🔆میلاد حضرت زهرا سلام الله علیها و روز زن مبارک
🔆میلاد امام خمینی ره مبارک
☀️رهبر معظم انقلاب
روز ولادت فاطمهی زهرا (سلاماللهعلیها) را روز زن و روز مادر نامگذاری کردهاند؛ میشد گفت روز رهبر یا روز والاترین انسان، اشکالی نداشت؛ امّا امروز نیاز جامعهی ما به این است که بداند مادری یعنی چه؟ زنِ خانه بودن و کدبانو بودن یعنی چه؟ فاطمهی زهرا با آن مقام و عظمت، یک خانم خانهدار است؛ یکی از شئون همین عظمت عبارت است از همسر بودن یا مادر بودن و خانهداری کردن.
۱۳۹۵/۱۲/۲۹
بحث سر این نیست که زن آیا میتواند مسئولیتی در بیرون از منزل داشته باشد یا نه - البته که میتواند، شکی در این نیست؛ نگاه اسلامی مطلقاً این را نفی نمیکند - ️بحث در این است که آیا زن حق دارد به خاطر همه چیزهای مطلوب و جالب و شیرینی که در بیرون از محیط خانواده برای او ممکن است تصور شود، نقش خود را در خانواده از بین ببرد؟ نقش مادری را، نقش همسری را؟ حق دارد یا نه؟ ما روی این نقش تکیه میکنیم.
من میگویم مهمترین نقشی که یک زن در هر سطحی از علم و سواد و معلومات و تحقیق و معنویت میتواند ایفاء کند، آن نقشی است که به عنوان یک مادر و به عنوان یک همسر میتواند ایفاء کند؛ این از همه کارهای دیگر او مهمتر است؛ این، آن کاری است که غیر از زن، کس دیگری نمیتواند آن را انجام دهد. گیرم این زن مسئولیت مهم دیگری هم داشته باشد، اما این مسئولیت را باید مسئولیت اول و مسئولیت اصلی خودش بداند.
۸۶/۰۴/۱۳
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
هدایت شده از سلمان رئوفی
باسمه تعالی
هر حوزه ای تمایل داشته باشد برای تدریس اصول الموجز یا حلقات و فقه هر بابی خصوصا فقه ۵ (متاجر) آمادگی دارم.
دوستانی که تمایل دارند در خدمت باشم می توانند به مسئولین محترم مدرسه پیشنهاد بدهند
سوابق علمی بنده با شرمندگی به شرح زیر است
https://eitaa.com/salmanraoofi/2163
https://eitaa.com/salmanraoofi/2164
والسلام
#تاریخ_علم_اصول ۸
#علم_اصول
🔆چشماندازى به سیر تاریخى تبویب در علم اصول
🔆تبویب مرحوم مظفر
این تبویب داراى یک مقدمه و چهار مقصد است.
مرحوم مظفر در مقدمه، از مبادى تصوریه و مباحث وضع تا مشتق گفتوگو میکند.
مقصد اول: مباحث الفاظ است که شامل: مباحث اوامر، نواهى، مفاهیم، عام و خاص، مطلق و مقید، مجمل و مبین میباشد.
مقصد دوم: استلزامات عقلیه نام دارد که دو بخش دارد؛ بخش اول، مستقلات عقلیه است که به بحث از حُسن و قبح عقلى اختصاص یافته و بخش دوم، غیر مستقلات عقلیه است که در آن از اجزاء، ضد، اجتماع امر و نهى، دلالت نهى بر فساد و… بحث میشود.
مقصد سوم: مباحث حجت است که شامل بحث از قطع، امارات و تعارض ادله میباشد.
مقصد چهارم: اصول عملیه است که البته تنها بحث استصحاب در کتابهاى اصول فقه یافت میشود. گویا ایشان مؤلف به نوشتن دو بحث برائت و اشتغال نشده است.
همانطور که گفتیم، جوهره تبویب مظفر همان تبویب پیشنهادى محقق اصفهانى است، منتها با تفاوتهاى زیاد. از جمله تفاوتهاى تبویب مظفر با تبویب اصفهانى، این است که ایشان در مباحث عقلى، یعنى مقصد دوم کتاب خویش، علاوه بر غیر مستقلات عقلیه، از مستقلات عقلیه نیز بحث میکند. البته خود نگرش ایشان در تقسیم مباحث عقلى اصول به مستقلات عقلى و غیر مستقلات عقلى و برجسته نمودن این دو بحث، جالب است که محقق اصفهانى به آن التفات نداشته است.
