⭕️ شهریار ۱۶ مرداد لرزید اما جایی ثبت نشد/زلزله‌های گمشده ایران و جهان/ حقیقت پشت زمین‌لرزه‌های ثبت‌نشده چیست؟ 🔹زلزله‌ای که در تاریخ ۱۶ مرداد ۱۴۰۴ در شهریار رخ داد، به دلیل بزرگای کمتر از ۲.۵ در گزارش‌های رسمی مرکز لرزه‌نگاری کشوری ایران ثبت نشد. مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی: 🔹گزارش زلزله‌های با بزرگای کمتر از ۲.۵ می‌تواند انفجارهایی مانند آزمایش‌های زیرزمینی یا انفجار مهمات در مقیاس بزرگ را آشکار کند. با این حال، شناسایی این رویدادها تنها به داده‌های لرزه‌نگاری وابسته نیست. 🔹انفجارهای ساخته‌ دست بشر، مانند آزمایش‌های سطحی یا زیرزمینی، امواج لرزه‌ای مشابه زلزله‌های طبیعی تولید می‌کنند، اما با ویژگی‌های متفاوتی مانند ژرفای کمتر و الگوهای موج خاص. 🔹زلزله‌های با بزرگای بیش از ۴ در ایران و کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان، ترکیه، پاکستان، کشورهای آسیای مرکزی، قفقاز و حاشیه خلیج‌فارس به‌صورت خودکار و بلافاصله گزارش می‌شوند. 🔹همچنین، زلزله‌های با بزرگای ۳ تا ۴ در بیشتر مناطق ایران و زلزله‌های با بزرگای ۲ تا ۳ در نواحی مرزی مانند آذربایجان شرقی، غربی، اردبیل، گیلان و خلیج‌فارس به دلیل ثبت در ایستگاه‌های لرزه‌نگاری کشورهای همجوار به‌صورت خودکار گزارش می‌شوند. 🔹در ایران، مرکز لرزه‌نگاری کشوری از سال ۱۳۸۴ با دریافت داده‌های ایستگاه‌های لرزه‌نگاری سراسر کشور، اطلاع‌رسانی زلزله‌ها را با دقت و سرعت بیشتری انجام می‌دهد. اما این مرکز زلزله‌های با بزرگای کمتر از ۲.۵ را منتشر نمی‌کند. 🔹دلایل این محدودیت شامل جلوگیری از اضطراب عمومی و خستگی از هشدارهای مکرر است، زیرا روزانه حدود ۵۰ زلزله با بزرگای ۲ تا ۳ و ۵۰۰ زلزله با بزرگای ۱ تا ۲ در ایران رخ می‌دهد. همچنین، برخی از این رویدادها ممکن است زلزله‌های مصنوعی ناشی از انفجارها باشند که با زلزله‌های زمین‌ساختی اشتباه گرفته شوند. 🔹در ایران، داده‌های لرزه‌نگاری با تأخیر ۱۵ تا ۲۵ دقیقه‌ای گزارش می‌شوند و شکل موج‌های خام در دسترس عموم نیست. پژوهشگران برای دسترسی به این داده‌ها باید درخواست رسمی ارائه دهند. 🔹پایش خودکار و هوشمند زلزله‌های طبیعی و تفکیک آن‌ها از زلزله‌های مصنوعی در مراکز لرزه‌نگاری بین‌المللی انجام می‌شود. داده‌های لرزه‌نگاری عمومی تاکنون فعالیت‌های نظامی مخفی، به‌ویژه آزمایش‌هایی با قدرت معادل یک کیلوتن ماده منفجره (معادل زلزله‌ای با بزرگای ۴) را افشا کرده‌اند. با این حال، عدم گزارش زلزله‌های کوچک‌تر از ۲.۵ همچنان چالشی برای شفافیت و پژوهش‌های لرزه‌نگاری در ایران و جهان باقی مانده است.