✅ اردوغان و الهام علیف و برخی دیگر از دیکتاتور های عرب منطقه ، از اولین دولتمردانی بودند که انتخاب ترامپ را با دستپاچگی همراه با چاپلوسی تبریک گفتند، و پیام‌هایشان واقعاً حالتی از بیعت مجدد ، تعهد و تلاش برای نزدیکی نشان می‌دهد. این دستپاچگی ،شتاب و نوع بیان پیام‌ها دلایل مختلفی دارد که در شرایط سیاسی، اقتصادی و امنیتی آن‌ها ریشه دارد:
♦️۱. امید به کاهش فشارهای آمریکا
ترامپ در دوره قبلی ریاست جمهوری خود نشان داده بود که به مسائل حقوق بشر و دموکراسی در کشورهای متحد کمتر اهمیت می‌دهد. این ویژگی ترامپ برای رهبرانی مانند اردوغان و علیف که با چالش‌های حقوق بشری مواجه بوده و هستند، جذاب است. حمایت از ترامپ می‌تواند راهی برای کاهش فشارهای بین‌المللی و انتقادات حقوق بشری باشد که از سوی آمریکا یا سازمان‌های حقوق بشری غربی و اروپایی متوجه آن‌هاست.
♦️۲. منافع اقتصادی و نظامی
ترکیه و آذربایجان به دلایل اقتصادی و نظامی به روابط خوب با آمریکا نیاز شدید دارند. علیف با داشتن منابع گازی و نفتی، به‌ویژه با توجه به برنامه‌های آمریکا برای کاهش وابستگی اروپا به انرژی روسیه، می‌تواند از همکاری‌های استراتژیک و یا بهتر بگوییم تاراج بیشتر ثروت ملی شهروندان بهره‌مند شود. برای اردوغان نیز روابط اقتصادی و نظامی با آمریکا اهمیت زیادی دارد، به‌ویژه با توجه به شرایط اسفبار اقتصادی ترکیه و نیاز این کشور به جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی(Sıcak para) و حمایت نظامی در منطقه (سوریه ، عراق و ...)
♦️۳. روابط پیچیده با ایران و روسیه
جمهوری آذربایجان به دلیل همسایگی با ایران و همچنین روابط استراتژیک با رژیم غاصب اسرائیل، به حمایت‌های آمریکا نیز نیاز دارد. از سوی دیگر، ترکیه نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در نزدیکی خاورمیانه و روابط چندگانه‌اش با ایران و روسیه، به دنبال تقویت روابط با آمریکاست تا وزن بیشتری در روابط بین‌المللی برای خود ایجاد کند. ترامپ که مواضع پرفشاری در قبال ایران و رویکرد بعضاً متعادلی نسبت به روسیه داشت، برای این علیف و اردوغان ،گزینه‌ای مناسب برای مدیریت روابط پیچیده با ایران و روسیه است.
♦️۴. اولویت در ائتلاف‌های منطقه‌ای و حمایت آمریکا
الهام علیف دیکتاتور آذربایجان ، به دنبال ایجاد جایگاه استراتژیک به عنوان متحد آمریکا و رژیم اسرائیل در قفقاز جنوبی است، و اردوغان رئیس جمهور مذبذب ترکیه نیز به عنوان عضو ناتو و هم‌پیمان منطقه‌ای آمریکا، از حمایت واشنگتن بهره می‌برد. حمایت سریع و بیان «بیعت‌گونه» اردوغان و علیف در واقع به‌عنوان پیامی برای جلب رضایت ترامپ و تقویت روابط و تعهدات آمریکا به این کشورها بود.
♦️۵. نوع شخصیت ترامپ و تأثیرگذاری بر رهبران
ترامپ شخصیتی متزلزل اما عمل‌گرا و گاهی غیرقابل پیش‌بینی دارد و دولتمردان زیادی در سراسر جهان بخصوص دیکتاتور های خاورمیانه و جهان عرب برای جلب توجه او سریع عمل می‌کنند. اردوغان و علیف نیز با آگاهی از این ویژگی، پیام‌های خود را با شتاب ارسال کردند تا از تأثیرگذاری بیشتری بر ترامپ بهره‌مند شوند و به زعم خود مواضع خود را در منطقه تقویت کنند.
✔️ به طور کلی، این چاپلوسی ،ودستپاچگی ، به‌ویژه با حالت "بیعت‌گونه"، از نگاه روسای جمهور ترکیه و آذربایجان راهی و تلاشی برای تقویت روابط مثلاً استراتژیک با آمریکا و استفاده از فرصت‌های ایجاد شده در سیاست خارجی ترامپ است.
📝 نوروز پورمند
فعال رسانه
𑁍 @ourasia | اورآسیا