تفاوت دیگر این است که وى بحث از استصحاب را همچون دیگر محققان اصولى بعد از شیخ اعظم، در اصول عملیه مطرح میکند؛ حال آنکه مرحوم اصفهانى در حجج مطرح کرده بود.
تمایز دیگر اینکه، ایشان مبادى تصورى و تصدیقى لغوى و احکامى را مطرح نمیکند، بلکه برخى مباحث لغوى و وضع را در مقدمه میآورد و دیگر مبادى احکامى را در لابهلاى بحثهاى خویش در مقصد اول ذکر مینماید.
از دیگر امتیازات تبویب مرحوم مظفر این است که ایشان براى بحث از تعارض ادله باب مستقلى باز نکرده، بلکه در مباحث حجت به آن میپردازد؛ حال آنکه محقق اصفهانى باب چهارم تبویب خویش را به تعارض ادله اختصاص داده بود.
از دیگر ویژگیهاى تبویب مرحوم مظفر، آسانى آن براى به خاطر سپارى مطالب در ذهن و تا حدى استحکام منطقىاش میباشد که البته روانى قلم و ملاحت کلام ایشان نیز در سهل الوصول بودن مطالب، بیتأثیر نیست. همچنین ایشان بار دیگر، بحث قیاس و استحسان و مصالح مرسله و سد ذرایع را در مباحث حجت وارد کرده و به نقد و بررسی آن مینشیند؛ این در حالى است که مدتى بود که این مباحث از اصول فقه شیعى به فراموشى سپرده شده بود و به آن پرداخته نمیشد. شاید ریشه این فراموشى به قوانین میرزاى قمى و بعدها شیخ و محقق خراسانى برگردد که شاگردان دیگر آنان نیز به تبعیت از اساتید خویش این مطالب را در اصول خود مطرح نکردهاند که البته طرح مجدد آن توسط مرحوم مظفر، کارى بهجا و شایسته مینماید.
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
هدایت شده از دفتر قم مؤسسه انقلاب اسلامی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢 هر تلاشی «جهاد» نیست...
📍 شرح معنای «جهاد» در منطق اسلام
🗓 گزیدهای از بیانات رهبر معظّم انقلاب در دیدار مداحان اهلبیت علیهمالسلام بهتاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۰۳
@qom_khamenei_ir
هدایت شده از دفتر قم مؤسسه انقلاب اسلامی
5.3M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
♨️ در این جنگ بیامانِ حق و باطل، در کجای جبههی «جهاد تبیین» ایستادهای؟
🗓 گزیدهای از بیانات رهبر معظّم انقلاب در دیدار مداحان اهلبیت علیهمالسلام بهتاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۰۳
@qom_khamenei_ir
#تاریخ_علم_اصول ۹
#علم_اصول
🔆چشماندازى به سیر تاریخى تبویب در علم اصول
🔆تبویب شهید صدر
مرحوم صدر که داراى هوشى سرشار و استعدادى عجیب بوده است، همانطور که در علوم دیگر نظیر: فقه، منطق، فلسفه، اقتصاد اسلامى و… ابداعاتى داشته، در اصول نیز تحولات و تأسیسات زیادى را از خویش به یادگار گذاشته است.
🔆وى با ارائه تعریفى جدید براى علم اصول فقه و قرار دادن موضوعى نو براى آن و نیز با مطرح کردن مبناى حق الطاعه در قطع، ظن و شک و مبناى حساب احتمالات در اجماع و شهرت و… هم به لحاظ محتوایى و هم از جهت شکلى، اصول را دگرگون ساخته و به تکامل و پختگى مطلوبى رسانده است.
🔆از این رو بهجاست که کلمات ایشان را در این باب با تفصیل بیشتر و دقتى ژرفتر مورد بحث و بررسى قرار دهیم.
🔆محقق صدر در ابتداى کتاب بحوث فى علم الاصول که تقریرات درس ایشان به قلم محقق محترم آقاى سید محمود هاشمى است، بحث نسبتاً مفصلى از تبویب در علم اصول ارائه مینماید که خلاصهای از آن را در اینجا میآوریم.
شهید صدر پیش از ارائه تقسیم پیشنهادى خویش، تبویبى را که مرحوم آیت الله خوئى ره به تبعیت از بزرگان پیشین ارائه کرده، نقل و نقد میکند.
