آموزنده آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب این ضرب‌المثل به جای وجب با نی و ذرع هم گفته می‌شود و به معنی به نهایت بدبختی رسیدن یا کنایه از زمانی است که کار خراب شده و آنچه که نبايد بشود شده و ديگر زياد و کمش فرقي نمي‌کند. در زمان‌های گذشته در جیحون سرمای سختی بود، گاوچرانی هم در همین ایام ، گاومیش‌های خود را از رود جیحون می‌گذراند که به دلیل طغیان آب در روزهای قبل به عمق رود افزوده شده بود، گاوچران چون یک یک گاومیش‌های خود از آب گذراند به سالار گاومیش‌ها رسید. چون خواست سالار گاومیش‌های خود را ز جیحون بگذراند به داخل آب فرو رفت و چون آب از سرش بیشتر شد به راه خود در عمق پایین‌تر رود ادامه داد. شخصی به او گفت: ای مرد آب که از سر گذشت چرا به راهت ادامه می‌دهی؟ گاوچران سر برآورد و گفت: در فصل سرما در جیحون، آب که از سر‌گذشت چه به سری چه به وجبی. و امروزه تبدیل شده است به: آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب مرا بگذشت آب و رفت از سر برین حالم مدارا نیست در خور ویس و رامین ما از سر این آب نخواهیم گذشت صد بار اگر بگذرد آب از سر ما ذکاءالملک فروغی سر از خواب گران وقتی برآریم که‌مان بگذشته باشد آب از سر کمالی 💠 @shefavahajat