماشین‌های بزرگ و پیچیده، دانش تکنیکی پیشرفته و مواد خیلی کمیاب نیاز دارد. هم اکنون تولید این چیپ‌ها از شبکه‌ای از کمپانی‌ها در سراسر دنیا تشکیل شده که چند تا از آن‌ها گلوگاهی Choke point هستند. برای مثال شرکت TSMC تایوان تولید بیش از ۹۰٪ چیپ‌های سطح بالا در دنیا را انجام می‌دهد. 🔹اهمیت حیاتی نیم‌رساناها در ترکیب با پروسه پیچیده تولیدشان، آن را تبدیل به یک زمین بازی رقابت بین آمریکا و چین در نبرد بر سر تصاحب تکنولوژی آینده کرده. اگر جنگ سرد اول با توسعه سلاح‌های اتمی تعریف می‌شد، جنگ سرد تکنولوژیک جدید با چیپ‌های کامپیوتری تعریف می‌شود. کریس میلر از اساتید دانشگاه "تاریخ ملی" آمریکا در کتاب "جنگ تراشه‌ها" می‌نویسد: "استراتژيست‌ها در پکن و واشینگتن دریافته‌اند که همه تکنولوژی‌های پیشرفته، از یادگیری ماشینی Machine learning گرفته تا سیستم‌های موشکی، از خودروهای خودران تا پهبادهای مسلح، به تراشه‌های پیشرفته نیاز دارد". 🔹جنگ سرد تکنولوژی بین چین و آمریکا و همچنین کمبودهای ناشی از همه‌گیری کرونا، منجر به تلاش‌های زیادی از سوی دولت فدرال شده تا تولید نیمه‌رساناها را به "خانه" بیاورند. اما واقعیت تولید تراشه در داخل خیلی کمتر از انگیزه‌های وطن پرستانه برای جلو زدن از یک رقیب ژئوپلیتیک اغوا کننده است. 🔹عجله ایالت‌ها و شهرها (در آمریکا) برای تبدیل شدن به معادن طلای نیمه رساناها، دعواهای قدیمی بر سر مسکن سازی، مدرسه‌های عمومی و ... را احیا کرده. جنگ دیوانه‌وار بر سر تراشه‌ها باعث شده ‌که میلیاردها دلار پول به سمت این شرکت‌ها سرازیر شود. دولت در راه تلاش برای تصاحب تکنولوژی آینده مشکلات امروز را نادیده گرفته است. 🔹جایگاه آمریکا به عنوان کارخانه تولید نیمه‌رساناها برای دهه‌ها نزولی بوده. طبق گزارش اتحادیه صنایع نیمه‌رسانا، سهم آمریکا از صنعت تراشه‌ها از ۳۷٪ در سال ۱۹۹۰ به تنها ۱۲٪ در سال ۲۰۲۰ رسیده. برای معکوس کردن این روند آمریکا همه موانع را برای جذب تولیدکنندگان تراشه به آمریکا برداشته. در سطح فدرال، کنگره قانون CHIPS را در ماه آگوست تصویب کرد که ۲۸۰ میلیارد دلار برای سرمایه‌گذاری در تحقیق و ساخت بومی نیمه رساناها اختصاص می‌دهد. 🔹این استخر پول و در کنار آن موج تشویقی‌های دولت‌های محلی، تولید کنندگان را به این سو سوق داده که کارخانه‌های خود را به آمریکا بیاورند. شرکت اینتل چیپ ساز پیشرو آمریکایی گفته ۲۰ میلیارد دلار برای ساخت بزرگترین کارخانه تراشه دنیا در اطراف شهر کلمبوس در ایالت اوهایو هزینه کرده که طبق گفته شرکت، حداقل ۳۰۰۰ نفر پس از تکمیل آن در سال ۲۰۲۵ مشغول به کار می‌شوند. مدیر عامل اینتل به نشریه تایمز گفته: "ما به ایجاد سیلیکون وَلی Silicon Valley کمک کردیم و حالا می‌خواهیم آن را به 'قطب سیلیکون' (Silicon Heartland) تبدیل کنیم". 🔹محل درنظر گرفته شده برای کارخانه‌ها به جز نزدیکی به منابع آب فراوان که برای ساخت چیپ‌های کامپیوتری لازم است، برای محل کار قشر متوسط درجه یک است و مرکز داده‌های شرکت‌های آمازون، گوگل و فیسبوک است. 🔹تشویقی‌های توسعه شامل کاهش یا معافیت مالیاتی املاک و اعتبارهای مالیاتی، و کاهش یا نادیده گرفتن کامل مالیات برای پروژه‌های بالاتر از یک میلیارد دلار است. 🔹یک هفته بعد از اعلام شرکت اینتل، ایالت اوهایو تشویقی‌های ‌اضافی دو میلیارد دلاری را اعلام کرد که بالاترین میزان در نوع خود در تاریخ این ایالت بود. به عنوان بخشی از این بسته، دولت ایالتی ۷۰۰ میلیون دلار برای توسعه بزرگراه و بهبود دیگر زیرساخت‌های آن اختصاص می‌دهد. بنا به تحقیق دانشگاه ایالتی اوهایو در سال ۲۰۲۰، "این گونه سهلگیری‌های مالیاتی موجب تضعیف نهادهای عمومی مثل مدارس می‌شود که شدیدا به مالیات املاک نیاز دارند". 🔹عجیب است که ایالت آریزونا که دهه‌ها به خاطر بحران بی‌آبی و بیابان‌هایش مشهور بوده، یکی از کانون‌های شکوفایی صنعت تراشه در آمریکا ست. این کارخانه‌ها روزانه میلیون‌ها گالن آب مصرف می‌کنند. با این حال شرکت اینتل ۳.۸ میلیارد دلار GDP برای این ایالت آورد. البته اینتل با استناد به داده‌های خود می‌گوید که ۸۰٪ این آب در سال ۲۰۲۰ دوباره بازیافت شده، اما حتی اگر ۲۰٪ آن بازیافت نشود، روزانه ۲.۸ میلیون گالن آب استفاده می‌شود که به منابع آب مالیاتی آمریکا َضربه می‌زند. 🔹بعضی متخصصان می‌گویند که حتی اگر این کار باعث به آوردن کارخانه‌ها به آمریکا کمک کند، این کشور باز هم سال‌ها از صنعت تراشه‌سازی تایوان عقب‌تر است.