امام باقر (ع):
«ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَيْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شاكِرِينَ» [أعراف-۱۷] «مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ» مَعْنَاهُ أُهَوِّنُ عَلَيْهِمْ أَمْرَ اَلْآخِرَةِ وَ «مِنْ خَلْفِهِمْ» آمُرُهُمْ بِجَمْعِ اَلْأَمْوَالِ وَ اَلْبُخْلِ بِهَا عَنِ اَلْحُقُوقِ لِتَبْقَى لِوَرَثَتِهِمْ وَ «عَنْ أَيْمٰانِهِمْ» أُفْسِدُ عَلَيْهِمْ أَمْرَ دِينِهِمْ بِتَزْيِينِ اَلضَّلاَلَةِ وَ تَحْسِينِ اَلشُّبْهَةِ وَ «عَنْ شَمٰائِلِهِمْ» بِتَحْبِيبِ اَللَّذَّاتِ إِلَيْهِمْ وَ تَغْلِيبِ اَلشَّهَوَاتِ عَلَى قُلُوبِهِمْ.
[در تفسیر چهار جهت آیه شریفه که شیطان میگوید:] «از پیش رو و از پشت سر و از سوی راست و چپ به سراغشان میروم و بیشتر آنها را شکرگزار نخواهی یافت» [ امام باقر (ع) فرمودند:]
منظور از «پیشرو» این است كه آخرت را در نظر آنها سبك و ساده جلوه میدهد.
منظور از «پشت سر» اين است كه آنها را به جمعآوری اموال، ثروت و بخل از پرداخت حقوق واجب بهخاطر فرزندان و وارثان، دعوت میكند.
منظور از «سوی راست» اين است كه دین و اعتقادات آنها را به وسيله شبهات و ايجاد شك و ترديد، ضايع میسازد.
منظور از «سوی چپ» اين است كه لذّات مادی را نزد آنها محبوب میسازد و شهوات را در بر قلبهای آنها غلبه میدهد.
(مجلسی، بحارالانوار، ج۶۰، ص۱۵۲)
@sooyesama