امام باقر علیه السلام:
«اگر سرپرستی خانوادهای مسلمان را بر عهده بگیرم
و گرسنگی آنان را برطرف کنم
و برهنگی آنان را بپوشانم
و از دیگران بینیازشان سازم،
این کار برای من از اینکه یک یا دو حج یا هفتاد حج بگزارم خوشایندتر است».[24]
[24]. الکافی، ج2، ص 195.
ثواب الأعمال و عقاب الأعمال / ترجمه حسن زاده: ج ۱، ص۵۸۵
[۱۰۱۴]۲-... امام صادق از پدرش عليهما السّلام روايت نموده كه فرمود:
به راستى، خداى گرامى و بزرگ يكى از كتابهاى آسمانى خود را بر يكى از پيامبران فرو فرستاد و در آن آمد:
گروهى از آفريدگانم دين را وسيلۀ دستيابى به دنيا قرار مىدهند؛
با دلهايى چون دل گرگ، پوست گوسفند در بر مىكنند؛ از [درخت] صبر تلخترند ولى زبانشان از عسل شيرينتر است؛ كردارهاى درونى ايشان از مردار بدبوتر است.
آيا فريب رحمت مرا خوردهاند يا مرا مىفريبند و يا بر من گستاخى و بىپروايى مىكنند؟!
به بزرگىام سوگند ياد كردهام كه در ميانشان فتنهاى لگام گسيخته افكنم كه پهنۀ زمين را فرا گيرد؛
فتنهاى كه خردمند را در شگفتى واگذارد و صاحب نظر و خردورز را سرگردان و حيران سازد؛
لباس پراكندگى و تفرقه بر تنشان پوشانم
و گروهى را با گروهى ديگر بيازارم
و به بلا گرفتار سازم
و به وسيلۀ دشمنانم از دشمنانم انتقام گيرم
و از اين كار پروايى ندارم.
امام صادق(ع):
شیر گاو خاصیت درمانی داشته، چربی(روغن) آن شفا و گوشتش بیماری است.
«أَلْبَانُ الْبَقَرِ دَوَاءٌ وَ سُمُونُهَا شِفَاءٌ وَ لُحُومُهَا دَاءٌ»؛[1]
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 6، ص 311، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
ترجمه فروع کافی: ج ۸، ص۵۸۷
۱ - ابو خديجه گويد: امام صادق عليه السّلام فرمود:
شخص نبايد هر روز روغن بمالد. مرد آشفته و ژوليده بهنظر برسد، نه اينكه همانند زن آرايش كرده به نظر برسد.
کشف الغمة / ترجمه زواره ای: ج ۳، ص۴۲۱
و مرويست از صادق (عليه السّلام) و او از آباى كرام خود روايت كرده كه سؤال كردند از أمير المؤمنين (عليه السّلام) از معنى قول رسول اللّٰه (صلّى اللّه عليه و آله) كه:
من ميگذارم در ميان شما دو چيز را كه تعبير بثقلين فرموده كتاب اللّٰه و عترت من،
گفتند مر آن حضرت را كه كيست عترت؟
فرمود كه: منم و حسن و حسين و أئمه تسعه از ولد حسين كه تاسع ايشان مهدى ايشان است كه مفارقت نخواهد كرد كتاب اللّٰه را و كتاب اللّٰه نيز از ايشان جدا نخواهد شد تا وارد شوند بر رسول اللّٰه بر كنار حوض او.