آقاى خوئى مباحث اصولى را به چهار قسمت تقسیم میکند:
«١ـ ما یوصل الى معرفه الحکم الشرعى بعلم وجدانیٍّ، و هذا هو مباحث الاستلزام العقلی؛
٢ـ ما یوصل الى معرفه الحکم الشرعی بعلم تعبدیٍّ، و هذا على ضربین:
الف) مایکون البحث فیه عن الصغرى بعد الفراغ عن الکبرى و هذا هو مباحث الالفاظ بأجمعها.
ب) ما یکون البحث فیه عن الکبرى، و هذا هو مباحث الحجج و الامارات الظنیه؛
٣ ـ ما یبحث فیه عن الوظیفه العملیه الشرعیه للمکلفین عند العجز عن معرفه الحکم الواقعی بعلم وجدانی أو تعبدی، و هذا هو مباحث الاصول العملیه الشرعیه؛
۴ـ ما یبحث فیه عن الوظیفه العملیه العقلیه فى مرحله الإمتثال عند فقدان ما یعیّن الوظیفه الشرعیه و هذا هو مباحث الاصول العملیه العقلیه.»
مرحوم صدر در نقد این تبویب میفرماید: «اگر این تقسیم، صرف سلیقه و ذوق شخصى باشد مشکلى نیست؛ اما اگر این تقسیم به لحاظ نکتهای عقلى و منطقى صورت گرفته که عبارت از طولیت و ترتب میان اقسام مذکور در عملیات استنباط است به نحوى که نباید پس و پیش شود،
اشکالات فراوانى دارد که به برخى از آنها اشاره میکنیم:
اولاً: بین دو قسم اول، چنین طولیتى که ادعا شده است، موجود نیست.
ثانیاً: در درون خود مجموعه دوم و نیز در درون مجموعه سوم، این طولیت یافت نمیشود؛ زیرا حجج و امارات همه در یک مرتبه نیستند و نیز همه اصول عملیه شرعیه در یک مرتبه قرار ندارند؛ بلکه در عملیات استنباطى؛ بعضى بر بعضى دیگر مقدم میباشند؛ مثلا علم تعبدى که از دلالت قطعىالسند حاصل میشود، بر آنچه که از دلالت دلیل ظنى به دست میآید، مقدم است یا وظیفه شرعىای که با استصحاب ثابت میشود، بر وظیفه شرعىای که با برائت ثابت میگردد، مقدم است.
ثالثاً: تأخر قسم چهارم از قسم سوم بنا بر همه مبانى موجود در اشتغال عقلى درست نیست، بلکه تنها طبق برخى از این مبانى پذیرفته است؛ زیرا یکى از مبانى موجود در این باب، علیت علم اجمالى براى موافقت قطعیه است و این یعنى آنکه حکم عقل به اشتغال تنجیزى بر اطلاق دلیل برائت شرعى حاکم است. و حتى اگر همچون محقق نایینى، تمایز بین اصول و اماره را به سنخ مجعول بودن آنها برگردانیم، هرچند اشکالهای بالا بر آن وارد نمیشود، اما اشکال دیگرى متوجه آن است که در این صورت، اصل محرزى مثل استصحاب نه از اماره خواهد بود و نه از اصول غیر محرزه و در این حالت باید که قسم سومى هم بین این دو، فرض نمود. افزون بر اینکه مبناى صحیح در تمایز میان اماره و اصل، این است که حکم ظاهرى در اماره، نتیجه ایجاد تزاحم بین ملاکات واقعى در مقام حفظ و تقدیم بعضى از آنها با ملاک قوت احتمال میباشد و حکم ظاهرى در اصل، نتیجه تزاحم مذکور با تقدیم برخى از آن ملاکها به لحاظ ملاک اهمیت محتمل است. بنابراین، مبناى محقق نائینى در این مسئله قابل پذیرش نیست.»
