تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️از نگاه روایات اسلامی «مشاور» چه شرایطی را بايد دارا باشد تا انسان بتواند با طیب خاطر با او مشورت نماید؟ 🔹بى شك طرف انسان، مخصوصاً در امور مهمّه و مسائل حساس اجتماعى، هر شخصى نمیتواند باشد، بلكه بايد داراى باشد كه او را براى اين كار كند؛ به همين دليل در ، گروهى به عنوان «افراد شايسته مشورت» و گروهى به عنوان «غير شايسته» معرّفى شده‌اند. (عليه السلام) در حديثى ميفرمايد: « تنها با چهار شرط سودمند است: نخست اينكه تو باشد، دوّم و ، و سوّم و دلسوز باشد و چهارم اینکه او را از راز خود در مسأله مورد مشورت چنان آگاه سازی که خود آگاهی، و او این راز را مخفی دارد و کتمان نماید». [۱] 🔹در حديث ديگرى از (عليه السلام) مى خوانيم: «بهترين كسى كه با او میكنى صاحبان عقل و علم و كسانى كه داراى تجربه و دور‌انديشى هستند می‌باشد». [۲] در نقطه مقابل اين معنى، در روايات اسلامى شديداً از با افراد بخيل، ترسو، حريص و احمق نهى شده است. (صلی الله علیه و آله) به (عليه السلام) فرمود: «اى على با آدم نكن كه راه خروج [از مشكلات] را بر تو تنگ ميكند، و با مشورت مكن كه تو را از [بذل و بخشش بجا] و رسيدن به هدف باز می‌دارد، و با نيز مشورت مكن كه حرص و آز را براى تو زينت میدهد [و تو را به راه خطا میکشاند]». [۳] 🔹در روايات ديگرى از با افراد ، ، و دروغگو نيز نهى شده است. [۴] از آنچه در بالا گفته شد به خوبى استفاده می‌شود كه ـ مخصوصاً در امور مهم ـ بايد افرادى ، ، ، ، ، ، و بوده باشند و از ميان رفتن هريك از اين صفات موجب وهن، سستى و تزلزل پايه هاى مشورت می‌گردد. مثلا هرگاه ، آدم و جاهل باشد، حقايق را در نظر انسان دگرگون می‌سازد و - آنگونه كه در احاديث وارد شده است - اراده می‌كند به تو نيكى رساند ولى مايه شرّ می‌شود! و اگر باشد مانع از اقدام به موقع و قاطعيّت در امور می‌گردد، 🔹و هر گاه باشد به تعبير روايات، دور را در نظر تو نزديك، و نزديك را دور مى سازد و به سرابى می‌ماند كه تشنگان را در بيابان فريب می‌دهد و اگر باشد مانع از هر كار خير می‌گردد و دائماً تو را از فقر و تنگدستى می‌ترساند، و اگر باشد مانع از تصميم‌ گيرى به موقع می‌شود، و فرصتها از دست می‌رود و اگر آدم يا بى تجربه‌اى باشد همه چيز را به هم می‌ریزد و برنامه هاى سازنده را به شكست می‌کشاند و اگر باشد تو را به ظلم و ستم دعوت می‌كند تا آتش حرص را فرو بنشاند. [۵] با توجه به اين پيامدها بايد در انتخاب مخصوصاً در مسائل مهمّ اجتماعى كه حقوق ديگران در آن مطرح است سختگير بود، و معيارهاى بالا را دقيقاً در نظر گرفت. 🔹اين نكته نيز قابل توجّه است كه از نظر اسلام ايجاد حق می‌كند؛ يعنى شخص يا بايد مشورت را نپذيرد و يا اگر پذيرفت را رعايت كند، و آنچه را خير و تشخيص می‌دهد در اختيار قرار دهد، و در غير اين صورت محسوب می‌شود! و خيانت در مشورت يكى از است. در حديثى از (صلی الله علیه و آله) می‌خوانيم: «هركس برادر مؤمنش با او كند و خيرخواهى را خالصانه انجام ندهد، خداوند و خرد او را از او خواهد گرفت». [۶] در حديث ديگرى از (عليه السلام) آمده است: «خيانت به كسى كه در برابر نظر تو تسليم شده و می‌خواهد از بدترين كارها، و بزرگترين بدیها، و موجب [روز قيامت] است!). [۷] پی نوشت‌ها؛ [۱] بحارالأنوار، دارإحياءالتراث العربی، چ۲، ج۷۲، ص۱۰۲. [۲] غررالحكم و دررالكلم‏، تميمى آمدى، چ۲، ص۳۵۶، قصار۴۴. [۳] بحارالأنوار، همان، ج۷۰، ص۳۰۴ [۴] همان، ج۷۵، ص۲۳۰، باب۲۳. [۵] تمام آنچه در بالا گفته شد تقريباً در روايات مختلف آمده است. [۶] بحارالأنوار، همان، ج۷۲، ص۱۰۴، باب ۴۸. [۷] غررالحكم و درر الكلم‏، همان، چ۲، ص۳۶۳، قصار۳۸ 📕پيام قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه‏، ‏۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۱۰، ص ۹۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
2.2هزار مشاهده