✍️یادداشتهای تحول در نظام حمکرانی قضایی ج. صادق منش ◀️موارد عدم انسجام در اجزای نظام قضایی ◀️قسمت چهارم- عدم انسجام قانون با شرع در زمینه شرط اجتهاد قاضی 🟩همان طور که می دانیم اصل چهارم قانون اساسی بر ضرورت همیشگی و نسخ ناپذیر انطباق عموم و اطلاق همه قوانین و مقررات با مبانی، قواعد و احکام شرع مقدس تصریح موکد دارد. 🟩 قوانین و مقررات ناظر بر شرایط تصدی منصب قضا از جمله قوانینی است که شرع انور درباره آن موضع روشنی دارد. 🟩از جمله شرایط لازم برای تصدی این منصب در اسلام شرط اجتهاد در نظر مشهور فقهای امامیه و از آن جمله امامین انقلاب است. 🟩اهمیت دستگاه قضایی به حدی است که امام خمینی، اسلامی شدن جمهوری را منوط به اسلامی شدن دستگاه قضایی دانسته و می‌فرمود: " جمهوری ما اسلامی است و اگر قضاوتش که در رأس آن تقریباً واقع است اسلامی نباشد، ما نمی‌توانیم به جمهوریمان جمهوری اسلامی بگوییم و این باز جمهوری غیر اسلامی می‌شود. جمهوری اسلامی باید همه نهادهایی که دارد اسلامی باشد و از همه مهم‌تر قضا و قضاوت است که باید روی موازین اسلام باشد" 🟩با این حال همه می دانیم که اجتهاد جایگاهی برای تصدی مناصب قضایی در دادسراها، دادگاههای بدوی و تجدید نظر کیفری، حقوقی، خانواده، دیوان عدالت اداری و شعب دیوان عالی کشور ندارد. ◀️علت تصویب این قوانین و مقررات با وجود تعارض با نظر مشهور فقها چیست؟ 🟩علت اولیه این امر، حکم حکومتی مرحوم امام خمینی در سالهای اولیه پیروزی انقلاب و از آن جمله در ۲۸ آبان ۱۳۶۴ است که در پاسخ یک پرسش فرموده بودند: "در این موقع که اکثریت قاطع متصدیان امر قضا واجد شرایط شرعیه قضاوت نیستند و از باب ضرورت اجازه به آنان داده شده است...و البته این امر موقتی و اضطراری است تا ان شاء الله قضات جامع الشرایط تعیین گردد." حال پرسش این است که: ◀️۱- آیا با گذشت بیش از ۴۰ سال از پیروزی انقلاب اسلامی این وضعیت اضطراری اول انقلاب ادامه دارد؟ ◀️۲- در آغاز گام دوم انقلاب که دوران تثبیت و تقویت نظام اسلامی است قوای سه گانه به ویژه قوه قضائیه و مجلس شورای اسلامی چه تدبیری برای خروج از وضعیت اضطرار مورد بحث اندیشیده اند؟ ✅️سوگمندانه باید بگویم که با بررسی و کسب اطلاع میدانی، پاسخی برای دو پرسش بنیادین یاد شده به دست نیامد جز بلاتکلیفی و رها شدگی این موضوع مهم. شاهد عینی این حقیقت تلخ، سند تحول قضایی است که در آن اشاره ای به موضوع مذکور نشده است. در قسمت بعدی این سلسله یادداشتها، پیشنهادهای اجرایی را در این خصوص عرض خواهم کرد. http://eitaa.com/sokhanesadeed