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
#تاریخ_علم_اصول ۱۰
#علم_اصول
🔆چشماندازى به سیر تاریخى تبویب در علم اصول
در ادامه، محقق صدر تبویب خود از علم اصول را به تفصیل بیان میکند: وی تحت عنوان «المقترح فى تقسیم علم الاصول» چنین میگوید:
«مسائل اصولى دربردارنده بحث از «ادله مشترک براى استنباط فقهى» است که این ادله، به دو لحاظ تقسیم میشوند:
١- از حیث نوع دلالت و اینکه لفظى، عقلى یا شرعى است که در این صورت، کشف از واقع میکنند و به آن اماره میگویند، یا اینکه اصلاً کشف از واقع نمیکنند که از آن، به اصول تعبیر میکنند؛
٢- از حیث نوع دلیل بنفسه و اینکه آیا مرتبط با شارع است یا خیر و نیز از حیث سنخ مجعولٌ فیه و اینکه طریقیت و علمیت دارد یا منجزیت یا صرفاً وظیفه عملى را تعیین میکند.
اما بحث از همه اقسام مذکور، متفرع بر بحث از اصل موضوعى «حجیت قطع» است، چرا که بدون بحث از حجیت قطع، هیچ اثرى بر بحثهاى بعدى نمیتوان بار کرد؛ زیرا بحثهاى بعدى بدون پشتوانه میشوند. نیز از آنجا که با این ادله به دنبال استنباط حکم شرعى هستیم، لازم است در مقدمه و پیش از هر بحثى، از مسئله دیگرى نیز سخن بگوییم که بحث از حکم شرعى و حقیقت آن و انقساماتش به واقعى و ظاهرى، تکلیفى و وضعى و… میباشد.
از این رو، شیوه مطلوب آن است که براى ورود به مسائل این علم، به دو بحث به عنوان مقدمه و مبادى عام علم اصول اشاره شود که عبارت است از: «بحث قطع و بحث از حقیقت حکم و اقسامش».
در ادامه، محقق صدر میگوید: بعد از این مقدمه، مسائل علم اصول را میتوان به یکى از دو مقیاس زیرین تقسیم نمود:
ملاک اول: تقسیم به لحاظ نوع دلیلیت
١ـ مباحث الفاظ: متضمن بحث از دلیلیت لفظى و چیزهایى است که به تشخیص ظهورات لغوى یا عرفى برمیگردد و نیز هر بحث لغوى اصولى و بحث از ظهور حالى یا سیاقى که میتواند کاشف از حکم شرعى باشد، هرچند در لفظ نباشد، نظیر دلالت فعل و تقریر معصوم بر حکم شرعى، در آن داخل میشود.
٢ـ مباحث استلزام عقلى، که متضمن بحث از دلیلیت عقلى برهانى غیر استقرایى است که شامل هر قاعده عقلى برهانىای که امکان استنباط حکم شرعى از آن وجود دارد، میشود که خود بر دو قسم است:
الف) مستقلات عقلیه: در آن، از قاعده عقلىای بحث میشود که بدون ضمیمه شدن مقدمه شرعى به آن، منتج حکم شرعى است. که از آن به ملازمه بین عقل و شرع در تحسین و تقبیح تعبیر میشود. لذا در اینجا، ابتدا از حقیقت حکم عقلى به تحسین و تقبیح و سپس از قاعده ملازمه، یعنى قاعده «کلما حکم به الشرع حکم به العقل» بحث میشود.
ب) غیر مستقلات عقلیه: در آن از قواعد عقلىای بحث میشود که با ضمیمه شدن مقدمهای شرعى به آنها منتج حکم شرعى خواهند بود که شامل همه مباحث علاقات و اقتضائاتى است که عقل بین حکم و موضوعش و یا متعلقش درک میکند.
٣ـ مباحث دلیل استقرایى: شامل بحث از اجماع، سیره و تواتر میباشد که بر اساس حساب احتمالات و استقرا استوار است. قبل از ورود در این مباحث، به صورت اجمالى نکاتى درباره حقیقت دلیل استقرایى گفته میشود.
۴ـ حجج شرعى: متضمن بحث از ادلهای است که دلیلیتشان با جعل شرعى ثابت میشود. حجج شرعى دو قسم است: الف) امارات؛ ب) اصول عملیه شرعى. شایسته است که پیش از ورود به این دو بحث، مقدمهای ذکر گردد که در آن، بحث مربوط به جعل دلیلیت و حجیت شرعى با اقسام گوناگونش آورده شود. و نیز فرق جوهرى میان حجیت اصل و حجیت اماره و انواع و مقدار آثارى که با هر یک از این دو ثابت میشود، ذکر گردد و در نهایت هم بحثى درباره چگونگى تأسیس اصل هنگام شک در دلیلیت شرعى آورده شود.
