رشد شاخص های بورس ایران واقعیت یا حباب؟ جالب است در حالی که بورس اکثر کشورهای جهان در حال افت شدید قرار دارد اما بورس ایران با یک رشد عجیب روبرو شده و برخی این رشد بورس ایران را یک فاکتور امیدبخش برای اقتصاد می دانند و برخی این جهش را ناشی از هیجانات کاذب و کاغذ بازی های دلالان بورسی می دانند که هر گاه امکان دارد این حباب بترکد و سهامداران و شرکت ها را با خطر از دست دادن سرمایه های خود مواجه کند. خوب است ابتدای امر به تفاوت بورس ایران و کشورهای دیگر بپردازیم. در کشورهای پیشرفته مردم عادی که به علت کمبود سود سپرده گذاری در بانک ها مجبور به سرمایه‌گذاری در جایی می شوند که بیشترین سود را برای آنها داشته باشد و آنها بورس را انتخاب میکند. اما با شیوع ویروس کرونا احتیاج مردم عادی در این کشورها به پول نقد برای درمان و تهیه غذا و غیره باعث میشود سهامداران خرد سرمایه خود را از بورس بیرون کشند و شرکت های بزرگی که در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیز برای از دست ندادن سرمایه خود سعی می‌کنند در اولین فرصت سرمایه‌های خود را از بورس بیرون بکشند تا سرمایه خود را حفظ کنند که این عاملی می شود برای کاهش و سقوط ارزش بورس آنها و در نهایت ما با سقوط ناگهانی بورس در کشورهای اروپایی و آمریکایی بعد از کرونا مواجه شدیم. حالا سوال اساسی این است چرا ایران در بحبوحه کرونا دچار رشد سریع شاخص های بورس شده است؟ با بهتر بودن روحیه عمومی مردم ایران نسبت به حوادث گوناگون و شرایط خاص اقتصادی در چند سال اخیر که کشور با تورم زیادی مواجه بوده و سود بانک‌ها نسبت به تورم پایین تر بوده ، مردم عادی برای حفظ سرمایه خود در این شرایط راه چاره ای ندارند مگر اینکه پول خود را در جایی مثل بورس سرمایه‌گذاری کند یا به خرید و فروش املاک، طلا دلار و غیره بپردازند؛ چراکه شرایط در بازار فعلی ایران به نظر جمعی از مردم برای کار تولید سخت بوده و امکان ضرر دهی بالاست؛ با توجه به اینکه در ایام کرونا امکان داد و ستد در بازارهای دیگر سخت تر شده مردم به سمت بورس روی آوردند و این عاملی شد که در بورس ایران به یکباره شاهد یک افزایش شاخص سریع بورس باشیم اما این افزایش سریع نشان دهنده بهبود اوضاع اقتصادی شرکت ها و کارخانجات ثبت شده در بورس نمی باشد و بیشتر ناشی از یک رفتار احساسی می باشد که اگر این رفتار احساسی در بورس ایران را با واقعیت شیوه معاملاتی بورس ایران در چند سال اخیر جمع کنیم که آموزشگاههای در حوزه بورس و کانال ها و رسانه های فعال در حوزه بورسی با ترغیب مردم به خرید و فروش های سریع و نه سرمایه گذاری بلند مدت برای کسب سود زیاد در کمترین زمان ممکن مردم زیادی را ترغیب و وارد این عرصه کردند و با نبود شرایط لازم برای رشد و شکوفایی کارخانجات و شرکت های ثبت شده در بورس، در آینده خطر ترکیدن حباب بورس و از دست رفتن سرمایه های مردم احساس می شود مانند بالا رفتن یکباره دلار تا حدود ۲۰ هزار تومان و یا سقوط ۱۴ هزار واحدی شاخص های بورس در سالهای گذشته که باعث ضرر و زیان های شدیدی به سرمایه گذاران شد ، البته برخی نیز در این شرایط و با فرصت طلبی به یکباره صاحب پول های باد آورده شدند. خوب است دولتمردان برای بهبود شرایط کسب و کار هرچه زودتر اقدامی کنند و یا مردم را نسبت به سرمایه گذاری های احساسی در بورس آگاه کنند تا مردم کمتری متضرر شوند. با هجوم سرمایه به بورس و صرفا کسب سود از معاملات ساعتی و روزانه در بورس اتفاقا به تولید نیز ضربه خواهد زد. به هر حال اگر هرچه زودتر فکری به حال این شرایط نشود شاهد فاجعه اقتصادی در بورس ایران خواهیم بود. msn313 @jaryan_s