*﷽* در مکتب ولایت در محضر رهبر معظم انقلاب میرزا كوچك، مرد تنهایی بود كه به دو قدرت بزرگ آن روز دنیا - یعنی روسها و انگلیسیها - یك "نه ی" بزرگ گفت. نه با روسها ساخت، نه با انگلیسیها؛ اما در كنار او كسانی بودند كه می خواستند با دستگاه حكومتِ آن روز - بعد هم با رضاخان كه تازه می‌خواست سرِ كار بیاید - مبارزه كنند، اما به روسها پناه می‌بردند؛ به باكو رفتند و بند و بستهایشان را كردند و به ایران برگشتند و سرسپرده آنها شدند. اما میرزاكوچك‌خان قبول نكرد و حاضر نشد سازش كند؛ او، هم با انگلیسیها جنگید، هم با قزّاقهای روس جنگید، هم با لشكر رضاخانی - و قبل از رضاخان، آن كسانی كه بودند - مبارزه كرد؛ با احسان‌اللَّه‌خان و دیگران هم كنار نیامد.