✅راههای پیشگیری و درمان پدیکلوز (شپش ) را بشناسیم .
• شپش یک انگل خارجی شبیه مورچه کوچک و پهن است
• در حال حاضر ، پدیکلوز گستردگی جهانی دارد
• الودگی به شپش سر انسان از الودگی های جدی شایع و یکی از مشکلات بهداشتی جوامع انسانی در کشور های مختلف است . بیماری در هر دو جنس (دختر و پسر ) دیده میشود . اما بطور شایع تر در دختران مشاهده میشود . اگر چه شیوع ، رده سنی خاصی ندارد ،اما کودکان دبستانی اسیب پذیر ترین گروه سنی هستند و از شدت الودگی بالایی بر خوردارند و تماس نزدیک و طولانی مدت انها با هم شایع ترین و اصلی ترین راه انتقال است. بر اساس بررسی های مختلف آلودگی به شپش در ایران ، در مدرسه ها ، به ویژه مدارس ابتدایی دخترانه میزان آلودگی به شپش سر انسان در حد قابل توجهی بالا بوده و افراد خانواده را نیز در گیر میکند.
• در مراکزی مانند مدرسه ، پادگان و خوابگاه به علت تجمع افراد ،آلودگی به شپش شایع است و آگاهی از علائم و نشانه های آن در مهار و حذف آلودگی های انسانی بسیار موثر است.
• شپش از خون انسان تغذیه می کند و با مواد ضد انعقاد موجود در بزاق خود از لخته شدن خون بیمار جلوگیری کرده و❌ بروز خارش شدیدی را موجب میشود . شپش جهش و پرش نداشته و با لغزش حرکت می کند . عمر متوسط شپش ماده 30 روز و رنگ آن در طیف خاکستری تا قهوه ای متغیر است .
• در نتیجه تماس نزدیک افراد یا پوشش زیاد برای تأمین گرما آلودگی به شپش شایع می شود . شپش به طبقه یا اجتماع خاصی محدود نبوده و ممکن است تمام اقشار را مبتلا کند . آلودگی به شپش سر به علت تماس بیشتر موهای سر با یکدیگر در دختر بچه ها شایع است .
🚰شپش در آب زنده نمی ماند؛ زیرا از طریق سوراخ های کوچکی در اطراف بدنش تنفس می کند . به همین دلیل ، در مکان هایی مانند استخر زنده نمی ماند و از طریق شنا در استخر منتقل نمی شود .
• محل زندگی شپش
• شپش سر انسان در لا به لای موهای سر زندگی می کند و پوست سر (به ویژه سر، گردن و پشت گوش ) را مورد گزش قرار می دهد.
• تخم شپش
به اندازه ته سنجاق بوده توسط شپش بالغ ماده بطور محكمي به پايه مو یا تاروپود لباس چسبانده میشودوبه صورت يك برآمدگي كوچك كروي و یا بيضي شكل تظاهر دارد
💇♀درمان شپش سر :
شستشوي مرتب سر با صابون و شامپو و آب گرم تعداد شپش هاي بالغ را كاهش مي دهد.
- فراورده پرمترين 1% بعنوان داروي انتخابي درمان توصيه شده است
( بصورت شامپو، محلول سرشوي،پودر ، لوسيون ، كرم در بازار موجود است)
نحوه استفاده:
- مرطوب نمودن موها با آب
- آغشته نمودن کامل موها با شامپو پرمترین ،بطوری که كاملاً به كف سر و ساقه موها ماليده و ماساژ داده شود .
- پس از مدت 10 دقيقه با آب فراوان هر هفته شسته شود ( شانه کشی با اسپری سرکه هر دو روز یکبار و درمانهایی مانند استفاده از روغن های گیاهی مثل اکالیپتوس و ترب نیز وجود دارد)
- در درمان آلودگي به انواع شپش :
- ٭ درمان اپيدميولوژيك ، اساس عملكرد كنترلي است
- ( شناسائي منابع و مخازن آلودگي از طريق بررسي اعضاء خانواده و همكلاسي ها و موارد تماس و درمان دسته جمعي آنها)
یعنی تمام موارد تماس احتمالی باید درمان شوند در غیر اینصورت همیشه احتمال ابتلای مجدد وجود خواهد داشت.
- ٭ در كليه موارد بايد افراد درمان شده 10 – 7 روز بعد ، تحت درمان مجدد قرار گيرند.
- چرا که اگر چه با درمان نخست ، شپش های سر و اکثر تخم های آن از بین میروند ، اما از آنجایی که امکان بیرون آمدن آنها تا 7 روز بعد از تخم ها وجود دارد ، لذا بهتر است درمان مجدد انجام شود تا پیش از آنکه این شپش های جدید توانایی حرکت پیدا کنند ، از بین بروند.
- نکات مهم در درمان آلودگی:
- دركليه موارد آلودگي به انواع شپش اساس درمان متاثر از:
- رعايت دقيق اصول بهداشت فردي
- 2- دسترسي و انجام استحمام منظم
- 3- امكان تعويض منظم البسه
- در آموزش افراد آلوده به ويژه دانش آموزان به مسائل رواني و اجتماعي فرد آلوده و خانواده وي توجه گردد و از هر گونه توهين و آزار رواني پرهيز شود
راههاي پيشگيري:
۱ - آموزش به مردم در مورد شستشوي لباس و ملحفه و روبالشتی در آب داغ بمدت ۳۰ دقيقه و يا استفاده از ماشين لباسشويي ، خشک کن و اتو کردن درزهاي لباس براي از بين بردن شپش و رشک .
۲ - رعايت بهداشت فردي
(استحمام منظم و تعويض منظم البسه ، عدم استفاده از شانه، برس ،روسری و کلاه ديگران )
۳ - شانه کردن روزانه موي سر با شانه دندانه ریز( باعث شكستن پای شپش )
۴ - تميز کردن همه روزه برس و شانه و نهایتا کوتاه کردن موها
نکات مهم در معاینه موی سر
• در معاینه موی سر کودکان و نوجوانان از نظر آلودگی به شپش ، باید از نشانه هایی مانند خارش آگاه بود .
• موی سر زیر نور کافی مشاهده شود .
• پشت گوش ها ، گردن و فرق سر باید از نظر وجود تخم شپش(رشک) بررسی شود .
• وجود شوره مو در سر با رشک اشتباه نشود .
@zarrhbin