▪️🏴▪️🏴▪️ بسم الله الرحمن الرحيم #تفسیر_یک_دقیقه_ای_قرآن_جلسه_485 🌹 آیه 11 سوره نساء - بخش2 🌸 يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِى أَوْلاَدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِسَآءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَ وَإِنْ كَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كَانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَّمْ يَكُنْ لَّهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِى بِهَآ أَوْ دَيْنٍ ءَاَبَآؤُكُمْ وَ أَبْنَآؤُكُمْ لَاتَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً فَرِيضَةً مِّنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيماً حَكِيما 🔴 در جلسه قبلی ترجمه آيه و کلمات و شأن نزول آیه را بیان کردیم در این جلسه به شرح آیه می پردازیم. در آیه 11 سوره نساء به ارثى که به پدر و مادر و فرزندان می رسد سخن گفته شده و در آیه 12 سوره نساء درباره ارث زن و شوهر سخن می گوید. 🌸 قبل از #اسلام فقط مردان به ویژه آنهایی که شمشيرزن و یا به میدان جنگ می رفتند به آنها ارث می رسید و زنان و دختران و پسران کم سن از #ارث محروم بودند. در چنین شرایطی و در چنین دورانی #اسلام برای زنان و دختران و پسران کم سن و سایر افراد هم ارث تعیین می کند اما مقدار ارث بر اساس #حکمت_خداوند برای هر کدام متفاوت است. چه مرد چه زن چه بزرگسال چه کودک باشند از #ارث محروم نیستند. ابتدای آیه می فرماید: یوصیکم الله فی أولادكم للذكر مثل حظ الأنثيين: #خداوند درباره (ارث) فرزندانتان ، به شما سفارش می كند که سهم پسر مانند سهم دو دختر است. در روزگاری که به دختر و زن هیچ ارثی نمی رسید ملاک را #دختر قرار می دهد که هر چه قدر به دختر رسید دو برابر آن به پسر می رسد. 🔴 اما چرا سهم پسر دو برابر سهم دختر است یا به عبارتی چرا سهم مرد دو برابر زن است؟ - هزینه های #زندگی بر عهده مرد است حتی اگر زن ثروت بسیار زیادی داشته باشد باز مخارج زندگی بر عهده مرد است. تأمين مسکن ، خوراک و پوشاک بر عهده مرد است و زن مسئولیتی در قبال آن ندارد. مرد باید به زن #نفقه دهد و تمام مخارج زندگی زن بر عهده ی مرد است. علاوه بر آن در دین اسلام و بر اساس آیه 4 سوره نساء و بر خلاف آنچه که بعضی ها فکر می کنند که هنگام طلاق مرد باید مهریه بدهد اما مهریه باید هنگام ازدواج توسط مرد به زن داده شود. همچنین جهاد بر عهده مردان است و بر زنان واجب نیست. بر اساس حکمت خداوند و بر اساس این نکات، ارث مرد دو برابر زن است و اگر ارث مرد و زن برابر باشد منصفانه نیست زیرا مرد در طول زندگی هزینه های زیادی بر عهده اوست که این هزینه ها بر عهده زن نیست. 🌸 اما اگر پسری نداشت و فرزندان میت همگی دختر باشند تکلیف چیست؟ در ادامه آیه می فرماید: فإن کن نسآء فوق اثنتين فلهن ثلثا ما ترك و إن كانت واحدة فلها النصف: پس اگر فرزندان شما دخترند و بیش از دو دختر باشند، دو سوم #میراث برای آنان است و اگر یک دختر باشد، نصف میراث برای اوست. 🔴 اما میراث پدران و مادران سه حالت دارد: 1⃣ #حالت_اول: اگر میت فرزندی داشته باشد و پدر و مادر او زنده باشند و لأبويه لكل واحد منهما السدس مما ترك إن كان له ولد: و براى هر يک از پدر و مادر میت ، یک ششم میراث است، اگر میت فرزندی داشته باشد. 2⃣ #حالت_دوم: اگر میت فرزند و برادر و خواهری نداشته باشد و تنها وارث او پدر و مادرش باشند فإن لم يكن له ولد و ورثه أبواه فلأمه الثلث: پس اگر فرزندی نداشته باشد و پدر و مادر تنها وارث او باشند برای مادر او یک سوم است و بقیه ارث برای پدر اوست. 3⃣ #حالت_سوم: اگر میت فرزندی نداشته باشد و وارث او تنها پدر و مادر باشند و میت برادرانی از طرف پدر و مادر یا تنها از طرف پدر داشته باشد در این صورت سهم مادر از یک سوم به یک ششم کاهش پیدا می کند فإن كان له إخوة فلأمه السدس: و اگر میت، برادرانی داشته باشد، برای مادرش یک ششم است. و پنج ششم بقیه به پدرش می رسد. 🌸 همه این ها بعد از انجام وصیتی است که #میت وصیت کرده است و بعد از ادای بدهی های اوست که می فرماید: من بعد وصیة يوصى بهآ أو دين: #تقسيم_ارث بعد از انجام وصيتى است كه میت سفارش کرده یا بعد از ادای بدهی اوست. البته انسان فقط مى تواند درباره يک سوم از مال خود وصیت کند که صرف امور خیریه و بدهی های او شود و بقیه به #ورثه می رسد. سپس می فرماید: ءابآؤكم و أبنآؤكم لا تدرون أيهم أقرب لكم نفعا: شما نمی دانید پدرانتان و فرزندانتان کدام یک برای شما سودمندترند. در پایان آیه برای تأکید مطالب می فرماید: فریضة من الله إن الله كان عليما حكيما: اين واجب از طرف #خداوند است زيرا خداوند داناى حكيم است. ⬅️ پیام های آیه در جلسه بعدی.... ▪️🏴▪️🏴▪️🏴