مصادیق تاثیر ایمان در اقتصاد :
محمد امیدوار؛ دانشجوی کارشناسی علوم اقتصادی دانشگاه قم
الف : اعتقاد به توحید خدا در رازقیّت
این صفت، یکی از اوصاف افعالی خداوند متعال است. صفات افعالی خداوند به صفاتی گفته میشود که در ارتباط با مخلوقات است.
خداوند متعال با طرح سؤالی به بیان توحید در رازقیّت خداوند میپردازد و میفرماید:« قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْض ... فَسَيَقُولُونَ اللَّهُ فَقُلْ أَ فَلا تَتَّقُون
بگو: «چه كسى شما را از آسمان و زمين روزى مىدهد؟ ... بزودى (در پاسخ) مىگويند: «خدا»، بگو: «پس چرا تقوا پيشه نمىكنيد (و از خدا نمىترسيد)؟!» [یونس/31]
شاکله اصلی اقتصاد دینی همین توحید در رازقیّت خداوند است.
ایمان به توحید خدا در رازقیت => به دنبال راه های حرام برای کسب روزی نمیرویم => معاملات باطل در اقتصاد که مولد نیستند کاهش می یابد => اقتصاد مولدتر میشود و تولید و GDP رشد میکند
ایمان به توحید خدا در رازقیت => دیگران را در کار اقتصادی خود شریک میکنیم و از کم شدن روزی خود نمیترسیم => کار گسترش میابد و با مقداری تقسیم کار تولید بیشتری میکنیم => رشد اقتصادی
ب : اهمیت داشتن آخرت علاوه بر دنیا
یکی از مهمترین اعتقادات دینی، مسأله دنیا و آخرت است. اعتقاد به دنیای محض از طرفی و نیز فراموش کردن محض آخرت از طرف دیگر در دین اسلام باطل شمرده شدهاند. بلکه تنها استفاده از دنیا برای آخرت صحیح است.
در این باره قرآن کریم میفرماید:
« وَ ابْتَغِ فيما آتاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَ لا تَنْسَ نَصيبَكَ مِنَ الدُّنْيا وَ أَحْسِنْ كَما أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِي الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُفْسِدين
و در آنچه خدا به تو داده، سراى آخرت را بطلب و بهرهات را از دنيا فراموش مكن و همانگونه كه خدا به تو نيكى كرده نيكى كن و هرگز در زمين در جستجوى فساد مباش، كه خدا مفسدان را دوست ندارد [قصص/77]
انسان مومن هم به دنبال دنیا و هم به دنبال آخرت است ، و به همین دلیل که به آخرت نیز اعتقاد دارد و آن را طلب میکند باعث میشود تا :
به مالکیت دیگران احترام بگذارد =>
دزدی نکند و مال دیگران یا بیت المال را نخورد و این امر ما را به عدالت اقتصادی نزدیک تر میکند.
حقوق مالی خود را بپردازد =>
1- این امر باعث میشود تا توزیع ثروت در جامعه به نقطه مطلوب نزدیک تر شود ، اختلاف طبقاتی و ضریب جینی را کاهش میدهد
2- به فقرا کمک میکند و فقرمطلق را که از شاخص های توسعه اقتصادی جهان مدرن در امروزه است را از بین میبرد.
به سمت ربا دادن و ربا گرفتن نرود =>
1-باعث میشود تا افراد رباخوار بدون زحمت ثروت اندوزی نکنند و قدرت کمتری داشته باشند و همچنان باعث توزیع مناسب تر ثروت در جامعه شود
2-باعث میشود تا قرض الحسنه در جامعه رواج بیشتری پیدا کند و مومنین به یکدیگر محبت بیشتری پیدا کرده و نهاد تعاون و همکاری در جامعه شکل میگیرد و این اعتماد یا سرمایه اجتماعی باعث ایجاد تعاونی ها و شرکت ها و رونق تولید در کشور میگردد ، و از طرفی در این صورت عده ی زیادی به این شکل اشتغال می یابند و نرخ بیکاری و نرخ بیکاری ساختاری در کشور کاهش می یابد .
ج : حرام بودن دوستی با کافران
یا ایها الذین آمنوا لاتتخذوا الیهود والنصاری اولیاء بعضهم اولیاء بعض فمن یتولهم منکم فانه منهم ان الله لایهدی القوم الظالمین.
مائده/سوره۵، آیه۵۱.
ای کسانی که ایمان آوردهاید، یهودیان و نصاری را به دوستی مگیرید، بعض آنان دوستان بعض دیگر. هر کس از شما با آنان دوستی کند، او هم از آنان خواهد بود. خداوند، گروه ستمکاران را هرگز هدایت نمیکند و….
درباره ی دوستی با کافران و همچنین معامله کردن با کافران نظراتی وجود دارد ، که در غالب این نظرات معامله با کافر حربی حرام است ، و معامله با کافر غیر حربی نیز شرایطی دارد ( برای مثال عدم جواز فروش برده مسلمان به کافر )
باز هم با نگاهی ساده به این مباحث به این نتیجه میرسیم که تعالیم اسلام ما را به سمتی سوق میدهد تا از دوستی و همکاری با کفار فاصله بگیریم و به سمت کشورهای مسلمان برویم و این موجب شکل گرفتن اتحاد کشورهای اسلامی و بهبود روابط تجاری خارجی با کشورهای مسلمان و همسایه میشود.
نتیجه : مجموعه ای از این نکات و بسیاری از نکات دیگر عواملی هستند که در بحث نظام اقتصادی باید مورد توجه قرار بگیرند
✍ دکتر #حمیدرضا_مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
✅ تحلیل سیاسی و جنگ نرم
http://eitaa.com/joinchat/1560084480C6ad9c44032