📜دیدگاه ما درباره گزاره های نصیری تکلیف آینده انقلاب را روشن می کند
🔻میلاد دخانچی درباره مقاله اخیر «مهدی نصیری» نوشت:
🔹مهدی نصیری را مدت هاست که میشناسم. او اعتقاد دارد نگاه او به رابطه دین و سیاست نتیجه منطقی امتداد نظر آوینی درباره رابطه دین و دنیای جدید است؛ انچه نصیری در این چند صفحه آورده امروز باید سوژه اصلی محافل روشنفکری و حوزوی باشد. هر کسی از حسن عباسی و ازغدی و رایفی پور گرفته تا مخالفان مذهبی فقر و فساد اگر بخواهند خود را با دعوای اصلی روبرو کنند باید به جنگ نصیری بروند. خلاصه اینکه موافقت و مخالفت ما با این گزاره های نصیری تکلیف ما را برای آینده ایران مشخص میکند. مهم نیست کجا ایستاده ایم. مهم این است که «بدانیم» کجا ایستاده ایم. نتیجه تفکر نصیری را جدی بگیریم. نصیری مهم است.
🔸مقاله «سکولاریسم و فقه و حوزه» نوشته مهدی نصیری را در لینک زیر مشاهده کنید:
https://eitaa.com/saraeer/227
@saraeer
📜روحانیت؛ نیازمند بازتعریف هویت
🔻مباحثات | محمد وکیلی:
🔹 نوع تعامل روحانیت با محیط پیرامون خود در تمام عرصههای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی طی چند سال اخیر، دچار تغییرات اساسی شده است. جایگاه روحانیت به عنوان گروه مرجع، مورد خدشه قرار گرفته و گزارشهایی از تنزل قابل توجه روحانیت در مرجعیت منتشر شده، از لحاظ اقتصادی برنامههای توسعهای حوزههای علمیه بیش از آنکه متکی به حمایتهای مردمی باشد به بودجههای دولتی وابسته گشته و از لحاظ سیاسی نشانههایی از تنزل اعتبارش دیده میشود.
🔹 این تغییر موجب بروز واکنشهایی شده که قبل از این سابقه نداشته است؛ واکنشهایی که در درجات مختلف از طیفهای مختلفی صورت گرفته: شبکههای به اصطلاح آنور آبی برنامههای متنوعی برای بررسی نظام، نقش و کارکرد روحانیت ترتیب میدهند؛ نشستهای مختلف و متنوعی در مورد روحانیت در مراکز علمی مختلف برگزار میشود؛ پژوهشها و پایاننامههای متعددی به این سو سوق داده میشود؛ این نهاد توسط شخصیتهای مختلفی از رحیمپور تا جلاییپور مورد نقد و کنکاش قرار میگیرد؛ از طرف بدنه عمومی اجتماع که به برکت فضای مجازی و شبکههای اجتماعی امکان ایفای نقش فعال یافتهاند، مورد اظهار نظر، نقد و ارزیابی قرار میگیرند؛ تعرضهای خیابانی که طی چند سال گذشته افزایش چشمگیری داشته و چندین روحانی مورد تعرض، خشونت خیابانی، ضرب و شتم قرار گرفته و تعدادی نیز کشته شدهاند؛ این چنین مواردی نشان از آن دارد که نوع تعامل روحانیت با جامعه دچار تغییری اساسی شده است؛ تغییری که از لحاظ جامعهشناسی نیازمند تبیین و تحلیل است.
🔹بر همین اساس بهنظر میرسد که روحانیت جهت بازیابی تعامل خود با جامعه پیرامونی، نیازمند بازتعریف هویت خویش است؛ بازتعریفی که حداقل باید سه محور را شامل شود:
🔹تعریف سازمان و نهاد روحانیت و جایگاه روحانیون در این سازمان: امروزه این نهاد به حدی از پیچیدگی و تداخل رسیده است که بر اساس نگرشها و مبانی سابق، امکان درک و تحلیل آن وجود ندارد (کتاب شکلگیری سازمان روحانیت شیعه، نوشته محمدعلی اخلاقی).
