⁉️پرسش :  چرا هنگام دعادست ها را به سوی آسمان بلند می کنیم؟ مگر خداوند در آسمان است؟! ✅ پاسخ : 👇👇👇👇👇 غالباً این سوال براى توده مردم مطرح است که در عین این که خداوند مکان و محلى ندارد، چرا هنگام دعاکردن چشم به آسمان مى دوزیم؟ و دست به سوى آسمان بلند مى کنیم؟ مگر العیاذ باللَّه خداوند در آسمان ها است؟ این سوال را در عصر ائمه هدى(علیهم السلام) نیز مطرح کردند، از جمله مى خوانیم که «هشام بن حکم» مى گوید: زندیقى خدمت امام صادق(علیه السلام) آمد و ازآیه«الرّحمنُ عَلَى الْعَرشِ اسْتَوى»(1) سوال کرد. امام(علیه السلام) ضمن توضیحى فرمود: «خداوند متعال، نیاز به هیچ مکانى و هیچ مخلوقى ندارد؛ بلکه تمام خلق محتاج او هستند». سوال کننده عرض کرد: پس تفاوتى ندارد که (به هنگام دعا) دست به سوى آسمان بلند کنید یا به سوى زمین پائین آورید؟! امام فرمود: «ذلِکَ فى عِلْمِهِ وَ احاطَتِهِ وَ قُدْرَتِهِ سَواءٌ، وَ لکِنَّهُ عَزَّوَجَلَّ امَرَ اوْلیائهَ وَ عِبادَهُ بِرَفْعِ ایْدِیْهِمْ الَى السَّماءِ نَحَو الْعَرْشِ، لِانَّهُ جَعَلَهُ مَعْدِنَ الرِّزْقِ، فَثَبَّتْنا ما ثَبَّتَهُ الْقُرْآنُ وَ الْاخْبارُ عَنِ الرَّسُوْلِ صلى اللهعلیه و آله حِیْنَ قالَ: ارْفَعُوا ایْدِیَکُمْ الَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ هذا یَجْمَعُ عَلَیْهِ فِرَقُ الْامُّهِ کُلِّها»(2)؛ (این موضوع، در علم و احاطه و قدرتخدایکسان است [و هیچ تفاوتى نمى کند]، ولى خداوند متعال دوستان و بندگانش را دستور داده که دست هاى خود را به سوى آسمان، به طرف عرش بلند کنند؛ چرا که معدن رزق آنجا است. ما آنچه را قرآنو اخبار رسول خدا(صلى اللهعلیه و آله) اثبات کرده است، تثبیت مى کنیم، آنجا که فرمود: دست هاى خود را به سوى خداوند متعال بردارید، و این سخنى است که تمام امّت بر آن اتفاق نظر دارند). در حدیثدیگرى از امیرالمومنین(علیه السلام) آمده است: «اذا فَرِغَ احَدُکُمْ مِنْ الصَّلوهِ فَلْیَرْفَعْ یَدَیْهِ الَى السَّماءِ، وَ لِیَنصَبَّ فى الدُّعاء»؛ (هنگامى که یکى از شما نمازرا پایان مى دهد دست به سوى آسمان بردارد و مشغولدعاشود). مردى عرض کرد: اى امیرمومنان! مگر خداوند همه جا نیست؟ فرمود: «آرى همه جا هست». عرض کرد: پس چرا بندگان دست به آسمان بر مى دارند؟ فرمود: «آیا (در قرآن) نخوانده اى: «وَ فى السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوْعَدُوْنَ»(3)؛ (و روزىِ شما در آسمان است و نیز آنچه شما وعده داده مى شوید)؛ پس از کجا انسان روزى را بطلبد جز از محلّش، محل رزق و وعده الهى آسمان است».(4) مطابق این روایات چون غالب ارزاق انسانها ـ مثل باران رحمت الهی ـ از آسمان است، آن به عنوان معدنى از برکات و ارزاق الهى معرّفى شده و به هنگام دعابه آن توجّه مى شود. ضمن اینکه دعانوعی عبادت است که مى توان آن را تشبیه کرد به درخواست بینوایی فرودست از توانگری عزّتمند والامقام، آنجا که در مقابلش زانو زده و دستانش را بلند مى کند و نیازش را با خضوع و زارى طلب مى نماید.(5) بنابراین در بعضى از روایات، فلسفه دیگرى نیز براى این کار بیان شده است که اظهار خضوع و تذلّل در پیشگاه خداوند است. در حدیثى از امام محمّد باقر(علیه السلام) در تفسیرآیه«فَمَا اسْتَکانُوا لِرَّبِهمْ وَ ما یَتَضَرَّعُوْنَ»(6)؛ (امّا آنان نه در برابر پروردگارشان تواضعکردند، و نه به درگاهش تضرّع مى کنند)، مى خوانیم که فرمود: «استکانت» به معناى خضوع است و «تضرّع» به معناى بلند کردن دست ها و اظهار تذلّل در پیشگاه خداوند می باشد.(7) از پاره اى از اخبار نیز استفاده مى شود که این معنا منحصر به مسلمانان نیست، در سایر امم نیز بوده است؛ چنانکه مرحوم فیض کاشانى در محجه البیضاء حدیثى از مالک بن دینار نقل مى کند که بنى اسرائیل گرفتار قحطى شده بودند. آنان بارها از شهر بیرون رفتند (و در بیایان دعاکردند و بجایى نرسید) خداوند به پیامبر آنها وحى فرستاد که به آنها بگو: «انَّکُمْ تَخْرُجُوْنَ الىَّ بِابْدانٍ نَجِسَهٍ، وَ تَرْفَعُونَ الىَّ اکُفاً قَدْ سَفَکْتُمْ بِهَا الدِّماءَ، وَ ملْاْتُمْ بُطُونَکُمْ مِنَ الْحَرامِ، الآنَ قَدِ اشْتَدَّ غَضَبِى عَلَیْکُمْ وَ لَنْ تَزْدادُوا مِنِّى الّا بُعْداً»(8)؛ (شما با بدن هاى ناپاک بیرون مى آیید، و دست هایى که با آن خون بى گناهان را ریخته اید به سوى من بلند می کنید، و شکم هاى خود را پر از حرامکرده اید ـ با این حال چگونه انتظار اجابتدعادارید ـ الآن غضب من بر شما شدید شده، و هرچهدعاکنید جز دورى از من نتیجه اى نخواهید دید)! ادامه در پست بعدی👇👇👇👇👇👇 کانال رسمی پاسخ به شبهات ، شایعات و مطالب روز http://telegram.me/mobahesegroup #ایتا 👇👇 https://eitaa.com/mobahesegroup #سروش 👇👇 http://sapp.ir/mobahesegroup