✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️موانع فهم قرآن (بخش دوم و پایانی) خدای سبحان درباره‌ منكران قرآن خطاب به رسول اکرم (ص) می‌فرمايد «وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجاباً مَسْتُوراً؛ [اسراء، ۴۵] وقتی كه تو قرآن را قرائت می‌کنی، ما بين تو و بين كسانی كه ايمان به آخرت ندارند، حجاب و پرده‌ پنهان و مستوری قرار می‌دهیم». اكنون اين پرسش مطرح می‌شود كه چگونه ممكن است هنگام قرائت قرآن، كه نور محض است، حجاب و تاريكی رخ بدهد؟ اين حجاب چگونه حجابی است و برای چه ايجاد می‌شود؟ 💠حجاب دل، گناه و خودبينی 🔹گناه، حجاب است و تار و پودهای پرده‌ حجاب، خودبينی است كه هيچ حجابی بدتر از آن نيست. امام موسی کاظم (ع) چنين فرمود: «لَيسَ بَينَهُ و بَينَ خَلقِهِ حِجابٌ غَيرَ خَلقِهِ، احتَجَبَ بِغَيرِ حِجابٍ مَحجوبٍ، و استَتَرَ بِغَيرِ سِترٍ مَستورٍ؛ [۱] ميان او و آفريدگانش حجابى جز خود آنان وجود ندارد؛ او در پرده است، بى آن كه پرده اى در كار باشد و مستور است بى آن كه پوششى در ميان باشد». اگر حجابی در ميان است، همان «خودبينی» خلق است و اگر پرده‌ای آويخته باشد، همان غرور مخلوق است‌. «ميان عاشق و معشوق هيچ حايل نيست ؛ تو خود حجاب خودی حافظ از ميان برخيز». 🔹انسان هر اندازه كه در تار و پود «خودبينی» واقع شود، از «خدابينی» محروم است و با انبيای الهی نيز شهود و حضوری ندارد، و از ره آورد آنان و از سخنان وحی به اندازه‌ خودبينی خود محروم خواهد بود. اگر انسان سخن رسول الله (ص) را نمی‌شنود و قرآن را نمی‌فهمد، بايد بداند كه در «حجاب گناه» است و ميزان نفهميدنش به مقدار حجابش بستگی دارد. هر چه بيشتر در دنيا و گناهان خود غوطه‌ور باشد، به همان اندازه از فهم قرآن در حجاب است، و هر اندازه از شهوت حيوانی لذّت می‌برد، از لذّت قرآنی محروم ميشود؛ زيرا فرمود: «فَلَمَّا زاغُوا أَزاغَ اللهُ قُلُوبَهُمْ؛[صف، ۵] هنگامی كه آنها از حق منحرف شدند». «ثُمَّ انْصَرَفُوا صَرَفَ اللهُ قُلُوبَهُمْ؛ [توبه، ۱۲۷] سپس [مخفيانه از حضور پيامبر] بازمى‌گردند. خدا دلهايشان را [از حق‌] برگرداند، زيرا آنان گروهى هستند كه نمى‌فهمند.». 🔹بنابراين، قرآن در حجاب نيست و پرده‌ای ندارد، ابهامی ندارد كه ديگران آياتش را نفهمند، بلكه «كافران» و «دنياطلبانند» كه در حجاب  خودبينی گرفتارند و به همين جهت نمی‌توانند بيرون از خود را بفهمند، و هر چه را كه با خودبينی و دنياطلبی و لذّت گرايی آنان نسازد، نمی‌توانند آن را بفهمند. خدای سبحان درباره‌ محرومان از انديشيدن در قرآن می‌فرمايد: «أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها؛ [محمد(ص)، ۲۴] آیا آنها در قرآن تدبّر نمی‌کنند، یا بر دلهایشان قفل نهاده شده است؟!». معلوم ميشود دل هم قفل دارد، و اگر دلی قفل شد، همانند چشمی كه بسته باشد، نه توانايی ديدن نور را دارد و نه می‌تواند در پرتو آن نور چيزهای ديگر را ببيند. برای فهم آيات خود، قلب باز و سينه‌ای گشاده را لازم می‌داند: «فَمَنْ يُرِدِ اللهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ؛ [انعام، ۱۲۵] آن كس را كه خدا بخواهد هدايت كند، سينه‌اش را برای (پذيرش) اسلام، گشاده می‌سازد»، 🔹زيرا در متن قرآن پيچيدگی و ابهام نيست، اگر مشكلی هست، قلب انسانهاست كه قفل و مانع دارد. خدای سبحان به رسول خود می‌فرمايد: به اينان بگو اگر چه من از جنبه نبوّت قرآن را دريافت كرده‌ام، ولی در تلاوت و تفهيم كردن آن، از راه بحث و استدلال و تعقل و برهان و بينّه با شما سخن می‌گويم و اگر شما فطرت خود را دفن نكرده باشيد و در گناهان غوطه ور نشده باشيد، می‌توانيد با ايمان و عمل صالح، آيات الهی را به روشنی دريابيد. «قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً؛[کهف، ۱۱۰] بگو: من فقط بشری هستم مثل شما؛ (امتيازم اين است كه) به من وحی می‌شود كه خدای شما، خدای يگانه است؛ پس هر كه به لقای پروردگارش اميد دارد، بايد كاری شايسته انجام دهد، و هيچ كس را در عبادت پروردگارش شريك نكند». پی نوشت‌ها [۱] توحيد صدوق، ص ۱۷۹ 📕قرآن در قرآن (آیت الله جوادی آملی) منبع: وبسایت مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه علمیه قم @tabyinchannel