▪️▪️▪️
بسم الله الرحمن الرحيم
#تفسیر_یک_دقیقه_ای_قرآن_جلسه_430
🌹 آیه 154 سوره آل عمران
🌹 بخش اول
🌸 ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُم مِّن بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُّعَاسَاً يَغْشى طَآئِفَةً مِّنْكُمْ وَ طَآئِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُم أَنْفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاَهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَىءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِى أَنْفُسِهِم مَّا لَا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كَانَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ شَىْءٌ مَّا قُتِلْنَا هاهُنَا قُلْ لَّوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلَى مَضَاجِعِهِمْ وَلِيَبْتَلِىَ اللَّهُ مَا فِى صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ مَا فِى قُلُوبِكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُور
🍀 ترجمه: سپس بعد از آن غم، خوابی سبک و آرام بخش بر شما فرو فرستاد، كه گروهى از شما را فراگرفت، و گروهی كه هم و غمشان، جان خودشان بود و به خدا همچون دوران جاهلیّت گمان ناحق داشتند، (به طعنه) مى گفتند:آیا چیزى از امر (پیروزی) نصیب ما می شود؟ (ای پیامبر) بگو: قطعا كه همه کارها به دست خداست. آنها در دل خود چیزی را پنهان می دارند که برای تو آشکار نمی سازند. می گویند: اگر ما سهمی از پیروزی داشتیم در اینجا کشته نمی شدیم. بگو: اگر هم در خانه های خود بودید بر آنهایی که کشته شدن مقرر شده بود، قطعاً به سوی آرامگاه های خود، بیرون می آمدند و اینها برای این است که خداوند، آنچه در سینه هايتان پنهان دارید، بیازماید؛ و آنچه در دل های شما است، خالص گرداند و خداوند از آنچه در درون سینه هاست، باخبر است.
🌷 #أنزل: فرو فرستاد
🌷 #أمنة: آرام بخش
🌷 #نعاسا: خواب سبک و شیرین
🌷 #یغشی: فرا گرفت
🌷 #طائفة: گروه
🌷 #أهمتهم: هم و غمشان
🌷 #یبدون: آشکار می کنند
🌷 #قتلنا: کشته شدیم
🌷 #هنا: اینجا
🌷 #مضاجع: محل دراز کشیدن
🌷 #لیبتلی: تا امتحان کند
🌷 #صدورکم: سینه هايتان
🌷 #یمحص: خالص گرداند
🌷 #بذات_الصدور: آنچه در درون سینه هاست.
🔴 #شأن_نزول: این آیه بعد از ماجرای جنگ احد که مسلمانان شکست خورده بودند نازل شد. و ماجرای شب بعد از جنگ احد را بیان می کند.
🌸 شب بعد از جنگ احد #شب پر اضطرابی بود در این میان مجاهدان راستین و توبه کنندگانی که از فرار احد پشیمان شده بودند و به لطف پروردگار اعتماد داشتند و به وعده های پیامبر دلگرم بودند بعد از آن همه سختی و غم و اندوه جنگ بدر، در خوابی #سبک و #شیرین و آرام بخش به سر می بردند که می فرماید: ثم أنزل عليكم من بعد الغم أمنة نعاسا يغشى طائفة منكم: سپس بعد از آن غم، خوابى سبک و آرام بخش بر شما فرو فرستاد، که گروهی از شما را فرا گرفت. علاوه بر این گروه، گروهی دیگر آنجا بودند که تنها به فکر جان خود بودند و کاملا #مضطرب بودند و به چیزی جز نجات خود فکر نمی کردند و می ترسیدند که دشمنان بار دیگر به مدینه بازگردند که می فرماید: و طائفة قد أهمتهم أنفسهم: و گروهی که هم و غمشان، جان خودشان بود.
