میعادگاه شهدا | روشنگری ☫
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️امام علی (علیه السلام) نقش زبان در تجلی «شخصیت انسان» را چگونه تبیین می کنند؟ 🔹امام علی (عليه السلام) در حکمت ۱۴۸ «نهج البلاغه» درباره نقش زبان در تجلی «شخصیت انسان» مى فرمايد: «الْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِهِ؛ انسان زير زبان خود پنهان است [و تا سخن نگفته باشد عيب و هنرش نهفته باشد]». منظور از «مرء»؛ (انسان) در اينجا شخصيت و ارزش انسان است و منظور از «مخبوء»؛ (نهفته بودن) در زير زبان اين است كه هنگامى كه سخن بگويد شخصيت او آشكار مى شود، چرا كه سخن، ترجمان عقل و دريچه اى به سوى روح آدمى است، و هر چه در روح اوست از خوب و بد، والا و پست، بر زبان و كلماتش ظاهر مى شود. گاه انسان به افرادى برخورد مى كند كه از نظر ظاهر بسيار آراسته و پرابهت اند، اما همين كه زبان به سخن مى گشايند مى بيند كه چقدر تو خالى است، و بر عكس به افرادى برخورد مى كند كه ابداً ظاهرى آراسته ندارند؛ اما هنگامى كه زبان به سخن مى گشايند، انسان احساس مى كند شخص دانشمند و حكيمى است. 🔹مرحوم علامه مجلسى اين كلام را از «مصباح الشريعة» با اضافه اى از امام صادق از اميرمؤمنان امام على (عليهما السلام) نقل كرده است و آن اين كه امام (عليه السلام) به دنبال اين جمله مى فرمايد: «فَزِنْ كَلاَمَكَ وَ اعْرِضْهُ عَلَى الْعَقْلِ وَ الْمَعْرِفَةِ فَإِنْ كَانَ لِلَّهِ وَ فِي اللَّهِ فَتَكَلَّمْ بِهِ وَ إِنْ كَانَ غَيْرَ ذَلِكَ فَالسُّكُوتُ خَيْرٌ مِنْه؛ [۱] حال كه چنين است كلام خود را بسنج و بر عقل و معرفت عرضه دار، هرگاه رضاى خدا در آن است آن را بر زبان جارى كن و اگر غير از آن است سكوت از چنين سخن گفتنى بهتر است». درباره اهميت اين جمله كوتاه و تاثير آن در شناخت انسان ها دانشمندان اسلامی، سخن هاى برجسته اى گفته اند، از جمله ابن ابى الحديد در ذيل همين كلام حكمت آميز مى گويد: «مفهوم اين كلام در عبارات مختلفى آمده، اما تعبيرى كه در اينجا آمده از نظر كوتاه بودن و پرمعنا بودن نظير و مانند ندارد». [۲] 🔹مرحوم مغنيه در «شرح نهج البلاغه» خود مى گويد: «اديب، فقيه و فيلسوف تنها با سخنانشان شناخته مى شوند و همچنين وكلا و اختر شناسان، ولى طبيب و مهندس و مانند آنها هم با سخنانشان شناخته مى شوند و هم با كارهايشان و به هر حال هر انسانى كه سخنان تازه و مفيدى در اختيار برادر هم نوعش بگذارد عاقل، عالم، اديب، فقيه و فيلسوف است، اما سخنوران فصيحى كه اثر با ارزشى از خود به يادگار نگذارده اند سوفسطائيانى بيش نيستند، هر چند هزاران جلد نثر و نظم نوشته باشند». [۳] تأثير اين سخن امام (عليه السلام) به قدرى در شعر شعرا و اديبان نمايان است. سعدى مى گويد: تا مرد سخن نگفته باشد ، عیب و هنرش نهفته باشد؛ نيز مي گويد: زبان در دهان ای خردمند چيست ، كليد در گنج صاحب هنر ، چو در بسته باشد چه داند كسى ، که گوهر فروش است يا پيله ور؛ شاعر دیگری می گوید: آدمی مخفی است در زير زبان ، اين زبان پرده است بر درگاه جان؛ شاعر ديگرى مى گويد: مرد، ار خزف و طلاى كان است ، در زير زبان خود نهان است. پی نوشت‌ها؛ [۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ دوم، ج ‏۶۸، ص ۲۸۵، باب ۷۸؛ مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل‏، نورى، مؤسسة آل البيت (ع)، چ اول، ج ‏۹، ص ۲۲، باب ۱۰۱ [۲] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، مكتبة آية الله المرعشی النجفی، چ اول، ج ‏۱۸، ص ۳۵۳، ۱۴۴ [۳] فی ‏ظلال ‏نهج ‏البلاغة، مغنية، محمد جواد، دارالعلم‏ للملايين، چ سوم‏، ج ۴، ص ۳۱۶ 📕پيام امام امير المؤمنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، ۱۳۸۶ش، چ اول‏، ج ۱۳، ص ۲۲۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) منبع/تبیین 📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی 🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی @varjovi @shohadayevarjovi
8 مشاهده