شرح دعای ۴۴ صحفیه سجادیه. قسمت ۲-۸ نکته دوم در خصوص "برکت" هست که حضرت سجاد علیه السلام صریحا در این فراز از دعا به عنوان محصول شب قدر بیان میکنند. "برکت" کلمه و مقوله ای هست که اگاهانه و ناآگاهانه مورد استفاده ماست و خیلی بهش برخورد میکنیم. برای درک بهترش لازمه توضیحی عرض بشه. به زبان ساده، برکت یعنی زیاد شدن نعمت و خیر و خوبی بطور جهشی و بی حساب اما بصورت پنهانی و از روشهای غیر مادی به قول اهل اقتصاد، بالا رفتن ارزش و قدرت خرید! مثلا برای امرار معاش یک خانواده، بر اساس براوردهای اقتصادی و تعیین ارزش پولی سبد خانوار یک میلیون تومان پول مورد نیازه، حال فردی که-به هر دلیل- پولش برکت داره همون سبد خانوار رو با پانصد تومان تهیه میکنه. کسانیکه به درک لیلة القدر نائل میشن، از برکت الهی برخوردار خواهند شد. البته برکت در مال هم خیلی مهمه اما در ایمان و اخلاق و صادرات وجودی فرد، بسیار مهمتره. اینکه قدم کسی خیر باشه / واسطه خیر باشه و کلامش موثر بشه / اینکه بتونه عقیده ی صحیحی رو به دیگری منتقل کنه و... اینها یعنی خداوند متعال به قلب و فکر و حواس فرد، برکت عنایت کرده و مطابق اوصاف لیلة القدر، اگر کسی نزول ملائکه و روح رو درک کنه، نشانش زیاد شدن برکت خصوصا در امور معنوی اوست. نکته سومی هم که به لیلة القدر و مقدمات درک این شب بزرگ ربط مستقیم داره، بحث قرائت قرآنه. بی شک کسانی که در طول سال و با توجه و تعمق، آیات بیشتری از قران میخونند در درجه بالاتری از درک لیلة القدر قرار میگیرند / خب حالا یکسال گذشته از دست رفته و ما وارد ماه مبارک شدیم وچند روزی هم تا شب قدر باقی نیست، آیا راهی وجود داره که ما هم بتونیم از این فیض بزرگ محروم نشیم؟! جواب مثبته و راهش قرائت مکرر و البته با توجه سوره مبارکه "دخان" است. میشه گفت این سوره مبارکه، خلاصه قران و معارف ماست و از طرف دیگه شرحی ست بر سوره قدر! پس اگر کسی میخواد نسبت به امام زمانش شناخت بیشتر و بهتری پیدا کنه تا به واسطه ایشون لیلة القدر رو درک کنه و همچنین کسی که میخواد با قرآن انس بگیره تا در شب نزول قرآن از علم الهی و لدنی و هدایت و نور الهی بهره مند بشه، میتونه با مداومت بر قرائت سوره مبارکه دخان به این مهم دست پیدا کنه! ان شاءالله که همگی توفیق درک لیلة القدر رو پیدا کنیم. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحفیه سجادیه. قسمت ۱-۹ بسم الله الرحمن الرحیم اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَ اَلْهِمْنا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ اِجْلالَ حُرْمَتِهِ، وَ التَّحَفُّظَ مِمّا حَظَرْتَ فيهِ... فراز بعدی که از دعای شریف و پر مضمون ۴۴ صحیفه سجادیه شرح داده میشه، به نوعی مهمترین بخش این دعاست که حضرت سجاد علیه السلام، آثار روزه داری رو تبیین میفرمایند. این بخش از دعا، در واقع از دو قسمت تشکیل شده که قسمت اول زیربنا و لازمه اثربخشی دعاست و علیرغم کوتاه بودن عبارات، مهمتر و قابل توجه بیشتره، در این قسمت حضرت، سه ویژگی رو برای افراد بیان میکنند که اگر اینها رو دارا باشند، امکان بهره مندی از روزه رو خواهند داشت و به عبارتی به محیط مقدس و طهارت بخش روزه وارد خواهند شد. این سه ویزگی عیارتند از: ۱- شناخت برتری ماه مبارک بر مابقی ماهها ۲- شکوهمند، گرامی و بزرگ دانستن ماه مبارک رمضان ۳- خویشتنداری و رعایت