.......: ۴- خاشعانه خشوع، آن توجّه قلبی به پروردگار و داشتن حالتی است که مناسب با عظمت خداوند است. پرستش خدا باید همراه با قلبی سرشار از احساس عظمت خدا و کوچکی و نیاز در مقابل او باشد. قرآن، در وصف مؤمنان رستگار، «خشوع در نماز» را بیان می‌کند: «الَّذِینَ هُمْ فِی صَلَاتِهِمْ خَشِعُونَ» [۱] این خشوع قلبی، باید سراسر وجود اهل عبادت را فرا بگیرد. راه بدست آوردن آن، اینست که نمازگزار، چنان عبادت کند که گویا خدا را می‌بیند و ذلت و کوچکی خویش را در برابر قدرت و عظمت او حسّ کند. در حدیث است: «اُعْبُدُاللَّهَ کَاَنَّکَ تَراه» [۲] خدا را چنان عبادت کن که گویا او را می‌بینی. در حدیث دیگر است: «فَصَلِّها لِوَقتِها صَلاةَ مُوَدِع» [۳] نماز را در وقتش چنان بخوان، که گویا آخرین نماز توست و تو از نماز و دنیا خداحافظی می‌کنی. ۵ - مخفیانه انسان، مصون از دام‌های شیطان نیست و عبادت‌های عابد، چه بسا با عُجب و ریا و خودنمایی تباه می‌شود. راه غلبه بر این آفت، عبادت‌های پنهانی است. رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «اَعْظَمُ الْعِبادَةِ اَجْراً اَخْفاها» [۴] ---------- [۱]: ۲۵) مؤمنون، آیه ۳. [۲]: ۲۶) مصباح الشریعه، ص ۸. [۳]: ۲۷) بحارالانوار، ج ۸۴، ص ۲۲۳. [۴]: ۲۸) بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۲۵۱. ۷- آفات عبادت پرتوی از اسرار نماز » آفات عبادت شیطان، این دشمن قسم خورده و دیرینه انسان، که همواره در کمین انسان است تا عبادت هایش را تباه و بی نتیجه سازد، از این راه‌ها برای فاسد کردن و باطل نمودن عبادات ما وارد می‌شود: ۱- ریا کسی که نه برای خدا، بلکه برای جلب نظر مردم یا رسیدن به موقعیّت و شهرت، عبادت می‌کند، او گرفتار دام شیطان است و عباداتش به هدر می‌رود. این اخلال در عبادت، توسّط شیطان حتّی گاهی پیش از عمل هم، در نیّت پدید می‌آید و از «قصد قربت» باز می‌دارد. پاداش عبادتی بیشتر است که مخفی تر باشد. البته این در مواردی است که خود اسلام، دستور به عبادت‌های علنی (مثل نماز جماعت و جمعه و حجّ) نداده باشد، چرا که نماز جماعت در مسجد، برتر از نماز فرادی در خانه است. عبادت مخفیانه بسیاری اوقات، جلوی ریا و تباه شدن عبادت را می‌گیرد. قرائتی✍ https://eitaa.com/zandahlm1357