در روایات فراوانی به طور مکرّر دعوت به پیکار با تمایلات نفسانی شده و از این عمل به عنوان جهاد اکبر یاد شده است. پیامبر اکرم (ص) فرمود: «المجاهِدُ مَن جاهَدَ نَفسَهُ فی الله عزَّوجلَّ». (مجاهد کسی است که در راه خدا با نفس خویش پیکار نماید.) هم چنین امام علی علیه السلام در این خصوص می فرماید: «غایۀُ المجاهدَۀِ اَن یُجاهدَ المرءُ نفسَهُ». (منتهای مجاهدت این است که انسان با نفس خویش مبارزه کند.) ایشان همچنین در باب اهمیت تزکیه نفس فرمودند: «آن کس که خود را رهبر مردم می داند بر او است که پیش از تعلیم دیگران به آموزش خویش بپردازد و بایستی پیش از آنکه به زبان تعلیم دهد عملاً مردم را با پروردگار آشنا سازد و آن کسی که به ادب و آموزش خویش پرداخته و به خود سازی کمر همت بسته است، به احترام سزاوارتر است از آن کسی است که دیگران را تعلیم و تربیت کند.