اهمیت و ضرورت جایگزینی ارز ترجیحی 🔶 ارز ۴۲۰۰ تومانی که به ارز جهانگیری نیز معروف است در سال ۱۳۹۷ و به دنبال نوسانات شدید در نرخ ارز، به اقتصاد ایران وارد شد. این ارز که در ابتدا برای تمامی متقاضیان پیش‌بینی شده بود، با کاهش سریع ذخایر ارزی دولت دوازدهم، عرضه آن به ۲۵ قلم کالا محدود شد و طی سال‌های بعد به‌تدریج تعداد کالاهایی که واردات آن‌ها مشمول ارز ترجیحی می‌شد نیز کاهش یافت. 🔸 در حال حاضر تنها ۵ گروه کالایی مشمول این ارز هستند که به دلیل جایگاه آن‌ها در سبد مصرفی خانوار ایرانی، حذف ارز ترجیحی از آن‌ها به آسانی دیگر کالاها نیست. بااین‌حال، دولت سیزدهم بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۰ و همچنین بودجه پیشنهادی ۱۴۰۱۱ قصد دارد حمایت نقدی از خانواده‌ها را جایگزین ارز ترجیحی کند. 🔶 گزاره‌های تحلیلی 🔸 اختصاص ارز ترجیحی، نوعی حمایت از مصرف‌کننده از طریق پایین آوردن قیمت کالای مصرفی است؛ یعنی دولت با تخصیص ارز ارزان، قیمت کالای وارداتی را کاهش می‌دهد؛ 🔸 در حال حاضر دولت قصد دارد حمایت خود را از روی کالا برداشته و مستقیماً از خانواده‌ها حمایت کند، یعنی کالاهای وارداتی با ارز نیمایی به مصرف‌کننده داده می‌شود ولیکن در مقابل، یارانه نقدی در حمایت از معیشت خانوارها پرداخت می‌شود. 🔸 در اجرای این طرح هم‌زمان باید دو گروه عمده مورد حمایت قرار گیرند که عبارت‌اند از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان؛ حمایت از مصرف‌کنندگان از طریق کنترل قیمت و جلوگیری از افزایش غیرمنطقی کالاهای مشمول طرح و همچنین جلوگیری از تورم انتظاری در سایر کالاها می‌باشد. 🔸 اطمینان بخشی به مردم برای اجرای بهینه طرح بسیار مهم است. شنیده‌ها حاکی از آن است که دولت در ابتدای امر یارانه ریالی به مردم اختصاص خواهد داد و با اطلاع‌رسانی عمومی از قبل، طرح موردنظر را عملیاتی خواهد کرد. 🔸 نکته راهبردی رانت و فساد زیادی در این شیوه حمایتی فعلی وجود دارد؛ بسیاری از منابع کشور به دلیل صادرات مجدد محصولات حمایتی، هدر می‌رود و امکان تأمین منابع ارزی بیشتر وجود ندارد. از طرفی طرح جدید دولت حمایت را به عدالت نزدیک‌تر می‌کند؛ زیرا در شیوه فعلی هرکسی کالای بیشتری مصرف کند از حمایت بیشتری برخوردار خواهد شد و هر کس مصرف نکند مشمول حمایت نخواهد شد! اما در شیوه جدید به همه مشمولین بر اساس طبقه‌بندی صورت گرفته، یارانه نقدی پرداخت خواهد شد. از طرف دیگر باعث ایجاد ثبات در روند تولید و عرضه کالاهای اساسی نیز می‌شود. 🔸 : علی کارگر؛ تحلیلگر ⚡️ بگیرید 🆔 @masale_shetab