📜تجویزات عمومی و همگانی امام رضا علیه السلام برای هر ماه از سال از
#رساله_ذهبیه (در ۲ بخش)
🌸بخش اول؛ فصل بهار و تابستان🌻
بدان ای امیر! همانا هر یک از این طبایع به مکمّل شکلش علاقه دارد. پس از میان غذاها آنچه که مکمّل شکلِ تن و مزاجت باشد را در زمان خودش برگیر. (یعنی) ای امیر! در تابستان از سردیها بخور و در زمستان از گرمیها و در آن دو فصل از معتدلها. و این باید به اندازهی اشتهاء و قوت گرفتنت باشد.
و اما فصل بهار پس به راستی که آن، روح زمانهاست و اوّل آن، «آذار» است و تعداد روزهایش ۳۱ روز. (از ۲۲ اسفند تا ۲۳ فروردین، در سال کبیسه از ۲۳ اسفند) شب و روز در آن پاکیزه شده و زمین نرم میشود و سلطنت بلغم از بین میرود و خون هیجان میکند. در این ماه (باید) از غذاهای لطیف و گوشتها استفاده شده و از شربتها[ی طبّی] (بعد از تعدیلشان با آب) نوشیده شود. و از خوردن پیاز و سیر و ترشیجات در آن پرهیز گردد. نوشیدن مسهلات در آن نیکواست و فصد و حجامت نیز در آن انجام شود.
«نیسان» ۳۰ روز است. (از ۲۴ فروردین تا ۲۲ اردیبهشت) روز در آن بلند شده و مزاج فصل تقویت میگردد و خون حرکت میکند و بادهای شرقی در آن میوزد. در این ماه (باید) از خوردنیهای کبابی و آنچه با سرکه به عمل میآید و گوشتهای شکار استفاده شود. آمیزش جنسی و ماساژ با روغن در حمام در آن سودمند است. ناشتا آب نوشیده شده و گلهای خوشبو و عطر بوییده شود.
«ایار» ۳۱ روز است. (از ۲۳ اردیبهشت تا ۲۲ خرداد) بادها در آن صاف شده و آن آخر فصل بهار است. در این ماه از خوردن شوریها و گوشتهای غلیظ و شیر (و دوغ و ماست) خودداری شود. حمام در آغاز روز در آن سودمند بوده ولی ورزشِ پیش از غذا در آن ناپسند است.
«حزیران» ۳۰ روز است. (از ۲۳ خرداد تا ۲۱ تیر) سلطنت خون در آن از بین رفته و زمان مرهی صفراء رو میآورَد و در آن از کار سنگین و خوردن گوشتهای چرب و زیاده روی در آنها و از بوییدن مشک و عنبر، بازداشته شود. ولی خوردن سبزیجات سرد و خوردنیهای سبز (مثل خیار) و میوههای تَر در آن سودمند است. و در این ماه، ترشیجات استفاده شده و از میان گوشتها گوشت بچه بزِ نرِ یکساله، و از میان پرندگان، مرغ و تیهو و قرقاول، و لبنیات و ماهی تازه استفاده شود.
«تموز» ۳۱ روز است. (از ۲۲ تیر تا ۲۱ مرداد) در این ماه شدت حرارت است و آبها (در زمین) فرو میرود (و جذب میشود). و در این ماه (باید) ناشتا آب سرد نوشیده شده و چیزهای سرد و تر در آن خورده شود. مزاج (و گرمیِ) شربتها در آن بشکند و غذاهای لطیف در آن خورده شود همانگونه که در ماه حزیران ذکر شد. و از بوها و گلهای سرد و ترِ خوشبو استفاده گردد.
«آب» ۳۱ روز است. (از ۲۲ مرداد تا ۲۱ شهریور) سمها در آن شدت یافته و سرماخوردگی در شب به هیجان میآید و باد شِمال میوزد و (باید) مزاج با سرد کردن و مرطوب کردن اصلاح گردد. و نوشیدن شیر (یا دوغ) پرچرب (با سرشیر) در آن سودمند است. در این ماه از آمیزش جنسی و مسهلات دوری شده (یعنی کمتر انجام شده) و از ورزش کاسته گردد ولی گلهای خوشبوی سرد بوییده شود.
ادامه دارد…