🔆تحلیل ساختار علم اصول و پیشنهاد ساختاری جدید در علم اصول
#علم_اصول
#ساختار_علم_اصول
✍آیت الله آملی
تردیدى نیست که تلاش عالمان بزرگ اسلام، خصوصا فقیهان، اصولیان، مفسران و حکیمان شیعى میراث عظیمى از معارف را براى ما به جاى گذاشته است. محافل علمى ما، به ویژه حوزههاى علمیه، اکنون بر این خوان گسترده نشستهاند. تلاش براى فهم و هضم و جذب این معارف بخشى از وظیفه ما را تشکیل مىدهد. بخش عظیمتر ان، اجتهاد مستمر و تهذیب و پالایش و ابداع در مورد این معارف است.
🔆یکى از این دانشها علم اصول است که به دلیل ضروت فراگیرى ان از یک طرف و حجم و گستره وسیع ان از طرف دیگر، بر خورد خلاق و پالایش و تدوین تازهاى را مىطلبد.
به گمان ما تدوین و تنظیم جدید علم اصول هم در مرحله کتابهاى درسى و هم در مرحله القاى درسهاى خارج، اکنون یک نیاز است.
شیوه معهود در حوزهها دچار پارهاى کاستىها است، از جمله:
الف) تدوین و تبویب مباحث در کتابهاى درسى خصوصا در مباحث الفاظ، نظم و نسق متناسبى ندارد. پارهاى از بحثها لفظىاند و مربوط به دلالتهاى زبانى در حالى که برخى دیگر عقلىاند و متکى بر وجدانهاى عقلى اعم از نظرى و عملى.
مباحث الفاظ کفایة الاصول مرحوم اخوند خراسانى، مخلوطى است از این دوگونه بحث. مرحوم اخوند، کفایه را در هشت مقصد، یک مقدمه و یک خاتمه تدوین نموده است: مقدمه در سیزده امر که عمدتا مربوط به بحثهاى زبانى است، نظیر حقیقت وضع، معانى حرفى، معیار صحت استعمالات مجازى، صحت اطلاق لفظ و اراده نوع به ان و....
مقصد اول در اوامر، مقصد دوم در نواهى، مقصد سوم در مفاهیم، مقصد چهارم در عام و خاص، مقصد پنجم در اطلاق و تقیید، مقصد ششم در امارات معتبره شرعى یا عقلى، مقصد هفتم در اصول عملیه و مقصد هشتم در تعارض ادله. خاتمه هم در اجتهاد و تقلید.
بسیارى از مباحث که در مقصد اول و دوم امده است، مباحث عقلىاند، مثل بحث ضد و ترتب و بحث اجتماع امر و نهى. این دو بحثبا همه گستردگى جزء مباحث الفاظ شمرده شدهاند، در حالى که هیچ تناسبى با ان ندارند. و همینطور مبحث اجزاء که بحثى عقلى است.
بنابراین معقولتر ان است که مطالب این بخش (یعنى مباحث الفاظ) به گونهاى دیگر تدوین و تبویب شود.
ب) پارهاى از بحثها در عین اینکه مهم و سرنوشتسازند، به صورت استطرادى و در خلال مباحث دیگر مطرح شدهاند،
در حالى که اهمیت انها اقتضا مىکرد بحثهاى مستقلى بدانها اختصاص یابد. از جمله مباحث مربوط به ماهیتحکم، که با همه اهمیت ان، به صورت پراکنده در اینجا و انجا بر حسب ضرورت مطرح شده است. ایا عجیب نیست که این بحث مهم (علاوه بر مواضع دیگر) در بحثخروج از ابتلاء از مباحث علم اجمالى در اصول عملیه مطرح مىشود؟!
و همینطور بحثحسن و قبح عقلى. گرچه بحثحسن و قبح، در اصل بحثى کلامى است ولى اصولیان به دنبال نیاز مبرم به ان، مجبور به طرح مباحث مربوط به ان مى شوند، اما غالبا ناقص و شکننده و اشکالپذیر. چون عمدتا ان را به نحوى استطرادى مطرح مىکنند. گرچه در کتابهاى قدیمتر علم اصول مثل «فصول» و «هدایة المسترشدین» و «تقریرات شیخ انصارى» و... فصلى براى ان باز کردهاند ولى در کتابهاى متاخرتر چنین نیست. مرحوم اخوند در کفایه بحثى در باب حسن و قبح عقلى ندارد، گرچه در سرتاسر علم اصول بدان استناد مىکند. ارى در فوائد ملحق به حاشیه رسائل دو فائده در باب حسن و قبح عقلى و قاعده ملازمه دارد که خالى از تحقیق نیست. (1)
کتابهاى مرحوم نائینى (تقریرات) و محقق عراقى هم از انها خالى است، گرچه فقرات کوتاهى در این مباحث مطرح کردهاند.
