🖋📃 از: نصرالله شفیعی؛ کارشناس و صاحب نظر مسائل سیاسی و فرهنگی 🔸برگرفته و تلخیص از پایگاه خبری، اجتماعی سپاس، کد مطلب 319539 ✍ عده ای می گویند که شیخ فضل الله(ره) مخالف مشروطه بوده و اقداماتش نیز در تقابل با روحانیون مدافع مشروطه بوده است. هرچند بررسی یک واقعه ی تاریخی که گرایش های سیاسی نیز به شدت بر آن سایه افکنده است نیازمند یک بررسی و پژوهش بی طرفانه و همه جانبه است که معمولا نیز به نتیجه و توافق طرفینی نمی انجامد؛ ولی برای آنان که بدون ذهنیت های فردی و جناحی به دنبال حقیقت هستند می تواند موثر باشد. آنچه باعث شد به این موضوع بپردازم نقل برخی بیانات مقام معظم رهبری در باره ی شهید شیخ فضل الله نوری است. در اینجا نگاه به گوینده سخن [یعنی مقام معظم رهبری] به عنوان یک پژوهشگر مطلع و منصف و بدون انگیزه های جناحی و سیاسی است. کسی که در تاریخ معاصر به عنوان یک محقق و صاحب نظر مطالعه کرده و به نتایج دقیق و عالمانه ای دست یافته است. توجه خوانندگان را به بخشی از سخنان حضرت آیت الله خامنه ای جلب می کنم که امید است فتح بابی برای مطالعه بیشتر درباره شخصیت تاریخی و مظلوم شیخ فضل الله(ره) باشد. در این سخنان مقام معظم رهبری تأکید دارند که شهید آیت الله شیخ فضل الله نوری مظهر جریانی است که در مقابل انحراف مشروطیت ایستاد و به دلیل همین خصوصیت است که ایشان از شیخ شهید نوری با همه وجود دفاع می کند. مقام معظم رهبری می فرمایند: در آغاز حادثه مشروطیت، دو گرایش در مقابل هم قرار گرفتند و صف آرایی کردند. یکی گرایش به اسلام و حاکمیت قرآن و بنای اسلامی جامعه به رهبری علمای دین و دیگری گرایش به فرهنگ غربی و تمدن وارداتی بیگانه و نوعی فریفتگی به مفاهیم ناآشنا و بیگانه از مردم ما و در نتیجه دوری از اسلام به رهبری جمعی از روشنفکران و تحصیل کردگان غرب و فریفتگان فرهنگ غربی. این دو جریان در اول مشروطه صددرصد در مقابل هم ایستاده بودند و صف آرایی می کردند. البته وقتی ما با یک دید کلی نگاه می کنیم، این دو جریان را واضح می بینیم اما اگر نزدیک برویم و جریانات را بشکافیم در هر جریانی بخش های خالص و نیمه خالص و شاید ناخالص هم پیدا می کنیم، اما در کل این دو جریان به صورت برجسته در مقابل هم قرار داشتند. یقینا اگر علما نبودند نهضت مشروطیت به وجود نمی آمد [این جنبش] با انگیزه مسلمانی شروع شد. البته یک عده از علما هم مخالف بودند که به غلط از مخالفت آن ها به طرفداری از استبداد تعبیر می شد درحالی که به هیچ وجه این طور نبود بلکه آن ها از آینده این مشروطیتی که بطن و حقیقت آن را نمی شناختند بیمناک بودند... آنان در آن مقطع کاری می کردند که تصور می نمودند تکلیفشان است. افرادی که گرایش و عقیده دینی نداشتند و تحت تاثیر فرهنگ غرب بودند، شرکت و دخالت داشتند و بعضی از افراد بی تفاوت هم بودند. [از سوی دیگر] شکی نیست که اگر علما، پیشروان مشروطیت[حامیان مشروطه در نجف و ایران] نبودند امثال تقی زاده و چند نفر فرنگی مآب از خارج برگشته و تحصیلکرده غرب قادر نبودند و نمی توانستند که مشروطیت را در میان مردم ما جا بیندازند و نیروهای مردم را در خدمت این حرکت قرار دهند. بعد از آنکه مشروطیت بر سرکار آمد این دو جریان، درست رو به روی هم قرار گرفت. شهید آیت الله شیخ فضل الله نوری مظهر جریانی است که در مقابل انحراف مشروطیت ایستاد. بنده به دلیل همین خصوصیت از شیخ شهید نوری با همه وجود دفاع می کنم. این حقیقت فراموش نشدنی است که مرحوم شیخ فضل الله نوری، شهید ابقاء اسلام در محتوای مشروطیتی شد که مشروطیت از آغاز با انگیزه اسلامی