بچه محل امام رضا:
عدم رؤیت خداوند
قوله علیه السلام: الَّذِی قَصُرَتْ عَنْ رُوءْیَتِهِ أَبْصَارُ النَّاظِرِینَ.
یعنی: قاصر و عاجز است از رؤیت و مشاهده ذات بسیط حق تعالی ابصار، اعنی عقول و بصیرت بصر متفکّرین و متأمّلین، زیرا که حکماء در رؤیت و إبصار شرایط أربعه تعیین نموده اند، که مشروط رؤیت بدون تحقّق هر یک از شرایط اربعه صورت نگیرد.
أولاً باید قرب مُفرط در مرئی نباشد به واسطه آن که:
چو [۲] مبصر با بصر نزدیک گردد بصر ز ادراک او تاریک گردد [۳]
ثانی: آن که باید بُعد مفرط در مرئی نباشد.
ثالث: باید صغر مفرط در مرئی نباشد.
و رابع: آن که اجتماع نورین باشد، یعنی نور باصره به معاونت نور دیگر از نور شمس و قمر و سایر کواکب یا نور سراج که خلیفه شمس اند.
----------
[۲]: ۳ - اصل: چه.
[۳]: ۴ - گلشن راز، شبستری، سؤال در موضوع فکرت.
و چون نور الانوار أقرب تمام اشیاء است نسبت به ناظرین به مقتضای « یا من
هو أقرب إلیّ [۱] من حبل الورید » [۲] چگونه رؤیت او محقق شود با آن که انتفاء شرط مستلزم انتفاء مشروط است، لذا قیل:
یار نزدیک تر از من به من است وین عجبتر که من از وی دورم
چه کنم، با که توان گفت که یار در کنار من و من مهجورم [۳]
دیگر آن که: حق سبحانه و تعالی محیط بر تمام اشیاء است، و ناظرین از جمله محاط او، و رؤیت موقوف بر این است که مرئی محاط باصره واقع شود و احاطه محاط بر محیط محال است.
----------
[۱]: ۱ - اصل: الیه.
[۲]: ۲ - الکافی، ج ۲، ص ۴۸۴ ؛ إقبال الأعمال، ج ۱، ص ۲۰۱ ؛ البلدالأمین، ص ۲۶.
[۳]: ۳ - گلستان، سعدی، حکایت ۱۱: « در جامع بعلبک وقتی کلمه ای همی گفتم... ».
📚✍شرح بر صحیفه سجادیه
میرزا ابراهیم سبزواری وثوق الحکماء
https://eitaa.com/zandahlm1357