البته مىشد که این بحثها در علم کلام به طور مستوفا بحثشود و در اصول به نتایج انها اکتفا گردد، ولى متاسفانه وضع در علم کلام هم چندان رضایتبخش نیست و این مباحث نیازمند تحول و اجتهاد جدید است.
در هر حال در وضع کنونى که بسیارى از مباحث اصولى (خصوصا بحث «حجیت» که انرا غالبا به معناى معذریت و منجزیت و منجزیت را به معناى استحقاق عقاب على المخالفة گرفتهاند) سختبه تنقیح مباحثحسن و قبح و قضاوتهاى ارزشى دیگر نیازمند است، صحیح نیست که این مباحثبه نحوى منقح و مستقل مطرح نگردند.
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
🔆تحلیل ساختار علم اصول و پیشنهاد ساختاری جدید در علم اصول
#علم_اصول
#ساختار_علم_اصول
✍آیت الله آملی
ج) اکنون در مغرب زمین مباحث مفصلى در باب زبان مطرح است
هم در زبان شناسى، (Linguistics) و هم در فلسفه زبان، که بخشى از فلسفه تحلیلى است و هم در علم تفسیر متون یا هرمنوتیک، (Hermenutics)
گرچه ان بحثها با اهداف دیگرى غیر از هدفهاى یک اصولى مطرح مىشوند،
ولى بالاخره وجوه اشتراک بسیارى دارند. در علم اصول بسیار شایسته است که لاقل اجمال پارهاى مباحث کلى مشترک مطرح شود و از اراء جدیدتر اطلاع حاصل گردد ولو اینکه آنها را نپذیریم.
مسئله این است که در مباحث الفاظ علم اصول، پژوهشهاى بسیار صورت گرفته، و کارهاى مهمى عرضه شده است، ولى متاسفانه در زمان ما این تحقیقات بدون بیان نسبتشان با مباحث دیگران عرضه مىشوند ولذا در بیرون حوزهها نمىدانند که در معارف حوزوى چه مىگذرد.
آشنایى طلاب جوان که بناى تحقیق عمیق در علم اصول را دارند، با این مباحث، موجب مىشود که در مواضعى که احساس مىکنند جاى تحقیق تطبیقى هست، کارهاى نویى پدید اورند و این به فعالتر شدن دایره تحقیقات حوزوى مىانجامد و بدان نشاط خاصى مىبخشد و بیرون حوزهها را نیز سیراب مىکند و بر تفاهم کلى بین حوزه و دانشگاه هم مىافزاید. علاوه بر اینکه در میان مطالب غربیان گاه مطلب قابل قبولى هم یافت مىشود که بر غناى بحثها مىافزاید.
د) پارهاى مباحث دخل مستقیمى در فقه ندارند بلکه فقط با چند واسطه مىتوانند در فهم فقهى مؤثر افتند، ولى به فهم بهتر خود علم اصول کمک مىکنند. مثل این مسئله که «ماهیت گزارهها و مسائل اصولى چیست؟» یا «روشهاى به کار گرفته شده در علم اصول کدامند؟»
بسیار به جاست که اینگونه مباحث، در مدخل علم اصول گنجانده شود ولو به عنوان مبادى یا فلسفه علماصول، چنانکه ما اختیار کردهایم.
ه) از جمله کاستىها در بحثهاى اصولى، عدم طرح مباحث کاربردى انها در فقه است.
گاه طالب علمى چند ماه در بحثى اصولى مثل مشتق یا بحث ضد یا اجتماع امر و نهى معطل مىشود، اما از ثمرات و کاربردهاى عینى ان در فقه خبرى ندارد. از تطبیقات فقهى بحث اجتماع امر و نهى فقط مسئله «صلوة در دار غصبى» را مىداند و در بحث عام و خاص هم «اکرم کل عالم» را که تخصیص به «لاتکرم الفساق من العلماء» مىخورد! براى اینکار باید چارهاى کرد و در هر بحث، تطبیقات فقهى در حد میسور پاقل به عنوان تمرینهاى عملى و کاربردى اصول مطرح کرد و طالبان علم را عملا به وادى اجتهاد کشاند.