۵ـ اصول عملیه عقلى: اصولى است که عقل، آنها را در جهت حکم شرعى در موارد شک بدوى یا مقرون به علم اجمالى در متباینین یا اقل و اکثر، ثابت میکند. در این فصل همچنین از کل مسائل اشتغال عقلى و قاعده قبح عقاب بلا بیان عقلى و تخییر عقلى بحث میشود.
در آخر هم خاتمهای شامل بحث از تعارض میان ادله و احکام تعارض آورده میشود.
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
♦️ چالش هستهای ♦️
✅ برگزاری دوره ی سلسله #روایتهای_انقلاب_اسلامی
🔻 با رویکرد #مبانی_اسلام_سیاسی
1️⃣ روایت اول: چالش هستهای
"همراه با برگزاری کلاسها، نشستها و اردوهای علمی برای طلاب سطح عالی و خارج"
📚 سرفصلها:
1️⃣ مساله هستهای
2️⃣ طرح کلی اندیشه اسلامی
3️⃣ زندگی سیاسی اهل بیت علیهم السلام
4️⃣ حوزه و انقلاب اسلامی
5️⃣ اندیشه مقاومت
6️⃣ مساله هستهای و رسانه
🔰 اساتید دوره:
- حجت الاسلام والمسلمین دکتر #نبویان
- حجت الاسلام و المسلمین #صلح_میرزایی
- حجت الاسلام و المسلمین #رمضان_پور
- حجت الاسلام و المسلمین #گنج_بخش
- دکتر #فؤاد_ایزدی
- و سایر اساتید کشوری
🎁 مزایای دوره:
1️⃣ اعطای مدرک و گواهی پایان دوره
2️⃣ ثبت امتیاز و حمایت مرکز نخبگان حوزه
3️⃣ ثبت به عنوان مبلغ تخصصی
4️⃣ حمایت از پایان نامه ها و چاپ مقالات پژوهشی مرتبط
5️⃣ حمایت مالی و معرفی برگزیدگان به مراکز آموزشی و پژوهشی
🔹🔸جهت ثبت نام اطلاعات خود را به آی دی @mohjat در پیام رسان ایتا ارسال کنید.
⏰ مهلت ثبت نام: از اول تا دوازدهم بهمن ماه
💠 مرکز مطالعات راهبردی حوزه و انقلاب اسلامی
🔔نشریه «مناهج» با موضوع «روششناسی علوم اسلامی» فراخوان مقاله داد
🔖پروانه انتشار دوفصلنامه علمی روش شناسی علوم اسلامی به زبان فارسی و گستره ملی و سراسری به صاحب امتیازی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین علی رحمانی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر شد.
📝این نشریه با عنوان «مناهج» که در حال اخذ رتبه علمی پژوهشی است، در ۱۴ محور فراخوان مقاله داده است که پژوهشگران میتوانند در هر موضوعی از موضوعات علوم اسلامی همچون فقه و اصول، کلام و فلسفه و تاریخ و سیره و علوم قرآن و حدیث مقالات مرتبط با روش شناسی و معرفت شناسی را از طریق سامانه دوفصلنامه ارسال نمایند و از امتیازاتی چون «ارزیابی و نشر رایگان مقالات دریافتی و چاپ در دو شماره اول»، «برخورداری مقالات از اعتبار رتبه علمی پژوهشی مقاله (با توجه به تعمیم امتیاز به شمارههای نخست)» و «تقدیر مالی از نویسندگان (۳۰ تا ۵۰ میلیون ریال)» بهرهمند باشند.
📌علاقهمندان تا ۱۰ اسفند ۱۴۰۰ فرصت دارند مقالات خود را ارسال نمایند.
👈 اطلاعات بیشتر + محورهای فراخوان مقالات: https://b2n.ir/p77706
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
#تاریخ_علم_اصول ۱۱
#علم_اصول
🔆چشماندازى به سیر تاریخى تبویب در علم اصول
ملاک دوم: تقسیم به لحاظ نوع دلیل
طبق این ملاک، مباحث اصولى به ۲ قسم اصلى تقسیم میشوند:
١ـ ادله: عبارت است از قواعد اصولى که تعیینکننده وظیفه مکلف در مقابل حکم شرعى با ملاک کشف از آن است.
٢ـ اصول عملیه: قواعدى است که تعیینکننده وظیفه عملى مکلف بدون ملاک کشف از حکم شرعى میباشد.