🔹کارکرد و نقش روحانیت: هرچند به کاركرد و نقش روحانیت (به معانی شغل، وظيفه، هدف و…) پرداخته شده اما آ چه مراد است و کمتر بدان پرداخته شده عمل و وظيفه اجتماعی سازمان روحانيت شيعه است.
🔹اشکال و شیوههای ایفای نقش: هر چند طی سالهای گذشته ورود مؤلفههای جدید، موجب تغییر نقش و وظیفه اجتماعی روحانیت شده است، اما همچنان شیوه ایفای نقش روحانیت در شکل و قالب سنتی خود باقی مانده و توجهی به تنوع اَشکال حضور خود ننموده است.
🔹 در این بازتعریف واقعیتهایی نیز باید مورد توجه قرار گیرد: ۱. این بازتعریف نمیتواند در خلأ یا در محیط درون روحانیت مشخص گردد؛ بلکه باید در تعامل با جامعه اتفاق بیافتد. حداقل دو محور از این محورهای سهگانه (کارکرد و شیوههای ایفای نقش) نمیتواند بدون در نظر گرفتن اجتماعی که روحانیت در آن حضور دارد، تعریف و تبیین گردد.
🔹۲. دنیای مدرن ویژگیهایی دارد که اگر جایگاه، نقش و شیوه عمل بدون توجه به این فضا ترسیم گردد، امکان عمل و کنشگری فراهم نخواهد شد. مهمترین مشخصه و وجه تمایز جهان کنونی با جهان سنت را به تعبییر امیل دورکیم (جامعه شناس فرانسوی) باید در تنوع، تکثر و تفاوت دنیای مدرن و تشابه و یکدستی جهان سنت جست.
🔹۳. روحانیت باید متوجه باشد که در دنیای جدید رسانه، ابزاری جانبی و عارضی نیست و بدون توجه به نقش و جایگاه رسانهها نمیتواند به ایفای نقش بپردازد. توجه به محوریت رسانه در دنیای مدرن که در نظریه بازنمایی استوارت هال (نظریه پرداز فرهنگی) بر آن تأکید میشود شرط اولیه ایفای نقش و بازیگری است.
🔹۴. روحانیت بر خلاف فضای سنت که فاقد رسانه عام و فراگیر بود، هر روز به مدد فضای رسانهای، صدها رقیب جدی مییابد. چنین فضای رقابتی، از اقتضائات دیگر دنیای امروز است. این تنوع و تکثر رقیب به حدی است که با توجه به گسترش دین و معنویت فردمحور و خویشمحور است؛ هر فردی، خود رقیبی برای روحانیت میتواند باشد. در چنین فضایی هرگونه کنشگری روحانیت بدون توجه به این حجم از تنوع و تعدد رقیب، نتیجهای جز طرد و انزوا برای روحانیت به بار نخواهد آورد.
@saraeer
📜جای درس اخلاقهای آقای خمینی در حوزه خالی است
🔻آیت الله شبیری زنجانی در دیدار سیدهاشم حسینی بوشهری دبیر شورای عالی حوزه های علمیه:
🔹آقای خمینی که درس اخلاق می گفتند تا چند روزی حوزه یک حال و هوای دیگر داشت. امروز جای این درس اخلاقها در حوزه خالی است. وقتی که گذشته حوزه را بررسی می کنیم می بینیم که در مناطق مختلف کشور، رؤیت علماء برای هدایت مردم کافی بود. مردم از رفتار علما و روحانیون درس می گرفتند. باید برای طلبهها مجلسی تشکیل شود و سخنرانان با استناد به روایتهای نورانی و سیره بزرگان مباحث اخلاقی را شرح دهند.
