ناگفته‌های سرپرست دادسرای جنایی درباره شناسایی اجساد شهدای فاجعه منا قاضی محمد شهریاری: 🔹اواخر ظهر دهم ذیحجه ۱۴۳۶ مصادف بود با دوم مهر ۱۳۹۴. از طریق رسانه متوجه فاجعه منا شدم. آمار شهدای ایرانی از چند نفر شروع شد تا نهایت که به عدد ۴۸۲ شهید ختم شد. 🔹اطلاعات نادرست حکام عربستان و اعلام اینکه اجساد را نخواهند داد و فشار افکار عمومی همگی را می‌آزرد. با سخنرانی رهبری در جمع ارتشیان در نوشهر و خطاب قرار دادن حکام عربستان نهایتاً آل سعود طی یک عقب نشینی اعلام کرد که اجساد شهدای ایرانی را به ایران منتقل خواهیم کرد. 🔹بلافاصله ستاد مدیریت بحران تشکیل شد و حضور به موقع یافتیم. جلسات متعددی تشکیل و نهایتاً اعلام شد که مسئولان عربستانی اعلام کرده‌اند که با انجام آزمایش DNA اجساد شهدای ایرانی را شناسایی می‌کنیم و تحویل می‌دهیم. مقرر کردیم که ما هم پروفایل DNA برای اطمینان بیشتر در تهران برداریم بویژه که برخی از مسئولان هم در بین شهدا بود؛ مثل شهید رکن‌آبادی. 🔹در فرودگاه مهرآباد جای مشخصی را تعیین کردیم تا از همانجا شهدا را پس از اخذ نمونه DNA به شهرستان‌ها منتقل کنیم. اولین گروه اجساد شامل ۱۰۴ شهید، شنبه با تاخیر ۵ ساعته هواپیمای عربستانی وارد فرودگاه شد. با توجه به اعلام حکام سعودی مبنی بر تعیین هویت دقیق شهدای ایرانی، مقرر شده بود دوشنبه یعنی پس‌فردا مراسم تشییع در سراسر کشور برگزارشود. همزمان هم در گوشه‌ای دیگر مراسم استقبال با حضور سران قوا برگزار شد. 🔹ما سرگرم کار بودیم و وقتی با تابوت‌های قرمزرنگ مواجه شدیم دیدیم دو برجسب دارند؛ یکی سبز رنگ و دیگری سفید. هر برچسبی مشخصات متفاوتی داشت. یکی از تابوت‌ها را که باز کردیم برای نمونه متوجه شدیم که نه تنها برچسب‌ها با مشخصات متفاوت هستند بلکه جسد داخل تابوت زن است در حالی که در برچسب‌ها دو اسم متفاوت مرد بود. 🔹نمایندگان استان‌ها آمده بودند اجساد استان خود را تحویل بگیرند اما امکان شناسایی با وضع موجود نبود. نهایتاً تصمیم گرفتم که اجساد به پزشکی قانونی تهران برای تعیین هویت از طریق DNA و‌ علت فوت منتقل شوند که سر و صدای نمایندگان استان‌ها بلند شد. پس‌فردا صبح مراسم سراسری بود و آزمایش DNA هم حداقل با این حجم کار یک هفته زمان نیاز داشت. چاره ای نبود. اجساد را به پزشکی قانونی کهریزک منتقل کردیم. مسئولان هم که از موضوع ایجاد شده بی‌خبر بودند تماس می‌گرفتند و صحبت از چرایی توقیف اجساد شهدا می‌کردند اما باید کار خودمان را می‌کردیم. 🔹از ساعت ۱۱ صبح تا ۲۱ در پزشکی قانونی کهریزک با خانم دکتر خزعلی و سایر دوستان یکی یکی اجساد را از طریق چهره، مدارک هویتی که در کمربند کیفی داشتند و عکس و سایر مشخصات تطبیق دادیم و ساعت ۲۱ کار تمام شد و به استان‌ها گفتیم اجساد را ببرید. 🔹اجساد تماماً دچار فساد نعشی پیشرفته شده بودند و موضوع ویروس ابولا هم مطرح بود اما با زدن واکسن و ماسک، یکی یکی اجساد را معاینه و تعیین هویت کردیم. کار سختی بود دیدن اجساد ۱۰۴ نفر در ۱۰ ساعت. در بین شهدا هموطنان ترکمن هم بودند. زن، مرد، جوان و‌ پیر همه و همه اعم از شیعه و سنی بودند و‌ متاثرکننده بود. 🔹جسد شهید حسنی کارگر قاری قرآن هم بود که بر خلاف همه اجساد، سالم سالم بود و لبخندی به چهره داشت و هنوز عکس او را به یادگار دارم. 🔹در هر حال در کمال ناباوری این کار سخت تمام شد. جهت اطمینان، نمونه DNA هم برداشته شد که بعد از آمدن جوابیه مشخص شد تعیین هویت درست و دقیق بوده است. البته این یک تعیین هویت در اجساد دسته‌جمعی است. 🔹در کیف کمربندی شهدا علاوه بر مدارک هویتی و وسایل شخصی، سنگ هم بود که برای رمی جمرات برداشته بودند و شهادت نصیب آنان شده بود. صحنه‌ها ناراحت کننده بود. گروه‌های بعدی شهدا هم در روزهای بعدی آمدند و تحویل شدند. fna.ir/dbegc8 @Farsna