امام باقر علیه السلام و علم روان شناسی سایکو سایبرنتیک
✍دکتر زاهره سادات میرجعفری
امام باقر (ع) در زمان خودشان جنبشی علمی به وجود آوردند که در دوره امامت فرزندش امام جعفر صادق (ع) به اوج خود رسید. ایشان در علم، زهد، عظمت و فضیلت سرآمد بنیهاشم بوده و روایات و احادیث ایشان در زمینه علم دینی، آثار و سنت نبوی، علوم قرآن و حدیث متعدد بجای مانده است. در عصر آن امام همام بود که شیعه توانست فرهنگ خود را در زمینه فقه و تفسیر آغاز و در زمان امام صادق(ع) به کمال برساند.، در مورد امام باقر (ع) به باقرالعلوم تعبیر می شود که به معنای شکافنده علوم برای مردم است. نکته دقیق در معنای باقرالعلوم این است که دوران امام باقر(ع) شروع جداسازی خط عقیدتی فکری اهل بیت از دیگر مسلمانان بوده است یعنی تا قبل از دوران امام باقر (ع) فرصت مناسبی برای روشن شدن خطوط فکری عقیدتی ائمه نبوده و بهترین فرصت برای روشن نمودن این تمایز همین دوران حضرت باقر بوده و حضرت، باقر علم ائمه و شکافنده علوم اهل بیت هستند.
اما آیا مسلمین و مؤمنین به واقع به اهمیت این معنای شکافنده علوم واقفند و از آن احادیث ناب در علوم مختلف بهره می برند یا باز هم بدلیل کم کاری مسلمین برخی مستشرقان از آنها پیشی جسته اند. ؟ اخیرا کتابی را با عنوان سایکو سایبرنتیک از نویسنده فرانسوی خواندم که در روانشناسی مثبت گرا معروف است مالتز، که هم جراح پلاستیک و هم روانشناس بود، می خواست به سوالی که مدام به آن دچار می شد، پاسخ دهد.
پس از انجام جراحی های پلاستیکی بی شماری (معمولاً برای رفع ناهنجاری ها)، او متوجه شد که حتی وقتی ظاهر فیزیکی افراد را تغییر داده، زندگی آنها اساساً تغییر نکرده است.
دکتر ماکسول مالتز متوجه شد که بیمارانی که زندگی خود را تغییر داده اند، توانستند این کار را انجام دهند زیرا تصورشان از کسی که هستند نیز تغییر کرده است.ماکسول مالتز در کتاب سایکو سایبرنتیک (Psycho-Cybernetics)، تصویر ذهنی را به دو بخش کلی تقسیم میکند: تصویر ذهنی مثبت و تصویر ذهنی منفی.
تصویر ذهنی مثبت: شامل باورها، افکار و احساسات مثبتی است که ما نسبت به خودمان داریم. این شامل باور به تواناییها، استعدادها و ارزش خودمان میشود.
تصویر ذهنی منفی: شامل باورها، افکار و احساسات منفی است که ما نسبت به خودمان داریم. این شامل باور به ناتوانیها، ضعفها و بیارزشی خودمان میشود.
فرض کنید شما میخواهید در شغل خود موفق شوید. اگر تصویر ذهنی مثبتی داشته باشید، به تواناییهای خود ایمان دارید و برای رسیدن به اهدافتان تلاش میکنید. شما چالشها را به عنوان فرصتی برای یادگیری و رشد میبینید و از شکستها نمیترسید.
اما اگر تصویر ذهنی منفی داشته باشید، به خودتان ایمان ندارید و به راحتی تسلیم میشوید. در این حالت شما چالشها را به عنوان مانعی در برابر موفقیت خود میبینید و از شکستها میترسید.
مالتز معتقد بود که ما میتوانیم با تلاش و تمرین، تصویر ذهنی خود را تغییر دهیم. کتاب مفیدی که به نظرم برای پرورش عزت نفس بخصوص ارتقای عزت نفس زنان و بانوان جامعه که متاسفانه بجای پرورش درون و ذهن به اصلاح ظاهر و بدن خود طبق معیارهای صنعت مد و سرمایه داری می پردازند، حرفهای جدیدی برای گفتن داشت اما دلم گرفت از اینکه این علم جدید چقدر شبیه احادیث معصومین و ائمه اطهار ماست که آنها را نادیده می گیریم آنگاه که فرمود:
امام باقر علیه السلام: هر چه را با خطورات ذهنی خود در دقیقترین معانی آن تشخیص می دهید، مخلوق است، مصنوعی مانند شماست، مردود به سوی خودتان است (یعنی مانند شما مخلوق است و ویژگی های شما را دارد) و شاید مورچه های کوچک تصور کنند که خداوند دو شاخک دارد، چرا که شاخک داشتن کمال آنهاست و می پندارند که نبودن آن (شاخک) نقص کسی است که متصف به آن (شاخک) نباشد، و این حال عاقلان است در مورد آنچه خدای متعال را با آن وصف می کنند.
آنچه در ذهن و قلب ما پدید آید خود مخلوقی بیش نیست...
...أبی جعفر علیه السّلام: کُلُّ ما مَیَّزتُموه بِاوهامِکُم فی اَدَقِّ مَعانیهِ مَخلوقٌ مَصنوعٌ مِثلُکُم مَردودٌ الیکم و لَعَلَّ النَّملَ الصِّغارَ تَتَوَهَّمُ اَنَّ لِلّهِ زبانِیتَینِ فانّ ذلک کَمالُها و یَتَوَهَّمُ اَنّ عَدَمَها نُقصانٌ لِمَن لا یَتَّصِفُ بهما و هذا حالُ العُقَلاءِ یَصِفونَ اللّهَ تعالی.... یا آنگاه که امام صادق فرمودند :
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : إذا دَعَوْتَ فَظُنَّ أنّ حاجَتَكَ بالبابِ .
امام صادق عليه السلام : چون دعا مى كنى چنين خيال كن كه حاجتت بر در خانه است .
https://andishemoaser.ir/?p=2084908
《
https://eitaa.com/women92 》
📍
#مطالعات_اسلامی_زنان 📍
#تشکل_بینالمللی_بانوان_تمدن_ساز
#موسسه_فرهنگی_هنری_زنان_پیشرو