البته ما مدعى نیستیم در کارى که در پیش روى داریم، چندان این ارزوها را براورده سازیم، این کارى است که باید به کمک جمع صورت گیرد و مدارک امادهترى براى بحثها و تطبیقات فراهم اید. ولى امیدواریم به سوى این هدف گامهایى ولو ناچیز برداریم.
و) از جمله مطالبى که افزودن ان به علم اصول رایج، مفید به نظر مىرسد، بیان کاربردهاى علم اصول در رشتههاى دیگر است مثل حقوق یا فلسفه حقوق یا فلسفه زبان و هرمنوتیک و... این نکته با نکته (ج) پیوند خاصى دارند و در واقع مکمل ان است.
به نظر مىرسد نکات فوق، تدوین جدیدى در علم اصول را طلب مىکند. در سالهاى اخیر بزرگانى به فکر تنظیم و تبویب جدید و پالایش علم اصول افتادهاند که از پیش قراولان این فکر، باید از محقق سترگ شیخ محمدحسین اصفهانى(قده) نام برد که با کتاب الاصول على النهج الحدیثشیوهاى نو در فن اصول، ابداع نمود که متاسفانه ان کتاب در همان اوایل کار با در رسیدن اجل این مرد بزرگ، ناقص ماند و جهان علم از نواورىهاى وى محروم ماند.
مرحوم مظفر صاحب کتاب درسى اصولالفقه تا حدى شیوه استاد بزرگوارش را دنبال نموده است، ولى اولا: فرق میان اندو بسیار است و ثانیا: این کتاب براى مبتدیان نوشته شده است نه اینکه اخرین تحقیقات اصولى در ان مطرح شده باشد.
از بهترین کارهایى که در این مسیر صورت گرفته است، اثر پرارزش محقق بزرگ شهید سید محمد باقر صدر است. حلقات مختلف دروس فى علم الاصول اثرى گرانسنگ با تبویبى تازه است. گرچه مجموع این حلقات براى مبتدیان و محصلان دروس سطح حوزه نگاشته شده است، ولى تبویب جدید ان و نحوه نگارش و ورود و خروج در مباحث، همه سزاوار هرگونه ستایشى است.
شهید صدر در درسهاى خارج علم اصول به اختصار دوگونه تدوین در علم اصول را پیشنهاد مىکند و خود در سیر بحثهاى خارج، یکى از ان دو را ترجیح مىدهد و در حد مقدور مباحث را بر محور انها به اتمام مىرساند.
حضرت ایة الله سیستانى (دامظله) هم تبویب جدیدى در «الرافد» پیشنهاد کردهاند که قابل توجه است و در طرح پیشنهادى این جانب تا حدى از این تبویب جدید ایشان استفاده شده است.
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmsnraoofi
باسمه تعالی
هر روز بحث کتاب حلقات
حلقه سوم شهید صدر رحمت الله علیه
ساعت ۱۷.۱۵ تا ۱۸ در پردیسان برقرار است
دوستانی که مایل به حضور هستند برای دریافت نشانی به آیدی بنده
@srsr1359
پیام بدهند
بزرگوارانی که می خواهند در بحث شرکت کنند حتما و حتما توجه کنند
سبک اصلی این جلسه
ارائه بحث توسط حاضرین است
متشکر
هیچ بحثی پنجشنبه ها برقرار نیست
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
120217_002.mp3
15.48M
🔆خلاصه مکتب شناسی فقهی شیخ انصاری ره
جلسه ۱
ارائه شده در مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر (زیر نظر آیت الله اراکی)
🔆اجتهاد روشمند
🔆@salmanraoofi
این سه کتاب در علم رجال واقعا حرفهای مهمی برای خواندن دارند
اگر افرادی مایل باشند حضوری یا مجازی این کتابها را تدریس میکنم
برای درخواست تدریس به
@srsr1359
پیام بدهید
متشکر
🔆اجتهاد روشمند
🔆@salmanraoofi
هدایت شده از KHAMENEI.IR
4_5832519601753165222.mp3
9.66M
🎙بشنوید | صوت کامل بیانات امروز رهبر انقلاب در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت عید مبعث. ۱۴۰۰/۱۲/۱۰
📥 khl.ink/f/49676
مکتب شناسی ۱.m4a
26.89M
🔆مکتب شناسی فقهی شیخ انصاری ره
جلسه ۱
🔅این دور، دور هفتم ارائه این بحث و به نظرم تا به حال بهترین ارائه نسبت به ادوار قبل است
🔆اجتهاد روشمند
🔆@salmanraoofi
مکتب شناسی فقهی ۲.m4a
27.2M
🔆مکتب شناسی فقهی شیخ انصاری ره
جلسه ۲
🔅این دور، دور هفتم ارائه این بحث و به نظرم تا به حال بهترین ارائه نسبت به ادوار قبل است
🔆اجتهاد روشمند
🔆@salmanraoofi
هدایت شده از سلمان رئوفی
باسمه تعالی
هر روز ساعت ۱۳.۳۰
بحث دوره سریع کتاب الموجز برقرار است
بزرگوارانی که مایل به شرکت مجازی هستند
از طریق پیوند زیر اقدام کنند
https://room.gharar.ir/35ecae97-147f-4ed5-902a-8667572a8564
متشکر
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
هدایت شده از موسسه فلسفه و عرفان نفحات
29.4M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔰 فرصت جوانی
🌷 به مناسبت میلاد حضرت علیاکبر علیهالسلام و روز جوان.