@saraeer
🔺دیدار برخی از سران اصلاحات با آیت الله شبیری زنجانی. پایگاه خبری شفقنا ضمن انتشار این خبر مدعی شد آیت الله شبیری زنجانی اخیرا با آیت الله خامنه ای نیز دیدار و گفتگو کرده است
@saraeer
📜نباید با تحلیل خود فعل معصوم را تنزل دهیم
🔻سید محمدمهدی میرباقری در مراسم شهادت امام حسن (ع):
🔹افق تدبیر الهی که در اهلبیت(ع) وجود دارد برای مردم عادی قابلفهم نیست و به همین سبب، باید ما در برابر اهلبیت(ع) سر تعظیم فرود آوریم و با تواضع کامل مطیع امر آنها باشیم.
🔹یک روز فعالیتهای نبی مکرم اسلام(ع) در میان مسلمین، یک روز صلح امام حسن(ع) و امروز نیز مسئله غیبت حضرت ولیعصر (عج) از اسرار الهی است.
🔹درباره مسئله صلح امام حسن(ع) مباحث زیادی مطرح میشود و این تحلیلها برای اهل علم خوب است؛ اما باید بدانیم که نباید با تحلیل خود به فعل معصوم تنزل دهیم.
🔹افعال و دستورات نبی مکرم(ع) و اهلبیت(ع) که بعد از ایشان ولی خدا بر روی زمین هستند عین دستورات خدا تعالی است و تسلیم در برابر این اوامر به معنای تسلیم در برابر امر خدای تعالی است.
@saraeer
📜ضارب طلبه همدانی دستگیر شد
🔻به گزارش خبرگزاری فارس:
🔹ضارب طلبه همدانی که صبح روز دوشنبه با ورود به منزل یکی از روحانیون همدان، او و همسرش را با ضربات چاقو مجروح کرده بود دستگیر شد. به گفته دادستان عمومی و انقلاب همدان، ضارب همسایه این روحانی همدانی بوده و گویا در حین ضرب و شتم شیشه مصرف کرده بوده است.
@saraeer
10.65M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔺دیدگاه سیدکمال حیدری درباره آیه «الرجال قوامون علی النساء» و جایگاه زن در جامعه امروز
@saraeer
📜تأملاتی درباره قُدسی شدن جایگاه مرجعیت در شیعه (قسمت اول)
🔻مهدی مسائلی در کانال تلگرامی خود نوشت:
🔹مرجعیت تقلید در شیعه مقامی علمی است ولی در نگاه بعضی از شیعیان مرجعیت مقامی قُدسی و معنوی تلقی میشود. در نگاهِ قُدسی به مرجع تقلید، او برترین فرد از جهت کمالات معنوی بعد از ائمه(ع) است، و سایر مردم جایگاه معنوی فروتری نسبت به او دارند. دراینباره نکاتی به ذهن بنده میرسند که شاید مرتب و منظم نباشند، ولی بیارتباط با هم نیستند:
🔹1. نگاهِ قدسی به مرجعیت موجب میشود سخن او در هر علم و فنی، با برداشت تعبدیِ مقلّدان همراه شود و نظراتِ مخالف او، باطل و خلاف شریعت تلقی شوند. به دیگر سخن، فقیه با کسب تخصص در علم فقه و کسب عنوان مرجعیت، در همهی علوم و فنون ممتاز میشود؛ تمامی رشتهها و تخصصهای دیگر دینی همچون اخلاق، اعتقادات، تاریخ، تفسیر و... به چنگ او میافتد و نظرش بر متخصصین همهی این علوم برتری مییابد. بر این اساس تخصص در فقه همراه با کسب عنوان مرجع تقلید و بدون این عنوان، یک دنیا با هم توفیر دارند.
🔹2. فتوا و استدلالهای مرجع تقلید امری نافهمیدی و غیرقابل وصول برای دیگران نیست. یعنی عالمان غیرمتخصص و حتی در مواردی مردم عادی نیز میتوانند به صحت یا نادرستی استدلالهای مرجع تقلید درباره یک فتوا دست یابند. پس تفاوت مرجعِ تقلیدِ متخصص در فقه با عالمانِ غیرمتخصص چیست؟! مرجع مجتهد توانایی ارائه مبتکرانه استدلالهای فقهی، جمعبندی میان آنها و ارائه حکم شرعی را دارد، ولی عالم غیرمتخصص اگرچه توانایی فهم این استدلالها و قضاوت درباره آنها را دارد، ولی خود نمیتواند به صورت ابتکاری این استدلالها را ارائه کند.
