راهبرد دولت جمهوری اسلامی در کشاکش میان مصلحت مردم و خواست مردم
در جامعه اسلامی، در رابطه با خواست و تمایل مردم از یکسو و تعالیم مکتب و مصلحت آنها از دیدگاه مکتب و به تشخیص رهبری برگزیده آنها از سوی دیگر به ترتیب زیر عمل می شود:
۱- در مواردی که تمنيات مردم برخلاف ارزشهای اسلامی باشد، مسئولان هرگز نمی توانند به این تمنیات گردن نهند و اگر عوام فریبی کنند و به عنوان احترام به خواست مردم به تمنيات ضد اسلامی آنها تن در دهند، مردم حق دارند بعد آنها را مؤاخذه کنند و به آنها بگویند وظیفه شما این بوده که ما را آگاه کنید، نه آنکه به بهانه احترام به خواست ملت، دنباله رو تمایلات زودگذر ما گردید.
«... و لئن اتبعت اهو ائهم بعد الذی جاءك من العلم مالك من الله من ولی و لا نصیر»
.اگر در پی آن آگاهی علمی که برایت آمده، باز هم دنباله روی تمنيات آنان گردی، خدا نه یار تو خواهد بود، نه یاورت.)
2- هرجا تمنيات مردم بر خلاف ارزشهای اسلام نیست و با قوانین اسلامی ناسازگاری صریح ندارد ولی مسئولان تشخیص دهند که برخلاف مصلحت آنهاست؛ در این موارد باید مسئولان نخست بکوشند نقطه نظرهای خود را که به مصلحت مردم می دانند با آنها در میان گذارند و آنها را به زبانهای مربوط به تمنيات آنها آگاه سازند.
«و عسی ان تکرهوا شیئاً و هو خیر لکم و عسی ان تحبوا شیئاً و هو شر لکم والله یعلم و أنتم لاتعلمون»
«... چه بسا از چیزی بدتان بیاید و همان برایتان خوب باشد، و چه بسا از چیزی خوشتان بیاید و همان برایتان بد باشد، که خدا می داند و شما نمی دانید.»
اگر روشنگری مسئولان سودمند افتاد و اکثریت مردم پذیرای نظر آنها شد که چه بهتر، وگرنه باید با رعایت سه نکته زیر تصمیم مقتضی اتخاذ کنند
الف: رعایت خواست مردم در مواردی که مخالف صریح احکام الهی نباشد، خود مصلحتی است پرارزش که پیوند قلبی میان مردم و حکومت را تقویت می کند. بنابراین در مقام مقایسه، باید مصلحت هماهنگی حکومت با مردم با مصلحت موردنظر حکومت که مردم آن را پذیرا نیستند مقایسه شود و آنچه ارزشمند تر است انتخاب گردد.
ب: مسئولان همواره به یاد داشته باشند که قدرت تشخیص مردمی که با تعهد مکتبی و وجدان بیدار به مسائل سرنوشت ساز خود بیندیشند بسیار زیاد است و می تواند از تشخیص افرادی معدود که در مقام مسئول قرار گرفته اند به واقعیت و حقیقت نزدیک تر باشد. ما این برد نیرومند تشخیص مردم را در موارد متعدد در جریان های انقلاب تجربه کرده ایم.
ج: آن دسته از تصمیمات حکومت که برخلاف خواست مردم است، هر چند موافق با مصالح آنها باشد، در مقام اجرا با دشواری هایی روبرو می شود، بنابراین در این گونه موارد همه جا عملا تأمین مصالح واقعی مردم میسر نیست.
مسئولان وظیفه دارند با رعایت این سه جهت، متعهدانه تصمیم لازم را بگیرند و اگر با رعایت همه این جهات باز هم بدین نتیجه رسیدند که رعایت تمنيات مردم به قیمت فدا کردن مصالح بسیار مهم تمام می شود، شجاعانه تصمیم بگیرند و دچار وسوسه عوام فریبی نشوند که نزد خدا و خلق مسئول خواهند بود.
منبع:
#شهیدبهشتی، کتاب مواضع تفصیلی حزب جمهوری اسلامی (1388)؛ صص۳۹۲-۳۹۴
@shahiddoctorbeheshti