🔰 تحلیل شناختی از اغتشاشات اخیر در نپال ⚠️ در سپتامبر ۲۰۲۵، دولت نپال تصمیم گرفت دسترسی به حدود ۲۶ اپلیکیشن و پلتفرم محبوب شبکه‌های اجتماعی (مثل فیس‌بوک، اینستاگرام، واتساپ، یوتیوب، و غیره) را محدود یا مسدود کند؛ دلیل اعلام شده، عدم ثبت رسمی این پلتفرم‌ها در کشور و نگرانی از شیوع اخبار دروغ، هتک حرمت و «جرائم سایبری». 🔺جوانان نسل Z در نپال (Gen Z) به‌شدت از این اقدام استقبال نکردند؛ این محدودیت به‌صورت یک عامل جرقه، منجر به تجمعات خیابانی شد که اعتراضات به فساد، خانواده سیاسی‌های ثروتمند («nepo kids»)، بیکاری، عدم فرصت‌های اقتصادی، فقدان شفافیت و اعتماد عمومی به حکومت را نیز در بر می‌گرفت. 🔺اعتراضات به خشونت انجامید؛ در واکنش نیروهای امنیتی، چندین نفر کشته و بسیاری زخمی شدند. ساختمان‌های دولتی و ساختمان پارلمان و دفاتر سیاسی مورد حمله قرار گرفتند؛ نخست‌وزیر استعفا داد؛ قانون محدودکنندهٔ شبکه‌های اجتماعی لغو شد؛ و انتخابات جدید مقرر گردید. 🔶 در این تحلیل، تمرکز بر فرآیند‌های شناختی-روانی است: یعنی چطور مردم فکر می‌کنند، احساس می‌کنند، و بر چه مبانی ذهنی واکنش نشان می‌دهند. ۱. احساس بی‌عدالتی و مقایسه اجتماعی 🔺یکی از موتورها اصلی این اعتراضات مقایسه اجتماعی است: جوانان نسل جدید، از طریق شبکه‌های اجتماعی، زندگی اشرافی نوجوانان و فرزندان سیاست‌مداران و خانواده‌های قدرتمند را دیده‌اند (لباس‌ها، سفرها، سبک زندگی لوکس). این مقایسه وقتی همراه است با وضعیت اقتصادی دشوار، بیکاری، فرصت‌های اندک، می‌تواند حس بی‌عدالتی را تقویت کند. وقتی گروهی احساس کند که منابع و فرصت‌ها به صورت نامتوازن توزیع شده‌اند، و خودشان به دلیل فساد یا ساختارهای قدرت امکان پیشرفت ندارند، اضطراب، خشم و نارضایتی به سرعت سر برمی‌آورد. ۲. هویت جمعی و نسلی 🔺این اعتراضات واضحاً نسلی هستند (“Gen Z protests”)؛ یعنی جوان‌ها احساس هویتی با نسل خود دارند — به روش تعامل دیجیتال، خواسته‌ها، انتظارات متفاوت. این هویت مشترک باعث می‌شود که وقتی یکی از اعضا احساس کند حقوقش نقض شده یا صدایش شنیده نمی‌شود، همراه با دیگران واکنش نشان دهد. هویت نسل جدید شامل انتظاراتی است: آزادی بیان دیجیتال، فرصت‌های مالی و آموزشی، شفافیت در سیاست، عدالت اقتصادی. وقتی این انتظارات برآورده نشوند، نارضایتی عمیق‌تر می‌شود. ادامه ... 👇👇👇