💢ملاحظات معاهده جامع مشترک ایران - روسیه
🔹ارتقای سطوح کلان روابط با همسایگان و دولت‌های آسیایی، به ویژه روسیه و چین از جمله مسائلی است که همواره عالی‌ترین مقامات سیاسی کشور پیگیری کرده‌اند. چه اینکه جناب مخبر در سفر اخیر خود به مسکو بر عمق روابط دو کشور و عدم تغییرات کلان آن با تغییر دولت‌ها اشاره کردند و البته به درستی رئیس دولت چهاردهم نیز اظهار داشتند که ارتقای روابط با شرق و روسیه از اولویت‌هایش است.
🔸بر این اساس، سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور به مسکو را باید در همین چارچوب و در راستای سیاست کلی کشور مبتنی بر تقویت چندجانبه گرایی تحلیل کرد. جناب احمدیان که برای شرکت در اجلاس مقام‌های عالی امنیت ملی کشورهای عضو بریکس به روسیه سفر کرده بود، در حاشیه این اجلاس ضمن دیدار همزمان با پوتین و سرگئی شایگو، طیفی از مسائل مورد علاقه دو کشور را بررسی کردند. در این دیدار رئیس جمهور روسیه بر عزم کشورش در ارتقای روابط دو جانبه تأکید کرده و بیان داشتند: «مصمم به همکاری با ایران در حوزه های مختلف هستیم.» در این سفر، مقامات روسی بر تلاش برای تسریع در امضا و عملیاتی کردن معاهده جامع مشارکت راهبردی دو کشور نیز اشاره و اظهار امیدواری کردند تا هر چه سریع‌تر معاهده مربوطه به امضا برسد. بر این اساس و نظر به روابط دوجانبه مسکو و تهران در دهه‌های اخیر و تأکید و نیاز هر دو کشور به انعقاد هر چه سریع‌تر معاهده جامع مشترک، باید اذعان داشت که امیدها و بیم‌هایی بر این روابط سایه افکنده است که نمی‌توان آنها را نادیده انگاشت.
🔹آنچه به عنوان محرک و پیشران روابط دو کشور بوده، و از قضا همین محرک‌ها می‌تواند زیربنای معاهده جامع مشترک باشد، قرائت گفتمانی و نگاه مشترک دو کشور نسبت به موضوع تغییر تدریجی در نظم جهانی و یکجانبه‌گرایی آمریکا، مقابله با تحریم‌ها، مقابله با استانداردهای دوگانه غرب و طیف گسترده‌ای از مسائل منطقه‌ای است.
🔸در عین حال، سرعت‌گیرها و موانعی وجود دارند که ممکن است روند رسیدن دو کشور به اهداف تعیین شده در معاهده جامع مشترک و همکاری راهبردی بلندمدت را با تأخیر و تهدید جدی مواجه کنند. از جمله اختلاف‌نظرها نسبت به برخی مسائل منطقه‌ای در قفقاز، تأثیر، دخالت و نقش مخرب بازیگران ثالث بر روابط دو کشور، تودرتوی نهادی و بروکراسی عریض و طویل در ایران، پایین بودن سطح تعاملات اقتصادی دو کشور در تناسب ظرفیت‌های موجود و بی‌توجهی به وجوه نرم‌افزاری روابط دوکشور با تمرکز بر ارتباطات و تعاملات میان مردم و بخش‌های غیردولتی و خصوص دو کشور.
🔹در نهایت مبرهن است که برآیند روابط دو کشور حائز منافع راهبردی برای هر دو ملت و کل منطقه بوده و لذا باید با مدیریت محرک‌های منفی پیرامونی، برای نزدیک‌تر شدن هرچه بیشتر دیدگاه‌ها تلاش کرد.
#گزارش‌روز