🌸 سپس آیه به تشریح گفتگوها و افکار منافقان و افراد سست ایمان که در آن شب بیدار ماندند و به کلی #آرامش را از دست داده بودند می پردازد و می فرماید: یظنون بالله غیر الحق ظن الجاهلیه: و به خدا همچون دوران جاهلیت گمان ناحق داشتند. و در افکار خود احتمال دروغ بودن وعده های #پیامبر را می دادند. و به یکدیگر و به خودشان با طعنه می گفتند: هل لنا من الأمر من شىء: آيا چیزی از پیروزی نصیب ما می شود؟ که قرآن در جواب آنها خطاب به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: قل إن الأمر كله لله : بگو قطعا همه امور به دست خداست. يعنى پیروزی و شکست به دست خداست. و اگر #خداوند بخواهد و شما را شایسته ببیند نصیب شما خواهد شد.
🌸 یخفون فی أنفسهم ما لا يبدون لك یقولون لو کان لنا من الأمر شىء ما قتلنا ها هنا: آنها در دل خود چیزی را پنهان می دارند که برای تو آشکار نمی سازند. مى گویند: اگر ما سهمی از پیروزی داشتیم در اینجا کشته نمی شدیم. #خداوند در پاسخ آنها به مطالب زير اشاره می کند و می فرماید: قل لو کنتم فی بیوتکم لبرز الذین کتب علیهم القتل إلى مضاجعهم: بگو اگر هم در خانه های خود بودید بر آنهایی که کشته شدن مقرر شده بود، قطعا بسوی آرامگاه های خود یعنی در میدان جنگ بیرون می آمدند. و لیبتلی الله ما في صدورکم: و اینها برای این است که خداوند آنچه در سینه هايتان پنهان دارید بیازماید. یعنی این حوادث #تلخ و ناگوار و این شکست در جنگ احد برای این است مشخص شود چه کسانی ایمان دارند و چه کسانی منافق هستند. و علاوه بر آن خداوند خواست لیمحص: آنچه در دل های شماست را خالص گرداند. و الله علیم بذات الصدور: و خداوند از آنچه در درون سینه هاست باخبر است.
پیام ها در جلسه بعدی....
▪️▪️▪️
▪️▪️▪️🏴▪️▪️▪️
بسم الله الرحمن الرحم
🌹 آیه ۵۴ سوره اعراف
🌸 إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِٓ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ
🍀 ترجمه: همانا پروردگار شما خداست كه آسمانها و زمین را در شش دوران آفرید، سپس بر عرش[فرمانروایی و تدبیر امور آفرینش] مسلّط شد، شب را در حالی كه همواره با شتابْ روز را میجوید بر روز میپوشاند، و خورشید و ماه و ستارگان را كه تسلیم فرمان اویند [پدید آورد]؛ آگاه باشید كه آفریدن و فرمان مخصوص اوست؛ همیشه با بركت است خداوندی که پروردگار جهانیان است.
🌷 #رَبَّكُم: پروردگار شما
🌷 #خَلَقَ: آفرید
🌷 #سمَاوَات: آسمان ها
🌷 #أَرْض: زمین
🌷 #سِتَّة: شش
🌷 #أَيَّام: جمع یوم است در زبان عربی به «نهار»، روز گفته می شود، ولى کلمه «یوم»، گاهى به معناى روز است و گاهى به معناى شبانه روز و گاهى هم به روزگار و دوره، یوم گفته شده است و در این آیه، منظور دوره است.
🌷 #العرش: تخت حکومت
🌷 #اسْتَوَىٰ_عَلَى_الْعَرْش: بر عرش مسلّط شد، کنایه از قدرت، سلطه، تدبیر، هدایت و اداره کل جهان است.در زبان فارسی هم بر تخت نشستن یعنی بر اوضاع مسلط شدن و قدرت و حکومت را به دست گرفتن.
