یا مبتلی/ ای خدایی که بندگان را آزمایش می کنی
أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ (آیه 2 سوره عنکبوت)
آیا مردم گمان می کنند همین که گفتند: ایمان آوردیم به حال خود رها می شوند و موردآزمایش قرار نمی گیرند؟
کسانی که چنین تصوری می کنند، شدیداً در اشتباهند . چون از نام های نیک و زیبای خداوند"مُبتلی" است، یعنی از یک طرف آزمایش کننده به ترس، گرسنگی، زیان مالی، جانی ، کاهش محصولات و از طرف مقابل با دادن ثروت، مقام، قدرت و...
مطمئناً موفقیّت با کسانی است که دراین آزمایش ها، شکیبایی ورزیده و بی تابی نکنند . و از خدای مُبتلی کمک و یاری بخواهند.
فَأَمَّا الْإِنْسَانُ إِذَا مَا ابْتَلَاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَنَعَّمَهُ
اما انسان ، هنگامى كه پروردگارش او را بيازمايد و او را مورد اكرام قرار دهد و نعمتش بخشد ،
فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ وَأَمَّا إِذَا مَا ابْتَلَاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَهَانَنِ (آیه 15 و16 سوره فجر)
مىگويد : پروردگارم [چون شايسته و سزاوار بودم] مرا گرامى داشت ، ولى چون او را بيازمايد ، و در اين آزمايش رزق را بر او تنگ گيرد گويد : پروردگارم مرا خوار و زبون كرد.
نور ذکرِ "مُبتلی" و "یا ارحم الرّاحمین" بی تابی انسان را در آزمایش های الهی به آرامش و امیّد به گذارا بودن بلاها و امتحانات الهی ، مبدّل می سازد.
صادق آل محمّد علیه السلام فرمودند :
خدایا مرا در آزمایش ها ثابت قدم نگهدار .
امام علی علیه السلام می فرمایند :
البلا للظالم ادب بلا برای ظالم ادب است