🔹بر خلاف غرب جدید که نگاهی سکولار به جنگ دارد، ماهیت جنگ و اخلاق نظـامی در جهان اسلام خاستگاهی مذهبی دارد. بنابراین نصوص دینی تعیین کننده رفتار انسان مسلمان در خصوص جنگ و اخلاق نظامی در گذشته و امروز میباشد. درست به همین دلیل است که بحث جنگ و صلح در جهان اسلام در قلمرو دانشی به نـام «دانش فقه» قرار دارد.
🔹فقه در تمدن اسلامی اعم از شیعه و سنی چنان دستگاه دانایی است که رابطه نص و زندگی تاریخی را برقرار میکند؛ وظیفه فقه آن است که پرسشهای تاریخی انسان مسلمان را، مدام به نصوص دینی ارجاع داده و احکام الزام آور برای رفتار و کردار انسان مسلمان تدارک نماید.
🔹در چنین شرایط معرفت شناختی است که نسبتی گسست ناپذیر بین فقه و جنگ به عنوان بخشی از پرسشهای جامعه اسلامی ایجاد شده است. بخشی از فقه که فقه الجهاد نامیده میشود.
🔹فقه اسلامی در باب جهاد، به اعتبار تحولات تاریخی، و نیز تفاوت در مبانی شیعه و سنی، دو تقسیم دو گانه و مهم دارد؛ ۱) تقسیم فقه الجهاد به قدیم و جدید؛ ۲) و تقسیم دیدگاههای فقهی جهاد به فقه شیعه و سنی.
🔹در این مقاله اشاره کردیم که فقه قدیم اسلامی اصالت را به جهاد می داد و آیات مطلق جهادی را که در قرآن آمده اند، «ناسخ» آیات مقید دانسته اند که جهاد را مشروط به تهاجم دیگران مینمود.
🔹به همین دلیل هم حکم جهاد را حکم عمومی میدانستند که تا قیامت باقی است و دلیلی بر نسخ آن دیده نمیشود. برعکس، نظریههای جدید فقهی از اصالت صلح صحبت میکنند و در تفسیر آیات جهادی قرآن به قاعده عقلانی و جهانشمولی استناد میکنند که امر مقید و مشروط مفسر امر مطلق و نامشروط است.
#پرونده_ویژه
🌐
vasael.ir/0003yF
🆔
@vasael_ir