قسم اول با بحثهاى عامی درباره ادله آغاز میگردد، همانگونه که در منهج سابق به آن اشاره شد. سپس ادله را به ادله شرعیه و ادله عقلیه تقسیم میکنیم.
بحث از دلیل شرعى را در ۳ جهت پى میگیریم:
الف) تحدید دلالات دلیل شرعى
ب) در اثبات صغراى دلیل شرعى؛ یعنى اصل صدورش از شارع
ج) حجیت این دلالات
آنگاه در خود جهت اول
دلیل شرعى به ۲ قسم لفظى و غیر لفظى تقسیم میشود و دلالات دلیل شرعى لفظى را از دلالات دلیل شرعى غیر لفظى، یعنى فعل و تقریر معصوم، جدا میکنیم.
در بحث از دلالات دلیل شرعى لفظى، مقدمهای را ذکر میکنیم که شامل مباحث وضع و هیأت و دلالات لغوى و مجازى است؛ چرا که تمام این مقدمه مربوط به دلالت دلیل لفظى است.
همچنین در بحث از دلالات دلیل شرعى لفظى، مسائلى نظیر: صیغه و ماده امر، صیغه و ماده نهى، اطلاق، عموم، مفاهیم و غیر از اینها از قواعد و ضوابط عام ادله لفظى داخل است و در دلالات دلیل شرعى غیر لفظى، از امورى که از طریق ضوابط عام ظهور عرفى یا قرینه عقلىای که از عصمت شارع ناشى شده و دلالت بر فعل یا تقریر معصوم ع داشته باشد، بحث میشود.
در جهت دوم، از وسایل ممکن براى اثبات صدور دلیل از شارع صحبت میکنیم؛ نظیر: تواتر، اجماع، سیره، شهرت و خبر واحد.
در جهت سوم
از حجیت این دلالتها و اینکه آیا ظاهر کتاب و سنت قابل اعتماد و أخذ است یا خیر و سایر چیزهایى که به این مسئله مرتبط است و نیز از تبعیت دلالت التزامى از دلالت مطابقى در حجیت بحث میشود.
بعد از دلیل شرعى، دلیل عقلى در دو بحث مستقلات عقلیه و غیر مستقلات عقلیه مطرح میگردد که شامل همه مباحثى است که در منهج سابق به آن اشاره شد.
در بحث از دلیل عقلى، هم به بحث صغروى در صحت قضیه عقلى و درجه تصدیق عقل نسبت به آن میپردازیم و هم به بحث کبروى در حجیت ادراک عقلى در استنباط حکم شرعى از آن.
اما در بحث از اصول عملیه، ابتدا مباحث عامی نظیر بحث از زبان اصول و تمایزاتش با ادله و عدم مطابقت مدلول التزامى از مدلول مطابقى در اصول عملیه را مورد بحث قرار میدهیم.
بعد وارد خود بحث اصول عملیه شده و در ابتدا، از وظیفه مقرر براى شبهه مجرد از علم اجمالى به جامع تکلیف بحث کرده و سپس وارد بحث از میزان تغیّرى میشویم که در فرض وجود علم اجمالى در مسئله، بر آن حادث میشود. در قسمت اول، برائت و استصحاب داخل است و در قسمت دوم اشتغال و اقل و اکثر.
در خاتمه هم، نظیر منهج سابق، بحث از تعارض ادله و اصول، اقسام و احکام آن جاى میگیرد[۱۹]
این خلاصهای از کلام ایشان در کتاب بحوث بود که از منطقى و عالمانه بودن تحقیق ایشان و پختگى و یکدستی این کار حکایت دارد.
آنچه در تبویب ایشان برجسته است، ترتیب منطقى و مبادىگونه مباحث بر یکدیگر است.
لذا براى نقد این تبویب تنها باید اشکالات منطقى و نه سلیقهای، بر آن کرد؛ در حالى که تا پیش از تبویب ایشان، اکثر تبویبها سلیقهای بوده و برخى دیگر که سلیقهای محض نبودهاند، ترکیبى از ترتب منطقى و سلیقه در آنها اعمال شده بود؛ مثلاً تبویب مرحوم شیخ و محقق خراسانى و تبویب علامه مظفر و یا به تبویبهاى جدید معاصرین، نظیر تبویب مرحوم مطهرى، و آقایان فضلى و مکارم شیرازى، همگى ترکیبى از سلیقه و ترتب منطقىاند؛ هرچند تبویب محقق اصفهانى از اشکال سلیقهای بودن تا اندازهای دورتر است.
