🔴 شعب ابوطالب ..
🏜شهر مکه، شهری است با کوههای فراوان و فراگیر که در لابلای آنها دامنه ها و وادیهای کوچکی است که عرب به آن شعب می گوید. ساکنان مکه🕋 که عبارت از طوایف مختلف بودند، هر کدام در یکی از این شعب ها سکونت داشتند. مورخان پس از واقعه📚 هجرت به حبشه، از شعب ابی طالب و حصار بنی هاشم در آن سخن میگویند.👇
⬅️نخستین مسأله دلیل اقدام قریش در قطع روابط🤝 با بنی هاشم است. زمانی که قریش دریافتند تلاشهای آنان در محدود کردن رسول خدا(ص) ناموفق بوده، در صدد کشتن آن حضرت🗡 برآمدند. اقدام به این کار تنها وقتی میسر بود که بنی هاشم و در رأس آنان، ابوطالب راضی به آن باشد.
⚠️ابوطالب به شدت با خواسته آنان مخالفت کرده و از "بنی عبد المطلب" خواست تا داخل شعب شده و از جان رسول خدا(ص)✨ دفاع کنند. آنان -به جز ابولهب و ابوسفیان که به شعب نیامدند- همگی سخن ابوطالب را پذیرفتند.
در این وقت، قریش تصمیم گرفتند تا پیوندهای♻️ اقتصادی، خانوادگی، دوستی و رفت و شد خود را با آنان قطع کنند. در این باره پیمانی نیز نوشتند و عهد بستند تا هیچ گونه صلحی📝 را از بنی هاشم نپذیرند و هیچ گونه رأفت و مراودتی با آنان نکنند مگر زمانی که آنان حاضر شوند رسول خدا(ص) را به مشرکان تسلیم کنند تا او را بکشند.
📑این گزارش نشان می دهد که هدف اصلی قریش و هم پیمان آنان در این امر(کنانی ها) تحت فشار گذاشتن بنی هاشم برای تسلیم رسول خدا(ص) به آنان بوده است. به این ترتیب تصمیم رفتن به داخل شعب⛰ نیز از سوی ابوطالب بوده و هدف عمده اش 👈حفظ جان پیامبر(ص) و نشان دادن یکپارچگی بنی عبدالمطلب👉 در دفاع از آن حضرت بوده است.
◀️آنچه مسلم است این که بنی هاشم خود به شعب رفته اند. این امر باید دلیل خاصی داشته باشد.
💢یک دلیل آن، این که آنان چاره ای جز رفتن به داخل شعب نداشتند زیرا پس از آن پیمان نمی توانستند با کسی مراوده و روابطی داشته باشند.
💢اما دلیل مهمتر، مساله دفاع از جان رسول خدا (ص)است.⚠️
📩گزارش ابن سعد این است که تصمیم قریش ناشی از خشمی بود که از آرامش مهاجرین🍀 در حبشه داشتند و لذا تصمیم به محدود کردن بنی هاشم گرفتند. روشن است که آنان از مسأله حبشه به شدت خشمگین💥 بوده اند. باید اشاره کنیم که تنها بنی هاشم و بنی عبد المطلب داخل شعب بوده اند و نه همه مسلمانان.
👥کسانی که داخل شعب بودند نمی توانستند مایحتاج خود را تهیه کنند زیرا هیچ کس حاضر به معامله با آنان نبود. مشکل طعام🍪 سبب شده بود تا حاضرین در شعب گرفتار گرسنگی شوند. فرزندان آنان در شعب به قدری دچار سختی بودند که صدای ناله آنان از بیرون شعب شنیده می شد. همین مساله و آه و ناله های فرزندان🧑🏻 بود که به تدریج دل برخی از متنفذان قریش را نرم کرد.
🌐نظام قبیله ای در اصل بر پایه نسب و خویشی بود. قریش و بویژه برخی تیره ها، با وجود همه دشمنی شان با اسلام، به لحاظ مسایل قبیله ای👨👩👦👦 نمی توانستند در آن شرایط نسبت به بنی عبد المطلب کاملا بی تفاوت بمانند. اکنون پس از گذشت سه سال⏳ کسانی احساس ناراحتی کرده و وجدانشان آنان را آزار می داد.
♨️سیر واقعه نیز نشان داده بود که این اقدام مشرکان نقشی در وادار کردن ابوطالب به تسلیم پیامبر (ص) نداشته و او و دیگر بنی هاشم با تمام وجود از آن حضرت دفاع می کنند🛡⚔. این بدان معنا بود که این سیاست شکست خورده و تنها یک سرزنش اخلاقی برای قریش بر جای گذاشته است. همزمان با این احساس، رسول خدا (ص) ابوطالب را از خورده شدن پیمان مشرکین که گفته شده در داخل کعبه🕋 آویزان بوده، آگاه کرد.
🌀مجموع این مسائل سبب شد تا آن تعهد از بین برود. گفته اند که مخالفان این عهد از قریش به طور مسلح قصد دفاع از بنی هاشم را داشتند. 👈بدین ترتیب ادامه این ماجرا میان خود مشرکان نیز اختلاف افکنده👉 و لذا کسانی چون ابوجهل نیز مجبور به سکوت شدند. به هر روی این پیمان از میان رفت و بنی هاشم آزاد شدند تا در مکه با دیگران رفت و شد داشته باشند. این امر به تعابیری یک پیروزی بزرگ بود.✅
🗓اندکی پس از بیرون آمدن از شعب بود که دو نفر✌️ از عزیزترین افراد پیامبر (ص) یعنی ابوطالب و سپس خدیجه در گذشتند🥀. سراسر اخبار سیره در دوران بعثت تا سال دهم، با نام ابوطالب پیوند خورده است. همه جا رد پای او را در حمایت از رسول خدا (ص) شـاهدیم. پس از درگذشت ابوطالب بود که سفیهان قریش به ❌آزار و اذیت رسول خدا پرداختند.
🔹ادامه دارد ...
✍بـرگرفته از کتاب "تـاریخ
سیاسی اسلام، ج1، ص359-365"،
رسول جعفریان.
#تاریخ_سیاسی_اسلام ۱۹