💠سجده شکر، بُراقی بسوی وادی قرب الهی 🔶از امام باقر(ع) روایت شده است که آن حضرت فرمودند: «پدرم، علی بن الحسین(ع) هیچ گاه نعمتی را از خدا یاد نکرد، مگر آن که به شکرانه آن سجده کرد، و هیچ آیه ای را نخواند که در آن سجده باشد، مگر آن که سجده کرد و خداوند هیچ بلایی را که از آن می‌ترسید، از او دفع نکرد، مگر آن که به خاطر آن سجده کرد، و از هر نماز واجب که فارغ می‌شد، پس از آن سجده می‌کرد، هر وقت توفیق می‌یافت که میان دو نفر اصلاح کند، برای شکر آن، سجده می‌کرد» (علل الشرایع، ج 1، ص 232) 🌹سرور و مولایمان امام زمان(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) نیز می فرمایند: 🔰سَجْدَةُ الشُّکْرِ مِنْ أَلْزَمِ السُّنَنِ وَأَوْجَبِها ... فَإِنَّ فَضْلَ الدُّعاءِ وَالتَّسْبیحِ بَعْدَ الْفَرائِضِ عَلَى الدُّعاءِ بِعَقیبِ النَّوافِلِ، کَفَضْلِ الْفَرائِضِ عَلَى النَّوافِلِ، وَالسَّجْدَةُ دُعاءٌ وَتَسْبیحٌ فَالْأَفْضَلُ أَنْ یَکُونَ بَعْدَ اَلْفَرْضِ سجده ى شکر، از لازم ترین و واجب ترین سنت هاست(مستحب بسیار مؤکد) ... همانا، فضیلت دعا و تسبیح پس از واجبات بر دعاى بعد از نوافل، همانند فضیلت واجبات بر نوافل است. و سجده، دعا و تسبیح است پس افضل آن است که بعد از واجب باشد. (احتجاج، ج2، ص308) 🔶از بررسى آیات و احادیث به دست مى آید که همه ى واجبات و یا همه ى مستحبات، در یک سطح و اندازه نیستند؛ مثلاً اهمیّت نماز، در میان واجبات، از همه بیش تر است؛ زیرا، قبولى اعمال، به قبول شدن نماز بستگى دارد. در میان مستحبات ـ برابر این حدیث ـ سجده ى شکر، از لازمترین مستحبات است. که سجده ى شکر، کلید افزایش و تداوم نعمت است؛ یعنى هر گاه انسان با دیدن و یا رسیدن به نعمتى، شکر گزارد، آن نعمت تداوم مى یابد و نعمت هاى دیگر نیز نازل مى گردند. این نکته در قرآن مجید به صراحت آمده است: ✳️لَئِنْ شَکَرْتُمْ لاََزیدَنَّکُمْ حتما اگر شکر نعمت به جاى آورید، قطعاً شما را با (سعه وجودی و فزونی نعمت) مى‌افزايم. ✅نکاتی در مورد این حدیث شریف 1. سجده ى شکر، زمان و مکان خاصّى ندارد، ولى با توجّه به این حدیث، بهترین زمان براى این کار بعد از فریضه است. 2. سجده کمال انسان و نهایت خضوع در برابر خداوند متعال است، در این هنگام است که انسان خود را نمى بیند و تمام عظمت و بزرگى را از آن خداوند مى داند؛ لذا این حالت، بهترین حالت براى بنده است، خصوصاً هنگامى که توأم با ذکر و شکرگزارى لفظى نیز باشد. 3. ثواب دعا و تسبیح بعد از نمازهاى واجب، از ثواب دعا و تسبیح پس از نمازهاى نافله خیلى بیش تر است، همان گونه که فضیلت فرایض از نوافل بیش تر است. 4. حضرت(علیه السلام) با بیان این که سجده، دعا و تسبیح است، مى فهماند که خود سجده هم یک نوع تسبیح و دعاست و همان گونه که ذکرِ پس از نماز، مطلوب است، سجده کردن هم کارى مستحب است؛ زیرا غایت و هدف از دعا و تسبیح، خضوع و خشوع و تذلّل براى خداوند متعال است، و شکّى نیست که این غایت، در سجده، به نحو اتمّ و اکمل است. ✅کیفیت سجده شکر 🔶طبق نظر امام و رهبری در این سجده، صرف قرار دادن پیشانی روی زمین‏‎ ‎‏همراه با نیّت، کافی است و احتیاط مستحب آن است که مواضع هفتگانه بر زمین قرار‏‎ ‎‏بگیرد، همچنین برای انجام سجده شکر، رو به قبله بودن و طهارت لازم نیست هر چند این دو مستحب است و افضل آن است که بر خلاف سجده نماز، آرنج را نیز بر زمین بگذارد و سنّت است که نخست پیشانى را بر زمین یا مهر گذارد، سپس طرف راست صورت را و آنگاه طرف چپ صورت را بر زمین گذاشته و در نهایت نیز پیشانى را دوباره بر زمین بگذارد که اصطلاحا به آن در فقه، تعفیر میگویند. ✅اذکار سجده شکر 🔶بدون گفتن ذکر هم، سجده شکر محقق میشود، هر چند مستحبّ است که در این سجده ذکر بگوید و در سجدهٔ شکر هرگونه ذکر و دعایی مستحب است، امّا در روایات دعاهای بسیاری برای سجدهٔ شکر ذکر شده است که برخی از آنها این چند مورد است: 1⃣به سند معتبر از امام رضا(ع) روایت شده: اگر می‌خواهی صد مرتبه «شُکراً شُکراً» بگو و اگر می‌خواهی صد مرتبه «عَفواً عَفواً». 2⃣امام صادق(ع) می‌فرماید: «نمازگزار بعد از نمازهای واجب به جهت شکر خداوند و سپاس‌گزاری از او برای توفیقی که در ادای واجباتش به او عنایت فرموده، سجده می‌کند و کم‌ترین چیزی که می‌گوید؛ سه بار ذکر "شُکراً لِله" است». 3⃣در بسیاری از روایات معتبر نیز نقل شده است که امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) در سجده شکر بسیار می‌گفتند: « اَسْألُک الرّاحَةَ عِنْدَ الْمَوتِ وَ الْعَفْوَ عِندَ الْحِسابِ.» 📡برای رضای الهی☝️نشر دهید.