اصول کافی / ترجمه مصطفوی: ج ۴، ص۴۴۸
زيد شحام گويد: حضرت صادق عليه السلام بمن فرمود: بهر كس از مردم كه ببينى پيروى از من كنند و بگفتار من عمل كنند سلام مرا برسان، و من بشما سفارش كنم كه نسبت بخدا عز و جل تقوى داشته باشيد و در دين خود پارسا باشيد و در راه خدا كوشش كنيد، و براستگوئى و باداء امانت و طول دادن سجده و نيكى با همسايه شما را سفارش ميكنم زيرا محمد صلى اللّٰه عليه و آله همين دستورات را آورد هر كه بشما امانت سپرده باو پس بدهيد نيكرفتار باشد يا بدكردار،
زيرا رسول خدا صلى اللّٰه عليه و آله دستور ميداد كه
سوزن و نخ را نيز بصاحبش پس دهيد،
و با فاميل خود پيوند داشته باشيد،
و بجنازۀ مردههاشان حاضر شويد،
و بيمارانشان را عيادت كنيد،
و حقوقشان را بپردازيد،
زيرا هر كس از شما كه در دينش پارسا باشد
و راستگو باشد
و امانت را بصاحبش برگرداند
و اخلاقش با مردم خوب باشد گويند:
اين جعفرى است
و اين مرا شاد كند
و از جانب او شايد در (دل) من آيد
و گويند: اين روش پسنديدۀ جعفر (بن محمد) است
بخدا سوگند پدرم براى من حديث كرد كه مردى از شيعيان على عليه السلام در قبيلهاى بود و زينت آن قبيله بشمار ميرفت،
از همۀ آنها در پرداخت امانت بهتر بود،
و حقوقشان را بهتر مراعات ميكرد،
و در گفتار راستگوتر بود،
و سفارشات و همۀ وصيتهاى اهل قبيله و سپردهاشان را آنان بدو مىسپردند و چون از او پرسش ميكردى ميگفتند:
كيست مثل فلان كس؟
او در پرداخت امانت و راستگوئى از همۀ ما بهتر است.
أمالی شیخ مفید / ترجمه استادولی: ج ۱، ص۲۵۱
۴-حسين يا حسن بن عطيّه گويد:امام صادق(عليه السّلام)فرمود:كرامتهاى اخلاقى ده چيز است،و اگر بتوانى همۀ آنها را دارا باشى پس چنان باش،زيرا كه گاهى اين امور در مرد هست و در فرزندش نيست،و گاه در فرزند هست و در پدرش نيست،و گاه در بنده وجود دارد و در آزاده نيست.
عرض شد:اى پسر رسول خدا آنها كدام است؟
فرمود:
راستگوئى،
صداقت در شجاعت و دلاورى(در جنگ و جهاد) ،
باز گرداندن امانت،
پيوند با خويشان،
دعوت ميهمان،
طعام دادن به سائل
،مقابلۀ به نيكى در برابر كارهاى خوب ديگران،
دفاع از حقّ و حرمت همسايه،
دفاع از حقّ و حرمت دوست،
و بالاترين همۀ آنها حيا و شرم است.
قصص الأنبیاء (للجزائری) / ترجمه حسن زاده: ج ۱، ص۵۱۷
در روايتى آمد سليمان از ثروتمندان كناره مىگرفت و با مستمندان همغذا مىشد.
او بارها مىگفت: من مستمندى همچون شمايم.
او شبها دستانش را بر گردنش مىآويخت و تا سحرگاهان به گريه و راز و نياز مىپرداخت.
درآمدش از بافتن برگ درخت خرما بود و از آن جهت پادشاهى مىكرد كه بر پادشاهان ستمپيشه غلبه كند.
هنگامى كه سليمان راهى سفر مىشد همۀ خانواده و خدمتكاران و كاتبان خويش را به همراه مىبرد. همچنين ديگهايى آهنين را كه مىشد ده شتر را در آن پخت با خود مىبردند.
او به همراه سپاهيانش از اصطخر تا يمن را پيمود و به شهر مدينه الرسول رسيد.
آنگاه به يارانش گفت: روزى حضرت محمد به اينجا هجرت خواهد كرد.
خوشا بر آنكس كه به او ايمان آورد و همراهىاش كند. پس آنگاه سليمان به كنار كعبه رسيد و بتهاى بسيارى را ديد كه مردم آنها را مىپرستند.
او از كنار كعبه گذشت و آنگاه كعبه به درگاه خدا شكوه نمود و گفت: پروردگارا، سليمان يكى از پيامبران توست كه با يارانش از كنار من گذشتند وى لحظه ولى درنگ نكردند تا نمازى بگزارند.
در اين هنگام خداوند فرمود: به زودى انبوهى از مردم در برابر تو سر بر سجده خواهند نهاد و در آخرالزمان قرآن را بر پيامبرى فرود خواهم آورد كه كسى را بيشتر از او دوست ندارم.
به زودى مردم با سازوآوازى همچون بال و پر زدن كركس، نزد تو مىآيند و نداى پيروزى سر مىدهند و همچون شادى و علاقۀ مادهشترى به فرزندش، سر از پا نشناخته و همۀ بتها را خواهند شكست.
بهشت کافی: ج ۱، ص۱۲۵
هشام بن سالم به نقل از امام صادق عليه السّلام مىگويد:شنيدم كه مىفرمود:
رأى و رؤياى مؤمن در آخر زمان بر هفتاد جزء از اجزاء نبوّت قرار دارد.