🔹به هر حال مرجعیت عنوانی نیست که افراد با دستیابی به آن، هرحکمی را بدون استدلال قانعکننده بیان کنند، گویی که سخن آنها از کنگره عرش الهی فرود آمده است. از این جهت است که بعضی فقهای گذشته در برابر سؤالات مردم عادی نیز حکم شرعی را با تمام جزئیات استدلالی بیان میکردند.
🔹3. فتوای فقیه از آنجا که از جایگاهی علمی صادر میشود، میتواند توسط هر کسی مورد رد و مناقشه واقع شود. بر این اساس اگر سخن منتقدان غیرعلمی و بیپایه باشد، به کلام علمی و مستحکم مرجع تقلید لطمهای وارد نمیکند و خطری برای جایگاه مرجع تقلید و جامعه شیعه ندارد؛ و اگر جنبههای حقی در کلام آنها باشد، فرصتی است تا مراجع تبیین بهتری برای جامعه شیعه داشته باشند. ولی در نگاه قدسی به مرجع تقلید هرگونه اشکال و انتقاد به مرجع تقلید نوعی توهین و بیاحترامی به حساب میآید، زیرا اعتقاد معنوی مردم را تضعیف میکند و تقابلی با مقدسات آنهاست.
🔸قسمت دوم این یادداشت را اینجا بخوانید:
https://eitaa.com/saraeer/250
@saraeer
📜تأملاتی درباره قُدسی شدن مرجعیت در شیعه (قسمت دوم)
🔻مهدی مسائلی در کانال تلگرامی خود نوشت:
🔹4. یکی از عواملی که موجب تشدید نگاهِ قُدسی به مرجعیت شده است خلط معنایِ عرفانی، کلامی و فقهی ولایت است. معنایِ فقهی ولایت چیزی شبیه قضاوت و حکم قاضی است با این تفاوت که محدودهی حکم ولی فقیه تمام امور اجتماعی را در بر میگیرد. چنانچه بیشتر ادله ولایت فقیه نیز همراه با زمینه قضاوت و شأنِ قاضی مطرح شدهاند. همچون مقبوله عمر بن حنظله که اصل سؤال وی از امام صادق(ع) درباره این است که شیعیان در امر قضاوت باید به چه کسی مراجعه کنند؟ امام در قسمتی از پاسخ میفرمایند: «یَنْظُرانِ مَنْ کانَ مِنْکُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوى حَدیثَنا وَ نَظَرَ فِی حَلالِنا وَ حَرامِنا وَ عَرَف أَحکامَنا فَلْیَرْضَوْا بِهِ حَکَماً فإنّی قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَیْکُمْ حاکِماً...؛ باید نگاه کنند ببینند از شما چه کسی است که حدیث ما را روایت کرده، و در حلال و حرام ما مطالعه نموده، و صاحبنظر شده و احکام و قوانین ما را شناخته است بایستی او را به عنوان قاضی و داور بپذیرند، زیرا که من او را حاکم بر شما قرار دادهام» علما از این فراز پاسخِ امام برای اثبات ولایت فقیه بهره بردهاند که بحث آن مفصل است.
🔹اما معنایِ فقهی ولایت گاهی با معنایِ عرفانی آن خلط میشود و مقامی قُدسی برای فقیه جلوهگر میکند که حتی او را دارای مقام ولایت تکوینی در عالم وجود نیز میکند. البته ممکن است ولایت فقهـی و عرفانی همزمان در یک فرد جمع میشود. ولی لازمه ولایت فقهی، ولایت عرفانی نیست. بر این اساس، اگر فقیه در موردی حکم بکند، دیگران میتوانند در نظر این حکم را خطا و اشتباه بدانند و حتی نظر خود را بیان کنند، هرچند در عمل نباید با این حکم مخالفت شود. ولی در نگاه عرفانی مخالفت فکری و نظری با فقیه یک انحراف و گناه بزرگ به شمار میآید.
