چه ظنی گناه است؟ تفسیر المیزان بسم الله الرحمن الرحیم در آیه ۱۲ سوره حجرات خداوند می‌فرماید بسیاری از ظن ها گناه است ولی سوال این است که چه ظنی گناه است و آیا ما می‌توانیم جلوی ظن خودمان را بگیریم؟ برای پاسخ به این سوالات متن زیر را از تفسیر المیزان مطالعه کنید. یَأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِیراً مِّنَ الظنِّ إِنَّ بَعْض الظنِّ إِثْمٌ ... ای کسانی که ایمان آورده اید ، از گمان ها جدّا بپرهیزید ، زیرا که برخی از گمان‌ها گناه است مراد از ظنى که در این آیه مسلمین ماءمور به اجتناب از آن شده اند، ظن سوء است ، و گر نه ظن خیر که بسیار خوب است ، و به آن سفارش هم شده ، همچنان که از آیه لولا اذ سمعتموه ظن المؤ منون و المؤ منات بانفسهم خیرا هم استفاده مى شود. مقصود از اجتناب از ظن و مفاد قید کثیرا در آیه : یا ایها الذین امنوا اجتنبواکثیرا من الظن ... و مراد از اجتناب از ظن اجتناب از خود ظن نیست ، چون ظن ، خود نوعى ادراک نفسانى است ، و در دل باز است ، ناگهان ظنى در آن وارد مى شود و آدمى نمى تواند براى نفس و دل خود درى بسازد، تا از ورود ظن بد جلوگیرى کند؛ پس نهى کردن از خود ظن صحیح نیست. بله ، مگر آنکه از پاره اى مقدمات اختیارى آن نهى کند. پس منظور آیه مورد بحث نهى از پذیرفتن ظن بد است ، مى‌خواهد بفرماید: اگر درباره کسى ظن بدى به دلت وارد شد آن را نپذیر و به آن ترتیب اثر مده. پس اینکه فرمود بعضى از ظن ها گناه است ، باز خود ظن را نمى‌گوید، (چون ظن به تنهایى چه خوبش و چه بدش گناه نیست ، براى اینکه گفتیم اختیارى نیست )، بلکه ترتیب اثر دادن به آن است که در بعضى موارد گناه است ، (مثل اینکه نزد تو از کسى بدگویى کنند، و تو دچار سوء ظن به او شوى و این سوء ظن را بپذیرى ، و در مقام ترتیب اثر دادن بر آمده او را توهین کنى ، و یا همان نسبت را که شنیده اى به او بدهى و یا اثر عملى دیگرى بر مظنه ات بار کنى که همه اینها آثارى است بد و گناه و حرام ). و مراد از اینکه فرمود کثیرا من الظن با در نظر گرفتن اینکه کلمه کثیرا را نکره آورده ، تا دلالت کند بر اینکه ظن گناه فى نفسه زیاد است، نه با مقایسه با سایر مصادیق ظن که همان بعض ظنى است که فرموده گناه است - پس ظن گناه فى نفسه زیاد است ، هر چند که بعضى، از مطلق ظن است، و نسبت به مطلق ظن اندک است. ممکن هم هست که مراد اعم از خصوص ظن گناه باشد، مثلا خواسته باشد بفرماید از بسیارى از مظنه ها اجتناب کنید، چه آنهایى که مى دانید گناه است ، و چه آنهایى که نمى دانید تا در نتیجه یقین کنید که از ظن گناه اجتناب کرده اید، که در این صورت امر به اجتناب از بسیارى از ظن ها، امرى احتیاطى خواهد بود، (مثل اینکه بگوییم از مالهایى که نمى دانى حلال است اجتناب کن ، چه از آنهایى که مى دانى حرام است ، و چه از آنها که نمى دانى حرام است یا حلال ، تا در نتیجه یقین کنى که از مال حرام دورى جسته‌اى ). ترجمه تفسیر المیزان/علامه طباطبایی جلد: 18/صفحه: 483 •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• رسانه پاتوق بچه شیعه ها ایتا: https://eitaa.com/shia_patogh بله: https://ble.ir/shia_patogh اینستاگرام: https://instagram.com/shia_patogh تلگرام: https://t.me/shia_patogh واتس آپ(گروه دوازدهم): https://chat.whatsapp.com/HCNOsHZWuXYExqgqMgGil7 روبیکا: https://rubika.ir/shia_patogh سروش پلاس: https://splus.ir/shia_patogh1