این مدت تحلیل‌های زیادی در خصوص علت پایین بودن سطح مشارکت در دور اول انتخابات ریاست جمهوری بیان شده است و عموما تلاش شده آن را به قهر مردم و مشکلات معیشتی و فرهنگی نسبت دهند؛ اما به نظر من، مشارکت واقعا خوب و چشمگیر بود. البته ما نتوانستیم مشارکت بالای ۶۰ درصدی را تجربه کنیم، ولی از وضعیت سال ۱۴۰۰ عبور کرده و مشارکتمان از آن بیشتر و بهتر بوده است.
می‌پرسید چرا؟ سوال درستی است. چرا که مشارکت در سال ۱۴۰۰ تقریبا ۴۸ درصد بوده و در سال ۱۴۰۳ قریب به ۴۰ درصد شده است؛ اما در تحلیل این موضوع دو نکته را باید مورد توجه قرار داد تا فهم بهتری از ارقام شکل گرفته بدست آید.
نکته نخست آنکه همواره انتخابات ریاست جمهوری همراه با انتخابات شورای شهر برگزار می‌شد و همین امر به دلیل اقتضائات و رقابت‌های قومی و منطقه‌ای در شهرستان‌ها، باعث افزایش حداقل ۱۵ درصدی مشارکت می‌شد. اما اینبار فقط انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده است. به عبارتی اگر شورای شهر هم مثل سال‌های قبل برگزار می‌شد، مشارکت قطعا از ۵۰ عبور کرده و شاید تا ۶۰ درصد هم بالا می‌رفت. این یعنی نظام از بحران عدم مشارکت عبور کرده است و ما این را مدیون اقدامات و تلاش‌های مجاهدانه شهید رئیسی هستیم.
نکته دوم فاصله انتخابات قبل با این انتخابات است. بخش زیادی از انرژی و هیجان سیاسی جامعه در انتخابات مجلس در اسفند ماه تخلیه شده است و خستگی آن هنوز در تن جامعه باقی بوده و همین اجازه ایجاد هیجان انتخاباتی را از جامعه گرفته است. بر اساس تجربیات سابق نیز می‌توان این ادعا را اثبات کرد. مثلا در رفراندوم جمهوری اسلامی مشارکتی به میزان ۹۷.۴۴ درصدی صورت گرفت و در همان سال مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری که با فاصله چند ماه بعد از آن برگزار شد، و با کاهش ۳۰ درصدی در مشارکت در ۶۷.۸ درصد ثبت شده است.
نتیجه آنکه نباید دچار خطای تحلیلی و شناختی شویم و به جای روایت پیروزی از مشارکت، آن را به شکست معنا کنیم و دلایل ناامیدکننده برای آن ببافیم. چرا که اگر اینطور می‌بود، حضور عظیم و چشمگیر در تشییع جنازه شهید رئیسی و همراهانش رخ نمی‌داد.
خدا را باید شاکر باشیم نسبت به این اتفاق و تلاش کنیم تا راه شهید رئیسی که راه نجات کشور است، ادامه یابد تا اعتماد و امید مردم به نظام بیشتر و بیشتر شود.
"محمد تقی نظریان مفید"
@twiita