▫️جوانی فرصت یافتن هاست.
🏷 بیاناتی از استاد علی امینینژاد پیرامون فرصت جوانی.
#کلیپ
#استاد_امینی_نژاد
#فرصت_جوانی
💢 نفحات را در فضای مجازی دنبال کنید؛
| ایتا | آپارات | تلگرام | اینستاگرام |
سلمان رئوفی
باسمه تعالی هر روز ساعت ۱۳.۳۰ بحث دوره سریع کتاب الموجز برقرار است بزرگوارانی که مایل به شرکت م
باسمه تعالی
بحث الموجز تا یکشنبه تعطیل است
ان شاءالله در ایام سال نو بحث ساعت ۶.۳۰ صبح به صورت مجازی برقرار خواهد بود
والسلام
@salmanraoofi
4_5882229991323732690.mp3
1.22M
🔆بیانات امام خامنه ای درباره تکلیف ما در غیبت امام زمان عج
🔆میلاد امام زمان عج مبارک
🔆التماس دعا
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
باسمه تعالی
دوست بزرگوار جناب حجت الاسلام محمدمهدی شفیعی
فوت پدر بزرگوارتان را که از فضلای انقلابی موفق به امامت جماعت و تبلیغ در مردم و دانشگاههای اهواز بودند، به شما و پدربزرگ گرامیتان آیت الله سیدعلی شفیعی تسلیت عرض میکنم.
خدای متعال به شما صبر عنایت فرماید
والسلام
سلمان رئوفی
۱۴۰۰/۱۲/۲۸
پ ن: فیلم از شعر خوانی حجت الاسلام شفیعی محضر رهبرانقلاب است، این شعر زیبا مقبول حاج قاسم سلیمانی هم افتاد.
حجت الاسلام شفیعی از همشهریان، دوستان، فضلای خوزستانی و مدرسین سطح عالی حوزه علمیه قم هستند که طبع شعری خوبی هم دارند، خداوند به توفیقات ایشان بیفزاید.
🔆اجتهاد روشمند
🔆@salmanraoofi
باسمه تعالی
قرار شد بحثهای خلاصه علم اصول، رجال و حلقه ثالث از ساعت ۶.۳۰ تا ۸ صبح در ایام تعطیل، برگزار شود
این بحثها از فردا ان شاءالله در اتاق زیر شروع می شود.
https://room.gharar.ir/35ecae97-147f-4ed5-902a-8667572a8564
اجتهاد روشمند
@salmanraoofi
هدایت شده از KHAMENEI.IR
🏴 پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت حجتالاسلام سید محسن شفیعی
◾️ حضرت آیت الله خامنهای با صدور پیامی درگذشت عالم پرتلاش، خدوم و بصیر حجت الاسلام سید محسن شفیعی را تسلیت گفتند.
📝 متن پیام به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب مستطاب حجة الاسلام و المسلمین آقای حاج سید علی شفیعی دامت برکاته
▫️ با تأسف و تأثر خبر درگذشت فرزند عزیز و فاضل حضرتعالی جناب حجة الاسلام آقای سید محسن شفیعی را شنیدم. ایشان نقش ارزشمندی در همه عرصه های علمی و اجتماعی و دانشگاهی خوزستان ایفا می کردند و از امیدهای آینده بودند. فقدان این عالم پرتلاش و خدوم و بصیر خسارتی است که جبران آنرا از خداوند متعال مسألت میکنم.
▫️ به جنابعالی و مادر مکرم و همسر و فرزندان گرامی ایشان و دیگر بازماندگان تسلیت عرض میکنم و رحمت و مغفرت الهی برای ایشان مسألت مینمایم.