دستورات مخصوص ماه مبارک رمضان از نظر اسلام و قران کریم و روایات مستند، زمان بر دو دسته تقسیم میشه که در مقیاسهای قابل اندازه گیری، ساعت، روز ، هفته ، ماه و سال هستند که میتونند خوب یا بد باشند/ یعنی قطعا بین ساعتها بعضی ساعتها خوب و بعضی بد هستند/ بین روزها بعضی خوب و بعضی بد هستند/ بین هفته ها، ماهها و سالها هم همینطور/ این تقسیم بندی به خوب و بد، پیش از انکه به ذات زمان برگرده به کارکرد آن مربوطه و گویی از این طریق الگوی اولیه ی زمان زندگی تبیین میشه منظور کلی از خوب بودن یک مقطع زمانی، با برکت بودن، پر خیر بودن، امکان اتصال راحتتر با معنویات و کم هزینه بودن مادیست/ منظور از بدی و نحوست هم، پیش نرفتن کارهای مادی به علت عدم برخورداری از تاییدات معنوی ست. بعد از این اصل، نوبت به نسبت بین مقاطع زمانی خوب میرسه یعنی بین خوبها هم رتبه بندی وجود داره که بنابر بحث پیش رو، ماه مبارک رمضان، برترین ماه بین ماههای خوب سال قرار داده شده/ طبیعتا بین ماههای بد هم همین نسبت و رتبه بندی وجود داره و مثلا ماه صفر، بیشترین نحوست رو به همراه داره. پس نخستین برتری ماه مبارک رمضان بر دیگر ماهها، هم برتری ذاتی هم برتری کارکردی این ماه مبارک است، که اگرچه در عمل مشخص میشه اما روزه دار می بایست از قبل به این مسئله معتقد باشه و شناخت کافی از اون داشته باشه. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحفیه سجادیه. قسمت ۲-۹ برتری بعدی بخاطر تعلق دوطرفه ش به همه انسانها و خداوند متعاله/ برتری بعدی، نزول قرآن در این ماه مبارکه/ برتری دیگه قرار گرفتن برترین شب و روز سال در این ماه/برتری بعدی قرارگرفتن ضیافت الهی به معنای دور کردن انسان از مادیات فریبنده و گرفتار کننده و نزدیک ساختن به معنویت در این ماهه/ برتری بعدی معرفت افزایی این ماه / برتری بعدی انسانی بودن بسیاری از اداب این ماه هست که یکی از نشانه های انسانی بودن و جهانی بودن دین حقیقی است و موارد دیگه بنابراین می بایست روزه دار برای بهره بردن از روزه و رمضان به این برتریها اگاه و معتقد باشه. مورد دوم، گرامیداشت این ماه مبارکه، شاید در ساده ترین و کوتاهترین توضیح بشه گفت: محبت ورزیدن به ماه مبارک رمضان، بهترین نشانه بر گرامی داشتن این ماه هست. البته احترام گذاشتن به این ماه، تعریف و تمجید حقیقی از این ماه و برکاتش، احترام گذاشتن در نام بردن از این ماه که عموما میگیم "ماه مبارک" و اسم این ماه رو به تنهایی به کار نمیبریم و خلاصه هر چیزی که نشاندهنده احترام و گرامیداشت این ماه مبارک هست، دومین مقدمه برای بهره بردن از آثار روزه داریست. سومین مقدمه لازم، که در پی دو مورد قبلی ایجاد میشه، رعایت اداب و دستورات ماه مبارک رمضانه که البته بسیار گسترده و دارای ظاهر و باطن است. البته یک نکته کوچک رو در خصوص مقدمه سوم لازمه عرض کنم. اینکه امام زین العابدین علیه السلام برای بیان مقدمه سوم از لفظ "تحفّظ" استفاده فرمودن که واجد یک پیام مهمه! تحفظ میشه گفت حالتی دو سویه داره هم رعایت دستورات و محافظت از درست انجام دادن دستورات این ماه مبارک، هم حفاظت از مجموعه دستورات در مقابل خدشه ها و حملات بیرونی/ یعنی هم خودم بدرستی دستورات رو انجام بدم هم اجازه ندم دیگری نسبت به این دستورات تعدی و دست درازی بکنه ان شاء الله که همگی ما موفق بشیم شناخت صحیحی از ماه مبارک رمضان به دور از هر تعصب و قشری گری و به صورت علمی و دقیق و با قلبی روشن، بدست بیاریم. هم اینکه این ماه مبارک رو عزیز و گرامی بداریم و بهش محبت بورزیم تا از محبت بی پایانش بهره ببریم و نهایتا اینکه ان شاء الله همگی موفق بشیم از این ماه مبارک و دستورات و ادابش با دقت و صحت محافظت کنیم و بر انجامش موفق باشیم. