.......: محاسن خلق در انسان قوله علیه السلام: وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی اخْتَارَ لَنَا مَحَاسِنَ الْخَلْقِ. المحاسن: مواضع الحسن و موارد الزینة. و آن هیئت بدنی و صورت جسدانی است که از عالَم خلق و ترکیب است، مقابل عالم « أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الأَمْرُ [۲] » أمر، أی له عالم الأجسام و عالم الأرواح. یعنی حمد و ثنا خاص خدائی است که اختیار نموده برای ما نوع انسان - که آن هم نوعی از انواع غیر محصوره حیوان است - محاسن خلقت، اعنی خَلق بدنی که [از [موارد حُسن و زینت است، کما قال تعالی: « مَا غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ * الَّذِی خَلَقَکَ فَسَوَّاکَ فَعَدَلَکَ [۳] »، أی جعلک معتدل الأعضاء و حَسَن الصورة، به این که قرار نداده یکی از یدین را اطول از دیگری، و یکی از عینین را أوسع. و جعلک مستوی القامة، چه بدن دنیوی مَرکب روح است که انسان مادامی که در مسافرت دار آخرت است محتاج به او است، و این مَرکب را خدا بر صورت حَسَن ایجاد نموده که مکره نباشد، کما قال تعالی: « فِی أَیِّ صُورَةٍ مَّا شَآءَ رَکَّبَکَ [۴] »، أی حملک، یقال: رکب علی الدابة، أی استقرّ و حمل علیها. « فِی أَیِّ صُورَةٍ » أی فی أیّ هیکلٍ شاء طویلاً أو قصیراً، حسناً أو قبیحاً، سمیناً أو هزالاً. « رَکَّبَکَ » و حملک إلی انقضاء أجلک و وصول وطنک، کما قیل: ---------- [۲]: ۳ - سوره مبارکه اعراف، آیه ۵۴. [۳]: ۴ - سوره مبارکه انفطار، آیات ۶ و ۷. [۴]: ۵ - همان، آیه ۸. طفلی است جان و مهد تن او را قرارگاه چون کشت راه رو فکند مهد یک طرف قال مولانا علی علیه السلام: « سَتعقبون منی جثةً خلأً ساکنة بعد حراک، و وصامتة بعد نطق » [۱]، أی ستجدون بعد موتی هیکلاً خلأ [۲] خالیة عن الروح. بالجمله، پس چون حق تعالی در صورت بدنی انسان محسّنات خلقت و دقایق حکمت منظور داشته، لهذا خود در مقام تمجید ذات مقدس در باب خلقت صوری انسان فرموده: « فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ [۳] »، و کلام علی علیه السلام گذشت که: « الصورة الانسانیة و اکبر حجج اللّه علی خلقه و هیکل الذی بناه بحکمة » [۴] إلی آخره که در ورقه قبل معروض شد. ---------- [۱]: ۱ - نهج البلاغه، ص ۲۰۷ (کلام، ص ۱۴۹)، شرح نهج البلاغه، ج ۹، ص ۱۱۶. [۲]: ۲ - کذا در اصل، به ظاهر زایدات. [۳]: ۳ - سوره مبارکه مؤمنون، آیه ۱۴. [۴]: ۴ - مصدر آن قبلاً آمد. .......: 📚✍ #شرحی بر صحیفه سجادیه میرزا ابراهیم سبزواری وثوق الحکماء https://eitaa.com/zandahlm1357