امام زمان :
الاحتجاج / ترجمه جعفری: ج ۲، ص۶۴۸
۳۵۸-محمّد بن عبد اللّٰه بن جعفر حميرىّ گويد: اين توقيع پس از سؤالاتى كه شد از ناحيۀ مقدّسه-كه خداى تعالى آن را حراست فرمايد-خارج شد:
بسم اللّٰه الرّحمن الرّحيم:
نه به امر خداوند انديشه مىكنيد، و نه از اولياى او مىپذيريد، حكمت بالغهاى است، پس بيم دادنها (يا: بيمكنندگان) گروهى كه ايمان نمىآورند را چه سود دهد؟
سلام بر ما و بر بندگان صالح خداوند باد.
هر گاه قصد توجّه بخداى تعالى و ما را نموديد پس همان طور كه خدا فرموده بگوييد:
« سَلاٰمٌ عَلىٰ إِلْيٰاسِينَ» » .
سلام بر تو باد! اى داعى خداوند و ربّانى آيات او.
سلام بر تو باد! اى باب خداوند و ديّان دين او.
سلام بر تو باد! اى خليفۀ خدا و ناصر حقّ او.
سلام بر تو باد! اى حجّت خدا و دليل ارادت او.
سلام بر تو باد! اى تالى قرآن و ترجمان آن.
سلام بر تو باد! در ساعتهاى شب و كنارههاى روز.
سلام بر تو باد! اى بقيّة اللّٰه در زمين او.
سلام بر تو باد! اى ميثاق خداوند كه از او اخذ كرده و تأكيد فرموده.
سلام بر تو باد! اى نشانۀ منصوب و اى علم مصبوب، و يارى و رحمت واسعه كه وعدۀ دروغ نيستى.
سلام بر تو باد! زمانى كه قيام مىكنى،
سلام بر تو باد! هنگامى كه مىنشينى.
سلام بر تو باد! هنگامى كه قرائت مىكنى و بيان مىدارى.
سلام بر تو باد! وقتى نماز مىگزارى و قنوت مىخوانى.
سلام بر تو باد! زمانى كه به ركوع مىروى و به سجده مىافتى.
سلام بر تو باد! آنگاه كه تهليل و تكبير مىگويى.
سلام بر تو باد! وقتى حمدى مىگويى و استغفار مىكنى.
سلام بر تو باد! زمانى كه داخل صبح مىشوى و به شب وارد مىشوى.
سلام بر تو باد! در شب آنگاه كه فرو پوشد و در روز آنگاه كه روشن و پديدار شود.
سلام بر تو باد! اى امام مأمون.
سلام بر تو باد! اى مقدّم آرزو شده.
سلام بر تو باد! به جوامع اسلام.
مولاى من!
تو را به شهادت مىگيرم كه من معتقد به توحيد و نبوّت هستم و اينكه أمير المؤمنين حجّت خدا است و نيز حسن و حسين و علىّ بن حسين و محمّد بن علىّ، و جعفر بن محمّد، و موسى بن جعفر، و علىّ بن موسى، و محمّد بن علىّ، و علىّ بن محمّد، و حسن بن علىّ همگى حجّت او هستند، و شما نيز حجّت خدائيد.
شما ابتدا و آغازيد و آخر و پايان، و اينكه رجعت شما حقّى بلا شكّ است، روزى كه برخى از نشانههاى پروردگار تو بيايد ديگر هيچ كس را كه پيش از آن ايمان نياورده يا در حال ايمانش كار نيكى نكرده ايمان آوردنش سود ندارد، و اينكه مرگ حقّ است و ناكر و نكير حقّ است،
و شهادت مىدهم كه رستاخيز و بعث حقّ است،
و اينكه صراط و مرصاد حقّ است،
و ميزان و حساب حقّ است، و بهشت حقّ است
و جهنّم حقّ است،
و وعد و وعيد به آن دو نيز حقّ است.
مولاى من!
مخالف شما بدبخت و شقى است و مطيع شما سعيد و خوشبخت است.
بر اين شهاداتى كه بر شما دادم بر من گواه باش، و من دوست شما و بيزار از دشمن شمايم،
پس حقّ همان است كه راضى و خشنودتان ساخته،
و باطل همان است كه شما را غضبناك نموده،
و معروف همان است كه شما امر بدان فرمودهايد،
و منكر نيز همان منهيّات شما است،
پس نفس و جان من ايمان به خداوند يكتاى بىشريك دارد،
و اعتقاد به رسول او،
و به أمير المؤمنين،
و به امامان أهل ايمان،
و به شما اى مولاى من!
