نویسنده: شیخ حميد آقانوري
📌جهاد سازندگی چه بود، چه هست و چه باید باشد؟(1)
📌من اعلام میکنم ما این سیستم اداری و بوروکراسی حاکم بر کشور را قبول نداریم. این نظام بوروکراسی و دیوانسالاری ضدانقلاب است؛ نه آدمهایش، خود سیستم. چون برای حل مشکلات مردم بنا نشده است. برای حاکمیت غرب و استبداد بر کشور طراحی شده است. .... کار اصلی در این مملکت واژگون کردن کل این سیستم است. (شهید بهشتی سخنرانی در جمع مردم شهر ری 1358)
این جمله را یکبار دیگر بخوانید
از نظر شهید بهشتی کار اصلی انقلاب در حیطه حکومت داری در این مملکت واژگون کردن سیستم بوروکراسی و جایگزینی یک نظم جدید بوده است.
📌 برای اینکه خیالتان راحت بشود که این تنها یک جمله هیجانی در یک خطابه انقلابی نیست میتوانیم به مقدمه قانون اساسی جمهوری اسلامی و فصل قوه مجریه مراجعه کنیم.
«قوه مجریه به دلیل اهمیت ویژهای که در رابطه با اجرای احکام و مقررات اسلامی به منظور رسیدن به روابط و مناسبات عادلانه حاکم بر جامعه دارد و همچنین ضرورتی که این مساله حیاتی در زمینه سازی وصول به هدف نهایی حیات خواهد داشت بایستی راهگشای ایجاد جامعه اسلامی باشد. نتیجتاً محصور شدن در هر نوع نظام دست و پا گیر پیچیده که وصول به این هدف را کُند و یا خدشهدار کند از دیدگاه اسلامی نفی خواهد شد. بدین جهت نظام بوروکراسی که زائیده و حاصل حاکمیتهای طاغوتی است به شدت طرد خواهد شد تا نظام اجرایی با کارایی بیشتر و سرعت افزونتر در اجرای تعهدات اداری به وجود آید.»
تکرار کنیم نظام بروکراتیک از جلوههای حاکمیت طاغوت است و باید به شدت نفی شود.
📌 نظام اجرایی جدیدی که جای نظام بروکراتیک قبلی را میگیرد، مبتنی بر یک عقلانیت جدید است. نکته مهم در فهم این نظم جدید «نگاه خمینی» است. در نگاه خمینی حتی در روز 23 بهمن 1357 هنوز انقلاب پیروز نشده است و فقط دست اجانب و حکام خائن کوتاه شده است (همان چیزی که ما به عنوان کل انقلاب اسلامی میشناسیم!) پس مردم هنوز باید در صحنه باشند. دیدارهای ماههای اول ورود امام پر است از تقاضای امام و تاکید بر ناتمام بودن انقلاب و ضرورت در صحنه بودن مردم. یکی از نیازهای جدید انقلاب سازندگی است و جهاد سازندگی در پاسخ به همین نیاز شکل میگیرد.
خرابيها بسيار است: در جهت اقتصاد، در جهت فرهنگ، در جهت ارتش، در جهات ديگر. و اين با كوشش همه جانبه همه اقشار ملت بايد ترميم بشود كوشش كنيد اجانب را بيرون كنيد. اين قدم اول است. قدم دوم، قدم سازندگى است، مهمتر از قدم اول است. قدم سازندگى از حالا به بعد شروع مىشود. (20 بهمن 1357) به تاریخ دقت کنید بیست بهمن پنجاه و هفت!
📌 این عقلانیت جدید به صورت طبیعی نیاز به نهادهای جدیدی دارد که باید در تعامل امام و مردم ساخته میشوند. در این نهادها دوگانه امام و امت حاکم است. امام فرمان داده است و امت به میدان میآید. اما دوگانه بوروکراسی در چارچوب دولت و ملت است. سازندگی کار دولت است و ملت شهروند است و از آن اطاعت میکند و نهایتا مشارکت دارد. در دوگانه امام و امت اساسا بدنه محرکه جامعه مردمند و مرکز تنظیمگر امام است.
ایده انقلاب اداری شهید بهشتی هم –که یک پاراگراف از آن را در اول بحث خواندید- در این چارچوب تعریف میشد. اول باید فضاهایی خارج از نهادهای اداری با هویت انقلابی تشکیل شود و پس از آنکه این فضاها نظام درونی خود را بر اساس مطلوبیتهای انقلابی شکل دادند و حالت نهادی گرفتند آنگاه این نظم انقلابی بر سایر ادارات حاکم شود.
📌 این دیدگاه مبنای تشکیل نهادهای انقلابی بودند که با طلوع انقلاب متولد شدند. جهاد سازندگی، سپاه پاسداران، کمیتههای انقلاب اسلامی، دادگاههای انقلاب، هیاتهای هفت نفره زمین، بنیاد شهید، بنیاد مستضعفان و جانبازان، نهضت سواد آموزی، کمیته امداد امام خمینی، بسیج مستضعفان، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و .....
https://ble.ir/sotoor
https://t.me/sotoor_ra