علّامه‌ی اهل قبله
بسم الله الرحمن الرحیم وصلی الله علی محمّد وآله الطاهرین.
روز شهادت حضرت سیدالشهداء علیه السلام (عاشورای سال ۶۱ ه‌ق) متولد شد، و سال شهادت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام (۱۴۸ ه‌ق) بدرود حیات گفت.
تبار و نژادی کاملاً ایرانی داشت و اصالتاً اهل دماوند -حد فاصل بین مرکز و شمال ایران- بود. این منطقه، بین سال‌های پس از ۲۲ تا ۵۹ ه‌ق توسط مهاجمان مسلمان فتح گردید. مهران یکی از اسرای این هجوم‌ها بود که به همراه همسرش به کوفه برده شد، مردی از بنی‌اسد آن‌دو را خریداری و آزاد ساخت که مابقی مدت عمرشان را میان آن طایفه به سر بردند. این شخص در کشاکش معرکه‌ی کربلا (در جبهه‌ی حق یا باطل؟ معلوم نیست) حضور داشت که فرزندش سلیمان در کوفه و درمیان بنی‌اسد به دنیا آمد.
سلیمان بن مهران دماوندی [کوفی اسدی] مراتب تعلیم و تربیت را به خوبی سپری کرده، توفیق درک محضر علمی حضرات امامین صادقین علیهما السلام را یافته، عالمی سرشناس و فقیهی برجسته و شاعر و سخنوری چیره‌دست و توانا بار آمد که مورد اعزاز و اکرام و احترام جمهور علمای فریقین است؛ از علمای شیعه که بگذریم، بزرگان اهل‌سنت با وجود اذعان به تشیع و تعصب‌اش در دفاع از آن، و نیز با وجود اعتراف به جسارت و بی‌باکی‌اش در نقل و انتشار فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام، در وصف و مدح‌اش سخن‌ها گفته، ستایش‌ها کرده‌اند، در حدی که «علّامه‌ی مسلمانان» لقب گرفت. «اصفهانی، حلیةالاولیاء؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان؛ ذهبی (شمس‌الدین)، میزان الاعتدال؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب؛ ذهبی، تاریخ الاسلام»
وثاقت و امانت سلیمان مورد اجماع جمیع رجالیون شیعه و سنی است و احدی جرح و تردیدی پیرامون‌اش بیان نکرده است. «معجم الرجال خویی»
او شیخ بسیاری از محدثین خوشنام شیعه، از جمله ابان بن تغلب و ابن ابی‌عمیر بود. «امالی صدوق»
او که مؤمنی خوش عقیده و ولایت‌مدار بود، در زهد و پرهیزکاری، تقوا و ورع، اهتمام به عبادات و سنن، خوش‌خلقی و در عین‌حال بذله‌گویی، صراحت لهجه و حاضرجوابی، و ... سرآمد روزگار و ضرب‌المثل عصر خویش بود؛ روزی هشام بن عبدالملک مروان، پیکی را با نامه‌ای به محضر «سلیمان اعمش» (به سبب نابینایی در اواخر عمر، اعمش لقب گرفت) فرستاد، مبنی بر اینکه فضائل و مناقب «عثمان» و مثالب و مطاعن «علی» را برایم بنویس!!!
سلیمان خشمگین از چنین درخواست گستاخانه‌ای، نامه‌ی خلیفه را پاره، و در دهان بز قرار داد که آن را جوید؛ و خطاب به پیک گفت پاسخ آقایت این است!!!
پیک در راه بازگشت بود که مجدداً مراجعه کرده، گفت باید حتماً جوابی برای هشام ببرم وگرنه جانم در خطر است. سلیمان هم که چنین دید، اینگونه مرقوم فرمود:
اگر تمام خوبی‌های عالم برای عثمان باشد، به حال تو سودی ندارد ؛ و اگر تمام بدی‌های عالم برای علی باشد، ضرری به تو نخواهد رسید ؛ تو ببین خودت چه هستی!!! «کمال‌الدین دمیری، حیات الحیوان»
۱۵ ربیع‌الاول (۱۲۹۷ سال پیش) یادآور غروب این ستاره‌ی فروزان عالم تشیع در سن ۸۷ سالگی است؛ به روح مطهرش صلوات
والسلام علیکم ورحمةالله وبرکاته
علی‌رضا احمدی دهبالایی (ایلامی)
یکشنبه ۹ مهر ۱۴۰۲ ؛ ۱۵ ربیع‌الاول ۱۴۴۵
@shabnamshabna