ویژگیهاى تبویب شهید صدر
١ـ از ویژگیهاى بسیار مهم تبویب محقق صدر، قرار دادن بحث قطع به عنوان عنصرى مشترک در اول مباحث اصولى است، با این توجیه که قطع به مثابه پشتوانه و نقطه اتکایى است که بحث در بقیه مسائل اصولى و ظن و شک را روا میشمارد و بدون آن این جواز مورد تشکیک قرار میگیرد؛ یعنى این مباحث بدون بحث از قطع سست بوده و از خاستگاه مطمئن بیبهره خواهند بود.
٢ـ ویژگى دیگر، بحث از ماهیت حکم به عنوان عنصر مشترک دیگرى در ابتداى اصول است که پیشتر از ایشان محقق اصفهانى تحت عنوان مبادى احکامیه چنین کرده بود و به حق این دو امر (قرار دادن بحث قطع و ماهیت حکم در ابتداى مباحث اصول) کارى شایسته و قابل ارج بوده و به دلایل خاص خویش، کاملاً صحیح و پذیرفتنى است.
٣ـ امتیاز دیگر این تبویب، جداسازى بحث ادله شرعى لفظى از غیر لفظى است که موجب توجه بیشتر به دو بحث مهم فعل و تقریر معصوم ع گردیده است که در تبویبهاى پیشین مشاهده نمیشود.
[۱۹]. سید محمود هاشمی، بحوث فی علم الاصول، ج ١، ص ۶١ - ۶۲
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
#تاریخ_علم_اصول ۱۲
#علم_اصول
🔆چشماندازى به سیر تاریخى تبویب در علم اصول
۴ـ ایشان اصول را بر مبناى حق الطاعه، به جاى قاعده قبح عقاب بلا بیان عقلى، استوار ساخته است و از این رو، بحثى بسیار مهم و شایسته درباره حق الطاعه در اصول خویش مطرح نموده است.
۵ـ یکى از کارهاى اساسى مرحوم صدر در این تبویب این است که همواره پیش از ورود در یک بحث، تمام مقدمات لازم براى آن را بیان کرده و ابهامات تصورى و مفهومى را نیز رفع مینماید. این کار باعث روشنتر شدن مباحث شده و تا حد زیادى ابهامهاى ناشى از خلط مباحث، جدل یا مغالطه در بحث را برطرف میکند.
۶ـ بحث از «سیره و بناهاى عقلایى» که در مباحث حجج از اهمیت بسیارى برخوردار است، در تبویب مرحوم صدر بابى مستقل دارد و به تفصیل به آن پرداخته میشود. در حالى که این بحث، به رغم اهمیت بسیار آن، از سوى اصولىها به صورت جدا و مستقل طرح نمیشود و تنها در لابهلاى برخى از مباحث دیگر به آن اشاره میگردد.
٧ـ از آنجا که شهید صدر بحثهاى اجماع، سیره و تواتر را بر اساس «حساب احتمالات و استقرا» ثابت میکند، قبل از ورود در این مباحث، به صورت اجمالى درباره حقیقت استقرا و دلیل استقرایى سخن میگوید.
ویژگیهاى دیگرى نیز در این تبویب موجود است که جزئىتر بوده اما با مقایسه این تبویب با تبویبهاى دیگر، مشخص میشود.
شایسته است تأکیدى دوباره بر سیر زیبا و کاملاً مستدل تبویب آقاى صدر کرده تا خوانندگان با تأمل بیشتر در این تبویب، به عمق کار ایشان پی ببرند.
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
هدایت شده از موسسه فلسفه و عرفان نفحات
نشست جمع میان سلوک فردی و اجتماعی - سخنان استاد امینی نژاد.mp3
16.1M
🔰 جمع میان سلوک فردی و اجتماعی - استاد امینینژاد
▫️نشست علمی "جمع میان سلوک فردی و اجتماعی" توسط مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات با همکاری معاونت تهذیب حوزههای علمیه برگزار شد.
▫️در این نشست استاد علی امینینژاد به ارائه مباحث مربوطه پرداختند.
⏱ زمان: ۳۵ دقیقه
💿 حجم: ۱۵ مگابایت
#نشست_تخصصی
#رهبانیت
#استاد_امینی_نژاد
💢 مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات
https://eitaa.com/joinchat/1085734937Cedd3e6f21f