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحفیه سجادیه. قسمت ۱ - ۱۰ بسم الله الرحمن الرحیم وَ اَعِنّا عَلى‏ صِيامِهِ بِكَفِّ الْجَوارِحِ عَنْ مَعاصيكَ، وَ اسْتِعْمالِها فيهِ بِما يُرْضيكَ، حَتّى‏ لا نُصْغِىَ بِاَسْماعِنا اِلى‏ لَغْوٍ، وَ لا نُسْرِعَ بِاَبْصارِنا اِلى‏ لَهْوٍ، وَ حَتّى‏ لانَبْسُطَ اَيْدِيَنا اِلى‏ مَحْظُورٍ، وَ لانَخْطُوَ بِاَقْدامِنا اِلى‏ مَحْجُورٍ، وَ حَتّى‏ لا تَعِىَ بُطُونُنا اِلاّ ما اَحْلَلْتَ، وَ لاتَنْطِقَ اَلْسِنَتُنا اِلاّ بِما مَثَّلْتَ... همونطور که در جلسه قبل عرض شد، این بخش از دعای ۴۴ صحیفه سجادیه در صدد تعریف یک روزه کامل و مقدمات و آثار روزه داری در ماه مبارک رمضانه لذا حضرت علی بن الحسین علیهما السلام، ابتدا سه لازمه اعتقادی-عملی ورود به روزه داری رو متذکر میشه، سپس با بیان دو موضوع اصلی و کلیدی، آثار روزه صحیح و مقبول رو تبیین می فرمایند. در مسیر کمال و رسیدن به حقیقت، دوری از بدی و گناه و انجام دستورات و واجبات، مهمترین و موثرترین اصل و راهکاره که در ماه مبارک نیز همین دو موضوع مهم به عنوان زیربنای رسیدن به روزه صحیح و مقبول مطرح شده، یعنی می بایست هدف از روزه داری، یکی دست شستن از گناه باشه و دیگری رسیدن به مطلوب و خواست و رضایت خدا باشه. اگر این دو مهم فراهم شد و بلکه بهش معتقد شدیم، خداوند متعال راه انجام روزه صحیح رو نشون انسان میده و عملا این دو هدف با روزه داری محقق خواهد شد. اما سجاد علیه السلام پس از مطرح کردن این دو هدف اصلی، یک به یک آثار یک روزه صحیح و حقیقی رو بر میشمرند که هم میتونه دعا و خواست ما از خدا باشه و هم می بایست سعی و تلاشمون برای رسیدن به چنین روزه ای باشه. بنابر همین توضیحات شش اثر اصلی روزه حقیقی رو بیان میفرمایند که جنبه ظاهری و جسمی -جوارحی-داره و سپس شش اثر اصلی و مهم دیگه رو بیان میکنند که جنبه باطنی و جوانحی داره. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحفیه سجادیه. قسمت ۲ - ۱۰ شش اثری که روزه حقیقی بر روی جسم و حواس ظاهری میذاره اینهاست: ۱- عدم تمایل گوش به شنیدن حرفهای بیهوده. ۲- ندیدن صحنه ها و تصاویر غفلت زا ۳- دراز نشدن دست به سمت کارهای ممنوع ۴- نرفتن با پاها به سوی مکانهای ممنوعه ۵- پر نساختن شکم مگر با حلال الهی ۶- زبان نگشودن جز به آنچه خدا گفته است اینها آثار روزه مقبول برای حواس ظاهری و جسمانی ست که از نگاه دیگر میتواند خواست و قصد ما از روزه داری باشه. شش اثر هم روزه حقیقی برای حواس باطنی انسان داره که در واقع دو اثر اصلی و مبنایی چهار اثر دیگه رو هم بوجود میارن که عبارتند از: ۱- سختی نکشیم- بواسطه روزه- مگر برای نزدیک شدن به پاداش الهی ۲- در چنین معامله ای-روزه-وارد نشویم مگر برای نگه داشته شدن از عقوبت الهی ۳- همه این آثار روزه داری از ریاکاری دور بماند و از ریا پاک گردد. ۴- این سختیها و آثار مبارکی که دارد برای به رخ دیگران کشیدن نباشد. ۵- روزه و آثارش جز برای خدا نباشد و کسی را