محمدحسن مامقانی بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین. ممقان (مامقان) شهری در استان آذربایجان شرقی و در نزدیکی تبریز است که خاستگاه عالمان بزرگ و فرزانه‌ای با همین فامیلی و پسوند است. یکی از عالمان وارسته‌ی آن سامان، مرحوم آیةالله العظمیٰ محمد حسن مامقانی است که هم پدرش هم خودش هم پسرش، از مراجع تقلید زمان خود بودند. پسرش «عبدالله» صاحب کتاب مطرح «تنقیح المقال» در علم رجال است. محمدحسن در ۲۲شعبان سال ۱۲۳۸ه‌ق متولد شد. با تولد وی، خانواده‌اش به قصد اقامت در کربلا، راهی آن شهر شدند و او، مقدمات علوم اسلامی را در آنجا فراگرفت. ۱۷ساله بود که راه حوزه‌ی نجف را در پیش گرفت و پس از مدتی به توصیه‌ی اساتید و مراجع وقت نجف، به زادگاه اصلی‌اش مامقان بازگشت و به تبلیغ و ترویج دین همت گماشت. هشت سال بدین منوال گذشت و مجدداً رهسپار شهر علم و اجتهاد نجف‌ گردید؛ هجرتی که تا پایان عمر ادامه داشت. سید ابوالحسن اصفهانی، حسنعلی نخودکی اصفهانی، سید محسن امین و بسیاری دیگر از استوانه‌های علمای شیعه، شاگرد مکتب وی بودند و او خود، از بزرگانی همانند شیخ انصاری و سید حسین کوه‌کمری کسب فیض نموده بود. صورت یکی از اجازات روایت و اجتهادش، به خط و امضای مبارک سید علی طباطبايی صاحب ریاض المسالک است. ۱۸محرم سال ۱۳۲۳ه‌ق، روزی بود که محمدحسن را پس از ۸۵ سال عمر پر برکت، به جوار رحمت حق منتقل نمود و امروز، ۱۲۳ سال از آن مهنت و مصیبت گذشته است. قبر مطهرش در مجموعه‌ی آستان قدس علوی علیه السلام واقع شده، که پس از شصت سال و در خلال تعمیراتی که در حرم صورت گرفت، تخریب گردید و همگان دیدند، پیکر شریفَش پس از این همه مدت، همچنان صحیح و سالم است. روحش شاد. والسلام علیکم و رحمت‌الله وبرکاته علی‌رضا احمدی دهبالایی (ایلامی) چهارشنبه ۳ مرداد ۱۴۰۳ ؛ ۱۸ محرم ۱۴۴۶ @shabnamshabna