شهید سید محمدباقر صدر
🔰 پرونده #بازخوانی_الگوهای_آرمانی ۶ 💢 فرجام جوامع با الگوهای پست 🔺 گفتیم که گاهی امتی به شبح تبدیل
🔰 پرونده ۷ 💢 انواع الگوهای آرمانی (بخش دوم) 💢 الگوهای محدود 🔺 نوع دوم عبارت است از الگوهایی که از آرزوهای امت و چشم‌‌‌انداز آن برای آینده اقتباس می‌‌‌شوند؛ اینها تعبیر دیگری از همین وضعیت تکراری موجود نیستند، بلکه چشم‌‌‌اندازی به آینده‌‌‌اند و گامی به‌‌‌سوى نو شدن، ابداع و تحول به‌‌‌شمار می‌‌‌روند؛ ولی این الگوها تنها از یک گامِ روبه‌‌‌جلو و بخشی از راه طولانی پیش‌‌‌رو برگرفته شده‌‌‌اند؛ یعنی آرزوها و آرمان‌‌‌هایی که امت الگوی خود را از آن برگرفته، آرزوهایی محدود و مقیدند که مسافت زیادی را طی نمی‌‌‌کنند و فقط توانسته‌‌‌اند نگاه آینده‌‌‌نگر محدودی را به انسان ببخشند؛ نگاه محدودی که انسان الگوی خود را از آن انتزاع می‌‌‌کند. 🔺 در این نوع الگوی آرمانی، جنبه‌‌‌ای عینی و صحیح هست، ولی احتمال خطری بزرگ را هم به همراه دارد. 🔺 جنبۀ عینی و صحیح آن این است که انسان در مسیر طولانی خویش نمی‌‌‌تواند تمامی این راه بسیار دراز را یک‌‌‌جا ببیند و نمی‌‌‌تواند مطلق را تصور کند؛ زیرا ذهن او محدود است و ذهن محدود بشری نمی‌‌‌تواند وجود مطلق را به‌‌‌طور کامل درک کند. 🔺 ذهن محدود بشری تنها می‌‌‌تواند بخش و مقداری از مطلق را فرابگیرد؛ او تنها شعله‌‌‌ای از مطلق را به‌‌‌دست می‌‌‌گیرد که راهش را روشن می‌‌‌کند. پس محدود بودن دایرۀ درک بشری، امری صحیح، طبیعی و عینی است. 🔺ولی خطر آنجاست که [ذهن محدود بشری] این شعله‌‌‌ و حجم محدود و بارقۀ نوری را که از مطلق برمی‌‌‌گیرد، به نور آسمان‌‌‌ها و زمین و به الگو و مطلق تبدیل ‌‌‌کند. 🔺خطر در همین‌‌‌جا نهفته است؛ زیرا وقتی انسان الگویش را از تصوری محدود به آینده انتزاع می‌‌‌کند و آن تصور ذهنی محدود را مطلق می‌‌‌پندارد، در این حالت این الگو فقط در زمان حال به او خدمت می‌‌‌کند؛ این الگو به‌‌‌اندازۀ توانایی‌‌‌ها و ظرفیت‌‌‌های آتی خود و به‌‌‌اندازه‌‌‌ای که آینده را به تصویر می‌‌‌کشد، امکان رشد انسان را فراهم می‌‌‌آورد و او را فعال می‌‌‌کند و به جلو حرکت می‌‌‌دهد؛ ولی این انسان خیلی زود به آخر خط می‌‌‌رسد و خیلی زود به مرزهای این الگو دست می‌‌‌یابد و اینجاست که خود این الگو به مانع تبدیل می‌‌‌شود و انسان را از تکامل بازمی‌‌‌دارد و حرکت او را به رکود می‌‌‌کشد؛ زیرا این تصور محدود که الگو و خدا و دینِ انسان شده، اکنون به واقعیت موجود تبدیل ‌‌‌شده است و در این هنگام خودِ همین الگو مانعی بزرگ در برابر حرکت انسان به‌‌‌سوى کمال حقیقی را شکل می‌‌‌دهد. 📚 کتاب سنت‌های تاریخی در قرآن کریم، صفحه ۱۵۵ 🔰 برای مطالعه پرونده اینجا کلیک کنید. 🆔 @shahidsadr