گذرگاه «انجمن علمی‌پژوهشی تاریخ‌جامعةالزهرا(س): قم»
آقای تیم مارشال در قسمت ششم فصل ششم کتاب خودش با عنوان خاورمیانه چالشی ایجاد می‌کند به نام میانه‌ی چی؟ شرق کجا؟ که در واقع اصل کلام خاورمیانه را زیر سوال می‌برد. اگر از دریای سیاه شروع کنیم و تا کرانه دریای عمان در نظر بگیریم حدود ۳۲۰۰ کیلومتر درازا دارد که به بین‌النهرین مشهور است. سرزمین میان‌رودان دجله و فرات اما ویژگی جغرافیایی مسلط منطقه صحرای عربستان کتاب قسمت‌هایی از اسرائیل اردن کویت عمان یمن و بیشتر از خاک عربستان سعودی از جمله کشیده شده است. به همین دلیل و خصوصیت نه تنها اکثر ساکنین منطقه، حاشیه صحرای عربستان زندگی می‌کند، بلکه تا زمان استمرار اروپایی اکثر مردم آنجا تصوری از دولت ملت و مرزهای قانونی مشخص نداشتند. امپراتوری عثمانی در استانبول اداره می‌شد. این امپراطوری در اوج قدرت دروازه‌های و در جنوب از مسیر تا اقیانوس کشیده شده بود. از غرب تا شرق سرزمین‌های فلسطین اسرائیل سوریه اردن و بخش‌هایی از ایران کنونی را در برداشت. امپراتوری عثمانی از هم پاشید و فکر دیگری در سر داشتند. ترکیب اصطلاحی شده برای تصمیمات مختلفی که به روسای قبایل داده شده بود. تفکرات افراطی‌گری قبل از آمدن اروپایی‌ها در منطقه وجود داشت. قبل از سایکس‌پیکو سوریه‌ای وجود داشت نه لبنانی نه عراقی و نه اردن و عربستان سعودی کویت و اسرائیل و فلسطینی نقشه‌های امروزی مرزها نشان می‌دهد. در واقع آنان، دولت ملت‌هایی جوان هستند و شکننده اسلام دین اغلب مردم خاورمیانه است اما در درون خود روایت‌هایی مختلفی دارد مهم‌ترین شاخه مذهبی اسلام که شاید به قدمت خود اسلام باشند انشقاق میان مسلمانان شیعه و سنی از سال یازدهم هجری برمی‌گردد. مسلمانان سنی اکثریت اعراب و البته اکثریت مسلمانان را تشکیل می‌دهند. واژه شیعه از شیعه علی آمده است در واقع به پیروان ایشان اشاره دارد. اختلاف آرا و رسوم فرهنگی میان دو شاخه اصلی اسلام از همین جا به مناقشه و جنگ منتهی شده است. سه شاخص اصلی دارد که مشهورترین آنها احتمالاً شیعه ۱۲ امامی است که از دستورات ائمه ۱۲گانه پیروی می‌کند: ◽مکتب بر سر جانشینی امام هفتم بحث دارد. ◽مکتب بر سر جانشینی امام پنجم. 🖊میراث استعمار اروپا اعراب را به دولت ملت‌های مختلف تقسیم کرد که رهبران هر یک از آن شاخه و قبیله علاقه نشان دادند. عراق، بارزترین نمونه اختلافات و آشفتگی‌های حاصل است. شیعیان مذهبی‌تر هرگز تسلط دولت سنی بر شهرهای مقدس نجف و کربلا و دیگر محل دفن امامان را نپذیرفتند. در دوره باستان، این منطقه میانرودان به نام آشور بابل و سومر شناخته می‌شد. وقتی ایرانی‌ها منطقه را در اختیار داشتند همین تقسیم بندی را به کار بردند و همینطور اسکندر کبیر و بعدتر بنی امیه و انگلیسی‌ها. عراق پشت در پشت مردان قدرتمند داشته است اما در واقع هرگز مردم متحد نشدند و فقط از ترس خشکشان زده بود. در منطقه‌ای که از دید دیکتاتورها خارج است. یعنی ذهن مردم عده کمی تبلیغات و از شهر زادگاهش تکریت، قتل‌وعام شیعیان بعد از خیزش ۱۹۹۱. پنج میلیون کرد عراقی که در شمال و شمال شرق استان اربیل و سلیمانیه زندگی می‌کنند در سال ۱۹۸۸ با حمله شیمیایی صدام بسیاری از روستاها نابود شد و نیروهای صدام افراد مذکر بین ۱۵ تا ۵۰ ساله را اعدام کردند و قریب به ۱۰۰ هزار کرد به قتل رسیدند و ۹۰ درصد روستایشان روی نقشه محو شد. 🖊در سال ۱۹۹۰ صدام حسین به کویت دست اندازی کرد و کردها فرصت تاریخی را غنیمت شمردند تا کشور کردستان را در جنگ جهانی اول که در معاهده سور ۱۹۲۰ به آنها وعده داده شده محقق کنند. کردستان اکنون حاکمیتی مستقلی نیست؛ اما بسیاری از ظواهر آن را دارد احتمال ظهور کشوری به نام کردستان را در قوانین بین‌الملل قوت می‌بخشد. اگر مناطق کردنشین ایران سوریه و ترکیه تصمیم بگیرند که بخشی از کشور کردستان باشند و سعی کنند کردستان یکپارچه با دسترسی به دریای مدیترانه تشکیل دهند. واکنش این سه کشور چه خواهد بود؟ 🖊مشکل دیگری وجود دارد اتحاد میان کردها کردستان عراق مدت‌هاست میان دو خاندان رقیب تقسیم شده است. کردهای سوریه سعی دارند شبه دولتی تشکیل دهند. 🖊 پادشاه هاشمی به نام اردن هم وجود دارد که یکی دیگر از کشورهایی است که به دست بریتانیایی‌ها کمک کردند اما دو قبیله خاص وجود داشت که که لندن به آنها قول پاداش بعد از اتمام جنگ را داده بود. اداره شبه جزیره عربستان با توجه به این‌که قبایل صعود و هاشمی با هم در جنگ بودند این قضیه ناجور از آب در می‌آمد. بنابراین لندن دستی بر سر روی نقشه‌ها کشید و گفت رئیس خاندان سعود در این منطقه حکم فرما باشد و رئیس هاشمی‌ها در منطقه دیگر و البته لازم بود که یک دیپلمات انگلیسی در منطقه مراقب آور باشد. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
106 مشاهده