به وجود آمده بود و نقطه مقابل آن هم جریان غربزده متمایل به فرهنگ غرب بود که نه تنها از اسلام خوششان نمی آمد بلکه حتی حاضر بودند برای مبارزه با اسلام به هر حرکت پست و دنائت آمیزی هم تن بدهند و عملا هم دیدیم که در قضایای مشروطیت این کار را کردند، با دولت ها ساختند، با قدرت ها ساختند، با سفارتخانه ها ساختند، کارهای جنایتکارانه انجام دادند، دست ها به خون آلوده کردند برای این که دین و علمای دینی بر سرکار نیایند. این ماجرای شهید شیخ فضل الله نوری است. واقعا به شیخ فضل اللَّه خیلى ظلم شده است. حتىّ در محافل روحانى و نزدیک به خود ما هم همین تفکرات [منحرف و اشتباه] وجود دارد که چرا از شیخ فضل اللَّه صحبت مى شود؛ شیخ فضل اللَّه مخالف مشروطه بود! در حالى که او بلاشک مخالف مشروطه نبود؛ خودش در حقیقت جزو مؤسسین و مؤثرین مشروطه بود. حتىّ [به دروغ] به من گفته شد که امام هم از شیخ فضل اللَّه خوششان نمى آید!!! بعد من تفحص کردم، دیدم نخیر، [کذب است] کاملاً به عکس است؛ امام نسبت به مرحوم شیخ فضل اللَّه خیلى تجلیل و احترام دارند و به خاطر همان تصلب و شجاعت و دینگرایی کاملش، بدون اغماض، آن بزرگوار را تعظیم و تجلیل هم مى کنند؛ که این در بیانات خود امام هم آمده است. ✳️ @ShahidRabe

✅ دیدگاه شش ادیب بزرگ ایران ◽️ادیب پیشاوری (سید احمد رضوی) ◽️علامه محمد قزوینی ◽️دکتر قاسم غنی ◽️دکتر سعید نفیسی ◽️دکتر شمس الدین تندرکیا و نویسنده شهیر، متعهد و مردمی، ◽️سید جلال آل احمد ✍ به بهانه ایام بزرگداشت شعر و ادب فارسی 🔰👇👇

✍ مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)، از نگاه شش ادیب بزرگ ایران🔰 ❇️ ادیب پیشاوری(آقا سید احمد رضوی) حکیم، ریاضیدان، تاریخ پژوه، شاعر و حماسه سرای بی همال عصر قاجار است که بسیاری از رجال شاخص علمی و ادبی قرن اخیر همچون میرزا محمدرضا کلهر کرمانشاهی (خطاط مشهور عصر قاجار)، علامه محمد قزوینی، بدیع الزمان فروزانفر، عباس اقبال آشتیانی، مجتبی مینویی ... خوشه چین محضر او بوده و به شاگردیش افتخار کرده اند. او از اصحاب و مریدان مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری اعلی الله مقامه، بود. چنین شخصیت دانشور و عدالتخواهی که به قول باستانی پاریزی: "از آزادیخواهان به نام بود و هیچ آلودگی نداشت" قصیده ای بلند و غراء به زبان عربی در سوگ شیخ شهید فضل الله نوری دارد که از شهرتی وافر برخوردار است، چندان که اهل نظر آنرا از غرر قصاید رثائیه تاریخ ایران، و تالی چکامه مشهور ابن انباری شمرده اند. وی درآن، قدرت ایمان و قوت قلب آن شهید بزرگ را به زیبایی و شیوایی تمام باز گفته است. ❇️ ادیب بزرگ، علامه #محمد_قزوينی كه جايگاه رفيعش در #ادبيات_ايران نه ‌تنها در ميان ايرانيان بلكه در ميان ساير ايران ‌دوستان و ايران‌شناسان هم پر پيدا است، از جمله نوابغ و نخبگاني است كه در جريان #مشروطيت به شايستگي و بايستگي دخالت كرد و شاعر ملي ايران لقب گرفت. او خود از شاگردان و مريدان شيخ‌ فضل الله نوری (ره) بود و در مكاتباتش با شيخ، خودش را خانه‌زاد معرفي مي‌كرد. قزويني به عنوان نماینده پژوهشی شیخ در اروپا، از پاريس نامه‌اي طويل براي شيخ فرستاد كه مشروحي از مواضع مطبوعات و محافل خارجي در قبال #مشروطه ايران را بازگو و به ایشان گزارش مي‌كرد. اين نامه به سفارش شيخ که اوضاع جهان را مستمر رصد می کرد، تتبع و نگارش يافته و قرار بود سلسله‌وار نیز تداوم يابد و داراي اهميت تاريخي است. ❇️ دکتر قاسم غنی (اول فروردین ۱۲۷۲ سبزوار - ۹ فروردین ۱۳۳۱ سان‌فرانسیسکو) سیاست‌مدار، دیپلمات، پزشک، ادیب و نویسندهٔ ایرانی بود. او به سبب همکاری با ادیب بزرگ، علامه محمد قزوینی (شاگرد و نماینده پژوهشی علامه شیخ فضل الله نوری در اروپا) در تصحیح دیوان حافظ شهرت دارد که یکی از معتبرترین تصحیح‌های این دیوان به شمار می‌رود. دکتر قاسم غنی، در نامه ای که در ۲۳ بهمن ۱۳۳۰ از کالیفرنیا به دوستش فرستاده، درباره شیخ می گوید: مرحوم شیخ فضل الله نوری، از دانشمند ترین و بزرگ ترین علمای شرع بعد از مرحوم میرزا حسن شیرازی محسوب است.