ابتدا و آخر شما دارد،
و نصرت و يارى من مهيّاى شما است،
و محبّت من بطور خالص براى شما است،
خدايا اجابت فرما! اجابت فرما!.
دعايى كه در تعقيب اين كلام آمده اين است:
بسم اللّٰه الرّحمن الرّحيم:
خداوند از تو درخواست مىكنم كه بر محمّد؛ پيامبر رحمت و كلمۀ نور خود درود فرستى،
و اينكه قلب و دل مرا به نور يقين پر كنى،
و سينهام را به نور ايمان،
و فكرم را به نور ثبات، و عزم و ارادهام را به نور علم،
و نيرو و توانم را به نور عمل، و زبانم را به نور صدق و راستى و دين و عقيدهام را به نور بصائرى كه نزد خودت مىباشد منوّر فرمايى،
و ديدگانم را به نور ضياء، و گوشم را به گرفتن حكمت،
و مودّت و محبّتم را به نور دوستى و موالات محمّد و آل او مشحون و منوّر فرمايى،
تا در حالى شما را ملاقات كنم كه تماماً به عهد و ميثاق شما وفا كرده باشم،
و رحمت تو مرا فرا گرفته باشد،
اى ولىّ و اى حميد.
خداوندا
بر حجّت خود در زمين درود فرست،
همو كه خليفهات در سرزمينهايت است،
و خواننده به راه و قائم به قسط و عدل تو است،
و به فرمان تو انتقامجو است،
دوست أهل ايمان است،
و موجب تباهى كافران است،
ظلمت را جلا دهد و حقّ را روشن گرداند، و با حكمت و صدق پرتو افشانى مىكند،
و كلمۀ تامّۀ تو در زمين شما است،
همو كه مراقب و ترسان است و ولىّ ناصح، او كشتى نجات،
و نشانۀ هدايت و نور ديدۀ اطرافيان است،
و بهترين كسى است كه قميص بر تن داشته و ردا بر دوش انداخته، جلا دهندۀ دلتنگيها،
همو كه زمين را پس از آنكه پر از ظلم و جور
شده؛ مشحون از عدل و داد مىكند،
همانا تو بر هر كارى قادر و توانائى.
خداوند بر ولىّ و فرزند اوليايت درود فرستد؛
همانها كه اطاعت و رعايت حقّشان را واجب ساختى و هر گونه رجس و پليدى را از ميانشان بردى و ايشان را بطور كامل پاك گرداندى.
خداوندا دوستان او و اولياى خود و شيعه و ياران او را نصرت فرموده و پيروز كن،
و ما را از جملۀ ايشان قرار بده.
خداوندا او را از باغى و طاغى، و از شرّ تمام مخلوقاتت حفظ فرما،
و آن حضرت را از مقابل و پشت و از راست و چپ حراست فرموده و از بروز هر پيش آمدى سوئى محفوظ دار،
و در آن رسول و آلش را محافظت فرما،
و عدل را بدو اظهار دار و او را با نصر يارى فرما،
و يارانش را يارى فرما و خاذلين او را مخذول فرما،
توسّط او زورگويان كافر را نابود كن و كافران و أهل نفاق و ملحدين را در جاى جاى شرق و غرب عالم و خشكى و دريا هلاك گردان،
و توسّط او زمين را پر از عدل و داد فرما،
و دين پيامبرت را آشكار فرما!
خدايا مرا از انصار و اعوان و اتباع و شيعيانش قرار ده و در آل محمّد صلّى اللّٰه عليه و آله همان طور كه مىخواهند نشانم بده،
و در دشمنانشان آنچنان كه از من حذر كنند قرار ده،
اى معبود حقّ!
اجابت فرما،
اى داراى جلال و اكرام اى مهربانترين مهربانان!
امام رضا(ع) به نقل از امام صادق(ع):
تَجنبوا البوائق یُمَدّ لکم فِی الاعمار؛
ازکارهای بد
و فتنهانگیزی
دوری کنید
خداوند عمر شما را برکت میبخشد
و طولانی میکند.
(بحار الانوار، ج 72، ص 253؛ عيون الاخبار ج ٢ ص ٣٦.)