🌷 #يُغْشِي: می پوشاند
🌷 #ليْل: شب
🌷 #نهَار: روز
🌷 #حَثِيثًا: باشتاب، سریع
🌷 #شمْس: خورشید
🌷 #قَمَر: ماه
🌷 #نجُوم: ماه
🌷 #مُسَخَّرَات: رام شدگان
🌷 #خَلْق: آفرینش
🌷 #تبَارَك: بابرکت، پرفایده
🌸 اين آيه معبود حقيقى و واقعى را با ذكر صفات خاصّش معرّفى مى كند، تا آنها كه حقيقت جو هستند قبل از فرا رسيدن #قیامت در همين جهان او را به روشنى بشناسند. نخست مى فرمايد: {إِنَّ رَبَّكُمُ اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيّامٍ: همانا پروردگار شما خداست که آسمان ها و زمین را در شش دوره آفرید} «معبود» كسى جز «آفريدگار» نمى تواند باشد. با توجّه به مفهوم وسيع كلمه «ايّام» در این آیه به معنى «دورانها» به كار مى رود. بنابراين خداوند مجموعه #زمين و #آسمان را در شش دوران متوالى آفريده است، هر چند اين دورانها گاهى به ميليونها يا ميلياردها سال بالغ شده است و علم امروز هيچ گونه مطلبى را كه مخالف اين موضوع باشد بيان نكرده است. سپس #قرآن مى فرماید: {ثُمَّ اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ: سپس بر عرش مسلط شد} يعنى، نه تنها آفرينش از اوست بلكه اداره و رهبرى جهان نيز با او مى باشد.
✅ #عرش چيست؟
- عرش در لغت معانى متعدّدى دارد از جمله: به معنى سقف يا چيزى است كه داراى سقف بوده باشد، و گاهى به معنى تخت هاى بلند همانند تخت سلاطين نيز آمده است. ولى هنگامى كه در مورد #خداوند به كار مى رود و گفته مى شود «عرش خدا» منظور از آن مجموعه جهان هستى است كه در حقيقت تخت حكومت پروردگار محسوب مى شود.
بنابراين در آيه مورد بحث جمله «اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ» كنايه از احاطه كامل پروردگار و تسلّط او بر تدبير امور آسمانها و زمين بعد از خلقت آنهاست.
🌸 سپس مىفرمايد: {يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثاً: #شب را در حالی که همواره با شتاب روز را می جوید بر روز می پوشاند سپس مىافزايد: {وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومَ مُسَخَّراتٍ بِأَمْرِهِ: و خورشید و ماه و ستارگان را که تسلیم فرمان اویند پدید آورد} پس از ذكر آفرينش جهان هستى و نظام شب و روز و آفرينش #ماه و #خورشيد و #ستارگان به عنوان تأكيد مى فرمايد: {أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ: آگاه باشید که آفرینش و فرمان مخصوص اوست} منظور از «الْخَلْقُ» آفرينش نخستين، و منظور از «الْأَمْرُ» قوانين و نظاماتى است كه به فرمان پروردگار بر عالم هستى حكومت می كند و آنها را در مسير خود رهبرى مى نمايد. و در پايان آيه مى فرمايد: {تَبارَكَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ: همیشه با برکت است خداوندی که پروردگار جهانیان است}اين جمله بعد از ذكر آفرينش و تدبير جهان هستى يک نوع ستايش از مقام مقدّس پروردگار است كه وجودى مبارک، ازلى، ابدى و سرچشمه همه بركات و نيكی ها مى باشد.
🔹 پيام های آیه ۵۴ سوره اعراف 🔹
✅ آفریدگار هستى، لایق تدبیر و مدیریّت آن است.
✅ #عرش، مركز مدیریّت و تصمیم گیرى خداوند است.
✅ تعقیب دائمى شب و روز، تنها با كروى بودن و حركت داشتن زمین ممكن است.
✅ هم آفرینش به دست خداست، هم اداره و تدبیر آفریده ها
✅ #خداوند سرچشمه ى بركات است.
✅ نزول بركات، از ربوبیّت #خداوند است.
✅ تمام هستى در حال تكامل و تحت تربیت الهى است.
▪️▪️▪️🏴▪️▪️▪️