تفسیر آیه اول سوره قدر
استاد قرائتی
- شب قدر، شب شكرگزارى و تشكر از خداوند است. زيرا مهم ترين نعمت خداوند بر بشر، يعنى قرآن نازل شده است. «انّا انزلناه فى ليلة القدر»
- ظرف و مظروف بايد متناسب باشند. بهترين كتاب در بهترين شب بر بهترين انسان ها نازل مى شود. «انّا انزلناه فى ليلة القدر»
خداوند، امور عالم را از طريق فرشتگان و با واسطه آنان به انجام مى رساند. لذا در بسيارى از آيات قرآن، فعل ها و ضميرهاى مربوط به خداوند به صورت جمع آمده است.
چنانكه در آغاز اين سوره مى فرمايد: «انّا انزلناه» ما قرآن را نازل كرديم.
بر اساس نظر مفسّران،(31) قرآن دو بار نازل شده است.
يكبار به صورت يكپارچه در شب قدر كه اين سوره به آن اشاره دارد
و بار ديگر به صورت تدريجى در مدت بيست و سه سال دوره رسالت پيامبر.
تعبيرات قرآن نيز درباره نزول اين كتاب آسمانى دو گونه است.
برخى با واژه «انزلنا» از ريشه انزال به معناى نزول دفعى آمده
و برخى ديگر با واژه «نزّلنا» از ريشه تنزيل به معناى نزول تدريجى آمده است.
از انضمام آيه «انّا انزلناه فى ليلة القدر»
با آيه «شهر رمضان الّذى انزل فيه القرآن»(32)
معلوم مى شود كه شب قدر در ماه رمضان است، امّا اينكه كدام يك از شب هاى ماه رمضان است، در قرآن چيزى بر آن دلالت ندارد و در روايات نيز به صورت مردّد ميان يكى از سه شب آمده است.
چنانكه از امام صادق عليه السلام در مورد شب قدر پرسيدند: آن حضرت فرمود: در شب نوزدهم، بيست و يكم و بيست و سوم رمضان جستجويش كن.(33)
البته معروف ميان اهل سنّت آن است كه شب بيست و هفتم رمضان، شب قدر است.
-----
31) تفسير الميزان.
32) بقره، 185.
33) وسائل الشيعه، ج 10، ص 360.