اشاره قرینۀ دوم نزول آیه ۵ سوره ۵ (مائده) می‌باشد که در تکمیل دین می‌فرماید. اَلْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلاٰمَ دِیناً [۲] . حافظ- آنچه مسلّم است این آیه در روز عرفه نازل گردیده و احدی از علماء نزول در روز غدیر را متعرض نشدند. داعی- تمنا می‌کنم در بیانات خود تعجیل بنفی نفرمائید شاید راهی باثبات باشد مطالب را با قید احتیاط تلقّی فرمائید تا در موقع جواب اسباب ناراحتی روح نگردد. البته تصدیق می‌کنم که بعض از علماء شما گفته اند که این آیه در عرفه نازل گردیده-ولی جمع کثیری از اکابر علماء خودتان نزول آیه را در روز غدیر نقل نموده اند و نیز عده ای از علماء خودتان گویند محتمل است این آیه دو مرتبه نازل گردیده باشد یک مرتبه غروب عرفه و یک مرتبه در غدیر چنانچه سبط ابن جوزی در آخر ص ۱۸ تذکرة خواص الامه گوید: احتمل انّ الآیة نزلت مرتین مرة بعرفه و مرة یوم الغدیر کما نزلت (بسم اللّه الرحمن الرحیم) مرتین مرة بمکّة و مرة بالمدینة [۱] . و الاّ اکابر از موثقین علماء خودتان از قبیل جلال الدین سیوطی در ص ۲۵۶ جلد دوم درّ المنثور و در ص ۳۱ جلد اول إتقان و امام المفسّرین ثعلبی در کشف البیان و حافظ ابو نعیم اصفهانی در ما نزل من القرآن فی علیّ و ابو الفتح نظزی در خصائص العلوی و ابن کثیر شامی در ص ۱۴ جلد دوم تفسیر خود از طریق حافظ ابن مردویه و محمد بن جریر طبری عالم مفسّر مورّخ قرن سیم هجری در تفسیر کتاب الولایة-و حافظ ابو القاسم حسکانی در شواهد التنزیل-و سبط ابن جوزی در ص ۱۸ تذکرة خواص الامّة و ابو اسحاق حموینی در باب دوازدهم فرائد السمطین و ابو سعید سجستانی در کتاب الولایة و خطیب بغدادی در ص ۲۹۰ جلد هشتم تاریخ بغداد-و ابن مغازلی فقیه شافعی در مناقب و ابو المؤید موفق بن احمد خوارزمی در فصل چهاردهم مناقب و در فصل چهارم مقتل الحسین و دیگران از علماء خودتان نوشته اند که چون در روز غدیر خم رسول اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم بحکم عالی اعلی علی علیه السّلام را بمردم معرفی و نصب بولایت نمود و آنچه بدان مأمور بود رسانید در شأن علی و آن قدر علی علیه السّلام را بالای دست بلند نمود که دو زیر بغلش نمودار شد آنگاه امر فرمود بامت که سلّموا علی علیّ بامرة المؤمنین یعنی سلام کنید بعلی بامارت مؤمنین و امت همگی اذعان بآن نمودند هنوز از هم جدا نشده بودند که آیه شریفه مذکوره نازل گردید. خاتم الانبیاء صلّی اللّه علیه و آله و سلّم از نزول این آیۀ بسیار مسرور شد لذا توجه بحاضرین نموده فرمود: الله اکبر علی اکمال الدین و اتمام النعمة و رضا الرب برسالتی و الولایة لعلیّ ابن أبی طالب بعدی [۱] . امام حسکانی و امام احمد حنبل مشروحا این قضیه را نقل نموده اند اگر آقایان محترم ساعتی از عادت خارج شوید و با دوربین انصاف و حقیقت بین بنگرید از نزول آیات کریمه و حدیث شریف بر شما واضح و روشن می‌گردد که کلمه مولی بمعنای امامت و ولایت و اولی بتصرف می‌باشد. و اگر مولی و ولیّ بمعنای اولی بتصرف بودن نبود جمله بعدی بی معنی بود و این جمله که در همه جا از لسان مبارک رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم صادر گردیده ثابت می‌کند که مولی و ولیّ بمعنای اولی بتصرف می‌باشد که می‌فرماید بعد از من این مقام مخصوص علی علیه السّلام است. ثالثا قدری با دقت فکر کنید و انصاف دهید در آن هوای گرم در محل بی آب و آبادانی که سابقا مرکزیت برای توقف در آنجا نبوده تمامی امت را در آنجا جمع کند و جلورفته گان قافله را امر کند برگردانند مقابل آفتاب سوزان که پاها را بدامنها پیچیده و در پناه شترها نشسته بودند منبر برود آن خطبه طولانی را که خوارزمی و ابن مردویه در مناقب خود و طبری در کتاب الولایة و دیگران نقل نموده اند در اثبات فضایل و مقامات امیر المؤمنین اداء نماید تا سه روز هم وقت مردم را بگیرد و در آن صحرای خشک و گرم آنها را نگاهدارد و امر کند تمامی افراد از عالی و دانی بایستی فردا بعد فرد با علی علیه السّلام بیعت کنند نتیجه آن باشد که علی را دوست بدارید یا آنکه علی دوست و ناصر شما است. در صورتی که نبود احدی از افراد امت که کثرت علاقۀ آن حضرت را بعلی نداند و مکرّر توصیه و سفارش نشنیده باشد (که به بعض از آنها قبلا اشاره شد) دیگر در هم چو مکان گرمی با نزول آیات و تأکیدات بلیغه لزومی نداشت که مردم را در زحمت و معطّل نماید که نتیجه آن باشد علی را دوست بدارید. بلکه اگر خوب دقت کنید این عمل در نظر عقلاء چنانچه جهة اهم و ارجحی نداشته باشد لغو می‌آید و عمل لغو از رسول اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم هرگز صادر نمی گردد. ---------- [۲]: ۲) امروز کامل گردانیدم برای شما دین شما را و تمام کردم بر شما نعمت خود را و اختیار کردم برای شما اسلام را دینی پاکیزه.