🔹5. اگر مقام مرجع تقلید را مقامی علمی بدانیم، باید معنا و مفهوم القاب حوزوی همراستا با مقامهای علمی باشند. ولی این القاب بیش از آنکه رفعتِ علمی مراجع را جلوهگر کنند، به آنها شأن قُدسی میدهد. همچون القاب «آیت الله» و «آیت الله العظمی» که بیش از آنکه با علو علمی آنها همراستا باشند، قُدسیت آنها را به مخاطب گوشزد می کند. بگذریم از واژههای تقدسمآب دیگری که بعضی بیوتِ مراجع به کار میبرند.
به کار بردن این القاب نیز هیچگونه ضابطهی دقیق و رسمی در حوزههای علیمه ندارد و موقعیت اجتماعی، شهرت، ظاهر شخصی و اهتمام شاگردان و هواداران بیشترین تأثیر را برای کاربردن این القاب برای علما دارد. البته شاید امروز نتوان دیگر این القاب را تغییر داد ولی میتوان معنای متبادر از آنها را دگرگون ساخت.
🔹6. ساختار روحانیت شیعه از بعضی جهات شبیه کلیسای کاتولیک شده است. بعضی از اندیشمندان همچون شهید مطهری بر این اعتقادند که از میان عنوانهایی که مردم برای عالمان دینی استعمال میکنند، لفظ روحانی بعد از دوران مشروطیت با الهام گرفتن از مسیحیت، در میان جامعۀ ایران متداول شد؛ زیرا جامعۀ مسیحیت معتقد بودند روح از تن و آخرت از دنیا و معنی از ظاهر جداست و عالِم دینی باید بهاصطلاح تارک دنیا باشد؛ ازایننظر، به علمای خود روحانی میگفتند.( شهیدمطهری، خاتمیت، ص۹۳. )دکتر شریعتی نیز میگوید: «من روحانیون را با علمای اسلامی یکی نمیگیرم، بلکه متضاد میبینم، در اسلام دستگاهی، طبقهای یا تیپی به نام روحانیت نداریم، این اصطلاح خیلی تازه است و مصداق آن هم نوظهور، در اسلام، عالم داریم در برابر غیرعالم، نه روحانی در برابر جسمانی.»( علی شریعتی، مجموعه آثار، شماره 20، ص 119.)
🔸قسمت اول این یادداشت را اینجا بخوانید:
https://eitaa.com/saraeer/245
@saraeer
📜جامعة الزهرا حق غیبت فوق العاده اربعین را حذف کرده است
🔻یکی از مخاطبان برای «سرائر» نوشت:
🔹سلام. جامعة الزهرا، امسال برخلاف سنوات گذشته، هیچ حق غیبت فوق العادهای برای طلاب خود جهت شرکت در سفر زیارتی اربعین در نظر نگرفته است. مسئولان امر گفتهاند طلبه در صورت اعزام باید از حق غیبت متداول خود استفاده کند و در صورت حذف درس هیچ ارفاقی در این زمینه انجام نخواهد شد. این در حالی است که مدیریت سابق این مجموعه غیبتهای ایام اربعین را با ارائه پاسپورت طلاب زائر محاسبه نمیکرد. علاوه بر این در ایام تبلیغی مانند دهه آخر صفر هم به دلیل عدم تطابق برنامه حوزه علمیه خواهران و برادران عملا امکان فعالیت تبلیغی برای بسیاری از طلابی که همسرشان در جامعة الزهرا مشغول تحصیل هستند فراهم نمیشود. خواهشا در این زمینه اطلاعرسانی کنید تا بلکه مسئولان امر پاسخگوی این معضل باشند.
🔸سرائر آماده انعکاس دیدگاه شما در این زمینه است
@saraeer