در آن شریک نسازیم. ۶- از این روزه داری و آثارش، جز خدا را نخواهیم. گرچه یکایک این موارد محتاج توضیح است اما بخاطر کمی فرصت، ناگزیر عبور میکنیم و فقط متذکر میشم که چه در آثار جوارحی و چه در آثار جوانحی، رتبه بندی وجود داره و تا کسی مرحله اول و اثر اول رو به دست نیاره امکان رسیدن به اثر دوم رو نداره و نهایتا اینکه آخرین اثر، بالاترین رتبه برای روزه دار خواهد بود. پس از این بخش، حضرت زین العابدین علیه السلام به سراغ اعمال و رفتار دیگه ای میروند که روزه ی ماه مبارک رمضان رو تکمیل میکنه که ان شاءالله بهش خواهیم پرداخت. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحفیه سجادیه. قسمت ۱۱ بسم الله الرحمن الرحیم اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَ قِفْنا فيهِ عَلى‏ مَواقيتِ الصَّلَواتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتى حَدَّدْتَ، وَ فُرُوضِهَا الَّتى فَرَضْتَ، وَ وَظآئِفِهَا الَّتى وَظَّفْتَ، وَ اَوْقاتِهَا الَّتى وَقَّتَّ، وَ اَنْزِلْنا فيها مَنْزِلَةَ الْمُصيبينَ لِمَنازِلِها، الْحافِظينَ لِاَرْكانِها، الْمُؤَدّينَ - لَها فى اَوْقاتِها عَلى‏ ما سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ - صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَ الِهِ - فى رُكُوعِها وَ سُجُودِها وَ جَميعِ فَواضِلِها عَلى‏ اَتَمِّ الطَّهُورِ وَ اَسْبَغِهِ، وَ اَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ اَبْلَغِهِ... در ادامه دعای شریف ۴۴ صحیفه سجادیه به بخشی میرسیم که حضرت سجاد علیه السلام توفیق انجام ده عمل مهم فردی و اجتماعی رو به عنوان تکمیل کننده های روزه، از خدواند متعال مسئلت میکنند. این اعمال به ترتیب بیان، عبارتند از: ۱- اقامه کامل و صحیح و مقبول نماز با همه مراتب ظاهری و باطنی ۲- پیوند و نیکی با خویشاوندان ۳- بخشش و خوبی در حق همسایگان ۴- پرداخت حقوق مالی و شرعی و پاکی اموال ۵- .آشتی با کسانی که قهر کرده اند ۶- انصاف با کسی که ظلمی به ما کرده ۷- مدارا با دشمن مگر دشمن خدا ۸- نزدیک شدن به خدا با انجام کارهایی که موجب پاکی از گناهان میشود ۹- بازدارندگی از چیزهایی که موجب رفتن ما بسوی عیوب میشود ۱۰- هرچه میکنیم اطاعت خدا و مایه تقرب به او باشد حضرت سجاد برای بند اول یعنی اقامه نماز این موارد رو میفرمایند: ۱- اقامه نمازهای پنجگانه در اول وقت و با رعایت حدود؛ از جمله قبله، مکان،خلوص نیت،صحت قرائت و... ۲- توجه به واجبات نماز / موردی که معمولا از سوی اکثر ما بهش کم توجهی میشه و مستحبات نماز برامون از ارکان و واجباتش بسیار مهمتره ۳- دقت در وظایف نمازگزار/ اگر انسان خودش رو موظف بدونه نتیجتا خیلی از امور رو به عنوان مقدمات و لوازم این امر مهم انجام میده و موانع اقامه نماز رو از قبل بر میچینه ۴- رعایت اوقات نماز/ با اینکه در ابتدا حضرت بحث اول وقت رو میفرماید، مجددا تاکید میکنند.البته ممکنه اشاره به مقدار وقتی که برای نماز میگذاریم هم داشته باشه. ۵- یقین به اثربخشی نماز/ حضرت میفرمایند ما رو توفیق بده همانند کسانی نماز بخونیم که به جایگاه و مرتبه "نمازگزار حقیقی" رسیده اند؛ این یعنی اقامه نماز با ایمان و یقین نه از روی طمع یا ترس! ۶- توجه به ارکان نماز/ حضرت نمازگزاران حقیقی رو کسانی معرفی میکنند که ارکان نماز رو مراعات میکنند @sahifeh_ir