♻️آغاز قيام روحاني مبارز و انقلابي مشروطه خواه، شهيد "شيخ محمد خياباني" در تبريز (1299ش)
✍️ شهید شيخ محمد خياباني در سال 1297ش، در خامنه آذربایجان شرقی به دنیا آمد. او از جواني به فراگيري علوم ديني روي آورد و با نهضت مشروطه، زندگي اش وارد مرحله جديدي شد. و با تشكيل جمعيتي مبارز، در راه پيروزي مشروطه، گام هاي مهمي در تبريز برداشت. وي در اين ميان روزنامه تجدد را منتشر كرد و خواهان اجراي قوانين مشروطه و احياي آن گرديد.
✅ بعلاوه به كارهاي سازنده ديگري در جهت پيشبرد اهداف و تامين آسايش مردم دست زد. همچنين نقش وي پس از محاصره تبريز در دوره استبداد صغير بسيار حساس بود. پس از راهيابي شيخ محمد خياباني و پنج تن از دوستانش به مجلس شوراي ملي، وثوق الدوله صدر اعظم قاجار تصميم گرفت كه شيخ را از سر راه خود بردارد. لذا عده اي از صاحب منصبان نظامي را با افراد تعليم ديده به تبريز فرستاد.
✅ با ورود متجاوزان به شهر تبريز، خياباني بر ضد دولت قيام كرد و در كمتر از دو روز تمام ادارات شهر را به تصرف درآورد. اين پيروزي و نهضتِ خياباني، بيش از پنج ماه ادامه داشت. در اين پنج ماه، خياباني و جنبش او با خطرهاي فراواني مواجه بودند، اما بر همه پيروز شدند و آتش توطئه ها را خاموش كردند.
✅ وی در نهضت خويش بر ارشاد افكار عمومي و ارتقاي ميزان آگاهي آنان به منظور نيل به اهداف خويش تأكيد داشت، به همين دليل، در صدد تجهيز قواي مسلح خويش براي دفاع از نهضت برنيامد. او همچنين در جريان جنگ جهاني اول، در برابر فشار روسها مقاومت نمود و در عين حال از نفوذ كمونيسم نيز جلوگيري مي كرد.
✅ سرانجام با ورود مخبرالسلطنه، والي جديد تبريز و شكست محاصره اين مبارز انقلابي، در21 شهريور 1299 ش، توسط نيروهاي دولتي بازداشت شد و به شهادت رسيد.
📌معاونت تهذیب حوزه علمیه کرمان
@tahzibkerman