🌱بسم الله الرحمن الرحیم🌱
#نکات_تفسیری_آیات_قرآن
🌹 سورهٔ حمد
آیهٔ ششم :
اهدِنا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ
📍قسمت اول :
✅ در قرآن مجيد دو نوع هدايت مطرح شده است:
👈 الف: هدايت تكوينى، نظير هدايت زنبور عسل كه چگونه از شهد گلها بمكد و چگونه كندو بسازد. و يا هدايت و راهنمايى پرندگان در مهاجرت هاى زمستانى و تابستانى. آنجا كه قرآن مى فرمايد: «ربّنا الّذى اعطى كلّ شى ء خلقه ثم هدى»(43) بيانگر اين نوع از هدايت است.
👈ب: هدايت تشريعى كه همان فرستادن انبياى الهى و كتب آسمانى براى هدايت بشر است.
🔺كلمه ى «صراط»(44) بيش از چهل مرتبه در قرآن آمده است. انتخاب راه و خط فكرى صحيح، نشانه ى شخصيت انسان است.
🔺راههاى غير الهى متعدّدى در برابر انسان قرار دارد كه او بايد يكى را انتخاب كند:
🥀* راه خواسته ها و توقعات هاى خود.
🥀* راه انتظارات وهوس هاى مردم.
🥀* راه وسوسه هاى شيطان.
🥀* راه طاغوت ها.
🥀* راه نياكان و پيشينيان.
🌷* راه خدا و اولياى خدا.
🔺انسان مؤمن، راه خداوند واولياى او را انتخاب مى كند كه بر ديگر راهها امتيازاتى دارد:
👈الف: راه الهى ثابت است، بر خلاف راه هاى طاغوت ها و هوس هاى مردم و هوس هاى شخصى كه هر روز تغيير مى كنند.
👈ب: يك راه بيشتر نيست، در حالى كه راه هاى ديگر متعدّد و پراكنده اند.
👈ج: در پيمودن آن، انسان به مسير و مقصد مطمئن است.
👈د: در پيمودن آن، شكست و باخت وجود ندارد.
🔺راه مستقيم، راه خداست. «انّ ربّى على صراطٍ مستقيم»(45)
🌷* راه مستقيم، راه انبياست. «انّك لَمِن المرسلين على صراطٍ مستقيم»(46)
🌷* راه مستقيم، راه بندگى خداست. «و أنِ اعبدونى هذا صراط مستقيم»(47)
🌷* راه مستقيم، توكّل وتكيه بر خداست. «مَن يعتصم باللّه فقد هُدىَ الى صراط مستقيم»(48)
🌷* راه مستقيم، يكتاپرستى و تنها يارى خواستن از اوست.(49)
🌷* راه مستقيم، كتاب خداوند است.(50)
🌷* راه مستقيم، راه فطرت سالم است.(51)
🔺انسان، هم در انتخاب راه مستقيم و هم در تداوم آن بايد از خدا كمك بگيرد. مانند لامپى كه روشنى خود را هر لحظه از نيروگاه مى گيرد. «اهدنا الصّراط المستقيم»
🔺در راه مستقيم بودن، تنها خواسته اى است كه هر مسلمان، در هر نماز از خداوند طلب مى كند، حتّى رسول اللَّه صلى الله عليه وآله و ائمّه اطهارعليهم السلام از خداوند ثابت ماندن در راه مستقيم را مى خواهند.
🔺انسان بايد همواره، در هر نوع از كارهاى خويش، اعم از انتخاب شغل، دوست، رشته ى تحصيلى وهمسر، راه مستقيم را از خداوند بخواهد. زيرا چه بسا در عقايد، صحيح فكر كند، ولى در عمل دچار لغزش شود و يا بالعكس. پس هر لحظه، خواستن راه مستقيم از خدا، ضرورى است.
🔺راه مستقيم مراتب و مراحلى دارد. حتّى كسانى كه در راه حقّ هستند، مانند اولياى خداوند، لازم است براى ماندن در راه و زيادشدن نورِ هدايت، دعا كنند. «والّذين اهتدوا زادَهم هُدى»(52)
🔺راه مستقيم، همان راه ميانه و وسط است كه حضرت على عليه السلام مى فرمايد: «اليمين و الشمال مضلّة و الطريق الوسطى هى الجادّة»(53)
--------------------
43) طه، 50.
44) صراط» در قيامت نام پلى است بر روى دوزخ كه همه ى مردم بايد از روى آن عبور كنند.
45) هود، 56.
46) يس، 3 - 4.
47) يس، 61.
48) آل عمران، 101.
49) بنا بر اينكه الف و لام در «الصراط» اشاره به همان راه يكتاپرستى در آيه قبل باشد.
50) بنابر روايتى در تفسير مجمع البيان، ج 1، ص 58.
51) بنابر روايتى از امام صادق عليه السلام در تفسير صافى، ج 1، ص 86.
52) كسى كه مى گويد «الحمدللَّه ربّ العالمين الرّحمن الرّحيم...» مراحلى از هدايت را پشت سر گذارده است، بنابراين درخواست او، هدايت به مرحله بالاترى است.
53) بحار، ج 87، ص 3.
🦋مسجد امام هادی علیهالسلام🦋