✍️ حامد ساجدی
⭕️ #فلسفه_دین
⭕️ #عقل_و_دین_در_قرآن 1️⃣
✅یکی از مباحث مطرح در فلسفه دین، رابطه عقل و دین است. آیا دین باید مبتنی بر عقل باشد یا اینکه ایمان مقوله کاملاً متفاوت از حوزه معرفت است؟ این مسأله محل بحث و گفتگوی متفکران شده است.
✅عقل گرایان حداکثری معتقدند گزاره های دینی نه تنها باید با عقل سازگار باشد بلکه باید به وسیله عقل درک و اثبات شود و فراتر از فهم عقلی انسان نباشد.
✅در نقطه مقابل ایمان گرایان قرار دارند که بر تباین حوزه ایمان و عقلانیت تأکید دارند. برخی از آنها مانند کی یر کگارد تا آنجا پیش می روند که می گویند گزاره ای که انسان به آن ایمان می آورد حتی می تواند ضد عقل هم باشد.
✅به نظر می رسد میان این دو دیدگاه باید دیدگاه معتدل تری را اتخاذ کرد. در درجه نخست باید میان گزاره دینی پایه که حقانیت و اعتبار دین مبتنی بر آنهاست و سایر گزاره های دینی تفکیک کرد.
✅گزاره های دینی پایه باید با عقل انسان درک شوند، زیرا بدون آن حقانیت دین زیر سؤال می رود و اعتماد به آن دین ممکن نخواهد بود.
✅ بسیاری از گزاره های دینی غیر پایه نیز - مانند گزاره های اخلاقی و حقوقی- مورد تأیید عقل هستند و یا همراه با دلیل و شاهدی ذکر شده اند که آنها را عقل پذیر می سازد.
✅ ممکن است برخی گزاره های دینی غیر پایه، مانند وقایع مربوط به آخرت، با عقل اثبات شدنی نباشند و در عین حال در ستیز با درک عقلی انسان هم نباشند. با توجه به عقلانی بودن گزاره های دینی پایه، فرد مؤمن در مورد این گونه گزاره ها با اعتماد به منبع وحی حقانیت این گزاره ها را تصدیق می کند.
🟣 کانال ابوالفضل ساجدی
🟣 🆔 @sajedi_ir
🔸ارتباط با ادمین کانال👇
@mohamad_admin
✍️ حامد ساجدی
⭕️ مباحث #فلسفه_دین
⭕️ #عقل_و_دین_در_قرآن 3️⃣
❇️در رابطه عقل و دین به این نکته اشاره کردیم که گزاره های دینی عمدتاً عقل پذیر هستند و هیچگاه نباید عقل ستیز و ضد عقل باشند، اما آیا همه گزاره های دینی باید با عقل قابل درک باشند؟
❇️به نظر می رسد خداوند متعال در قرآن کریم به عقل گریز بودن برخی از گزاره های دینی اشاره می کند و عقل گرایی افراطی را به چالش می کشد.
✅يکي از موضوعاتي که در قرآن تأکيد شده است، «« ايمان به غيب »» است به گونه ای که از ویژگیهای اساسی متقین شمرده شده است:
ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدىً لِلْمُتَّقينَ. الَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ (بقره 2 و 3)
(این کتاب شکی در آن نیست. برای پرهیزگاران هدایت است، آنها که به غيب ايمان دارند و نماز را برپا ميدارند و از آنچه به آنها روزي داديم انفاق مي کنند.)
✅ايمان به غيب به معناي ايمان به اموري است که مستقيماً قابليت تجربه حسي را ندارند و به سه دسته قابل تقسیم است:
⭕️ وقایع مربوط به گذشته های بسیار دور که قرآن خبر از آنها داده است. مثلاً در ایه 44 سوره آل عمران و 102 سوره یوسف، خدای متعال پس از ذکر حکایت حضرت مریم(س) و حضرت یوسف(ع) آن را از مصادیق غیب می شمارد.
⭕️ امور مربوط به آینده مانند قیام امام زمان(ع)، رجعت و وقایع مربوط به قیامت که در روایات اهل بیت(ع) مصداق غیب شمرده شده است.(ر.ک: کمال الدین، ج2، ص340، تأویل الآیات الظاهرة، ص 34 و تفسیر امام حسن عسکری(ع)، ص67)
⭕️ اموری که ذاتاً قابل تجربه و حس نیستند مانند ملائکه، جبرئیل و روح القدس.
✅طبق آیات و روایات، در میان گزاره های دینی، گزاره هایی وجود دارد که مخاطبین قبل از مواجهه با آنها، از طریق منابع ادراکی خودشان مثل عقل و تجربه، نتوانسته اند به آن آگاهی پیدا کنند و به دلیل ایمان به پیامبر(ص) و آموزه های دینی آنها را تصدیق می کنند.
🟣 کانال ابوالفضل ساجدی
🟣 🆔 @sajedi_ir
🔸ارتباط با ادمین کانال👇
@mohamad_admin