والسلام علیکم بما صبرتم
سیدعلی خامنهای
۲۹ اسفند ۱۴۰۰
💻 @Khamenei_ir
باسمه تعالی
ساعت بحثها صبح به ترتیب زیر است
۷.۳۰ تا ۸ خلاصه الموجز
بحث نسخ
۸ تا ۸.۳۰ رجال آیت الله سبحانی
بحث رجال ابن عضائری
۸.۳۰ تا ۹ حلقه سوم شهید صدر
🔆از ۱ فروردین بحث حلقه ثالثه از ابتدا شروع می شود ان شاءالله
مکان بحثها نرم افزار قرار
لینک اتاق
👇
https://room.gharar.ir/35ecae97-147f-4ed5-902a-8667572a8564
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
🔆نمازی سبک در شب ۱۹ شعبان
🔆برای آمرزش گناهان گذشته و آینده
🔆پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله فرمودند
🔆هرکس در شب نوزدهم شعبان دو ركعت نماز در هر ركعت سوره حمد يك مرتبه و آيه مُلک (قل اللهم...تا به غير الحساب، سوره آل عمران آيات ۲۶و ۲۷ ) ۵ مرتبه بخواند
خداوند همه ی گناهان گذشته و آينده او را مي آمرزد و نماز هايي را که بعد از اين مي خواند، قبول مي کند و اگر پدر و مادر او در جهنم باشند، بيرون آورده میشوند.
📚 اقبال الاعمال ج۲ ص۷۲۰
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
هدایت شده از سلمان رئوفی
باسمه تعالی
ساعت بحثها صبح به ترتیب زیر است
۷.۳۰ تا ۸ خلاصه الموجز
بحث نسخ
۸ تا ۸.۳۰ رجال آیت الله سبحانی
بحث رجال ابن عضائری
۸.۳۰ تا ۹ حلقه سوم شهید صدر
🔆از ۱ فروردین بحث حلقه ثالثه از ابتدا شروع می شود ان شاءالله
مکان بحثها نرم افزار قرار
لینک اتاق
👇
https://room.gharar.ir/35ecae97-147f-4ed5-902a-8667572a8564
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
🔆هشت توصیه امام رضا علیه السلام برای روزهای آخر ماه مبارک شعبان
🔆اباصلت میگوید: در آخرین جمعه شعبان خدمت امام رضا علیهالسلام رسیدم. فرمود:
🔆ای اباصلت، بیشترِ ماه شعبان سپری شده و امروز آخرین جمعه شعبان است، پس در روزهای باقیمانده کوتاهیهای روزهای گذشته را جبران بکن و باید به آنچه برایت مهم است اقدام کنی:
1⃣ زیاد دعا کن
2⃣ زیاد استغفار کن
3⃣ زیاد قرآن تلاوت کن
4⃣ از گناهانت به درگاه خدا توبه کن تا خالصانه به ماه خدا وارد شوی
5⃣ هر امانتی که گردنت هست ادا کن
6⃣ تمام کینههایی که در دلت نسبت به مؤمنان داری، از دل بیرون کن
7⃣ هر گناهی که به آن مبتلا هستی از آن دست بکش و تقوای خدا پیشه کن و در آشکار و پنهان بر خدا توکل کن...
8⃣ و در روزهای باقیمانده این ماه بسیار بگو:
🔆اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِیمَا مَضَی مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ
🔆خداوندا اگر در روزهای گذشته شعبان ما را نیامرزیدی، پس در روزهای باقیمانده بیامرز
📚 عیون اخبار الرضا علیه السلام ج۲ ص۵۱
📚 بحارالانوار ج ۹۴ ص۷۳
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
باسمه تعالی
متاسفانه امروز شنبه کلیه بحثها تعطیل است
والسلام
@salmanraoofi
مکتب شناسی ۳.m4a
24.41M
🔆مکتب شناسی فقهی شیخ انصاری ره
جلسه ۳
🔅این دور، دور هفتم ارائه این بحث و به نظرم تا به حال بهترین ارائه نسبت به ادوار قبل است
🔆اجتهاد روشمند
🔆@salmanraoofi
باسمه تعالی
امروز هم کلیه بحثها تعطیل است ان شاءالله از فردا بحثها شروع خواهد شد
والسلام
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔆ظهور از مکه هست یا از یمن ؟
🔆پاسخ استدلالی و مستند حجت الاسلام و المسلمین نجم الدین طبسی، استاد درس خارج مهدویت در قم درباره این شبهه که به تازگی در حال نشر است که می گوید: ظهور امام زمان از یمن است
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi