✅ تفاوت انسان و حیوان با صفت حمد و شُکر
🔺 تا وقتیکه انسان به حال حمد و شکر نرسیده است ممکن است بگوییم که در وضعیت حیوانی به سر میبرد. آنچه مورد نظر حیوان است آب و علف و مسائل مربوط به زندگی ظاهری و مادی است ولی انسان با این صفت «حمد» از حیوان متمایز میشود.
در فراز هشتم از دعای اول صحیفه، این مطلب بسیار عالی بیان شده است. عرض میکند: خدایا تو را شکر میکنم به خاطر توفیقی که به من دادی تا با عقلم نعمتهای تو را در وجودم و در جهان خارج از وجودم مطالعه کنم و بفهمم و غافل نمانم و در نتیجه حمد و ستایش تو را به جا بیاورم؛ لذا اول صبح که از خواب بیدار شد و نفس کشید و چشمش را باز کرد، میداند که این نفس کشیدن و چشم باز کردن و از جا بلند شدن مال خودش نیست بلکه مهمان حول و قوه الهی است، اینجاست که حالت بندگی و شرمندگی و حمد و ثناء و عشق و محبت به خدا پیدا میکند و بهطور خودکار و جبری، بیاعتنایی به خدا دیگر از او سر نمیزند.
حضرت در این دعا تکلیف بشریت را مشخص میکند. یعنی اگر این حالِ حمد، نبود: «لَخرجوا من حدود الانسانیة الی حدّ البهیمیة» یعنی خدایا تو را شکر که ما را از حیوانیت جدا کردی! چگونه؟ به وسیله همینکه ما فهمیدیم مهمان زمین و آسمان تو هستیم و هستی خودمان از توست، و از خود هیچ نداریم. ما اصلاً هیچ چیز نیستیم. لطف توست که ما را زنده کرده، جان داده، زندگی داده. اگر توجه به این نعمتها نمیکردیم و حمد، بهطور خودجوش در وجود ما پیدا نمیشد همانند حیوانات میشدیم، «بل هم أضل»! چون از آنها توقعی نیست که اگر وارد باغچه این مدرسه شدند و شروع به چریدن کردند از صاحب این مدرسه اجازه بگیرند و تشکر کنند و کسی هم به او نمیگوید: تشکر کن که داری علف مدرسه را میخوری!
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی رحمه الله تعالی
@seyedololama