مرحوم [علامه محمد قزوینی] نزد او فقه درس خوانده بود.از وسعت مشرب، آزادی و آزادمنشی و رندی و صفات بزرگ و همه چیز او حکایت ها می کرد که متواترا" از همه شنیده ایم./نامه های دکتر قاسم غنی، ص ۲۶ و ۲۷ ❇️ دکتر سعید نفیسی (۱۸ خرداد ۱۲۷۴ تهران ـ ۲۳ آبان ۱۳۴۵ تهران)، دانش‌پژوه، ادیب، تاریخ‌نگار، نویسنده، مترجم و شاعر ایرانی بود. او جزء نسل اول استادهای دانشکدهٔ تاریخ دانشگاه تهران بود. دکتر سعید نفیسی که در دوران جوانی خویش، علامه شیخ فضل الله نوری(ره) را درک کرده، درباره ایشان می نویسد: باسواد ترین و باذوق ترین آخوندهای تهران بود، بسیار خوش روی، خوش مشرب و شیرین زبان، موقوفات مهم را به او می سپردند و او هم وسایل مشکل گشایی بسیار داشته است./خاطرات سیاسی، ادبی، جوانی به روایت سعید نفیسی، ص ۶۸۷ ❇️ دکتر شمس الدین تندر کیا و ❇️ سید جلال آل احمد دکتر تندر کیا، نوه پسری شیخ شهید و فرزند میرزا هادی نوری (فرزند خلف شیخ) است.او بنیانگذار سبک نو در ادبیات فارسی تحت عنوان نهیب ادبی شاهین است. اختصار و روان بودن نثر وی در کنار دسترسی به جزئیات اطلاعات خانوادگی و شاهدان عینی موجب ایجاد یک گزارش خواندنی از داستان غم انگیز بر دار رفتن شیخ (تحت عنوان سرّ دار) شده است. خصوصاً که او خود از شاعران برجسته نسل شعر نو در دهه چهل بوده است و حتی قلم او شبیه به جلال آل‌احمد است. از قضا، جلال نیز در مورد سرنوشت شیخ با او همداستان است. او در صفحه 78 کتاب غربزدگی می گوید: «من با دکتر تندر کیا موافقم که نوشت، شیخ شهید نورى، نه به عنوان مخالف مشروطه که خود در اوایل امر مدافعش بود، بلکه به عنوان مدافع مشروعه باید بالاى دار برود و من مى افزایم به عنوان مدافع کلیت تشیع اسلامى، از آن روز بود که نقش غرب زدگى را همچون داغى بر پیشانى ما زدند و من نعش آن بزرگوار را بر سر دار، همچون پرچمى مى دانم که به علامت استیلاى غرب‌زدگى، پس از دویست سال کشمکش بر بام سراى این مملکت افراشته شد و اکنون در لواى این پرچم، ما شبیه به قومى از خود بیگانه‌ایم. در لباس و خانه و خوراک و ادب و مطبوعات‌مان و خطرناک تر از همه در فرهنگ‌مان، فرنگى مآب مى‌پروریم و فرنگى‌مآب، راه حل هر مشکلى را مى جوییم.» 🔸منابع: مقاله استاد ابوالحسنی در مورد علامه قزوینی و ادیب پیشاوری/ ک، خانه بر دامنه آتشفشان/ ک، آخرین آواز قو/ک، تنهای شکیبا/ ک، غرب زدگی ✳️ @ShahidRabe

🔴 لزوم داشتن نگاه پدیدار شناسانه به جریان شناسی مشروطه 💠 مورخ و پژوهشگر معاصر، حجت‌الاسلام محمدصادق ابوالحسنی: عنادی که تاریخ‌ نگاران مشروطه نسبت به شیخ داشتند، هنوز پس از ۱۱۱ سال از شهادت[مرجع شهید علامه] شیخ فضل‌الله نوری (اعلی الله مقامه الشریف) ادامه دارد و روز، هفته، ماه و سالی نیست که این جریان، مقاله‌ یا پایان‌نامه‌ای علیه شیخ ننویسند و در مسیر تحریف تاریخی گام برندارند. مشروطه از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مقطع تاریخی ایران است. کاستی‌های که در پیچیدگی مشروطه است به این پیچیدگی دامن زده است. جریان‌شناسی مشروطیت جز با پدیدار‌شناسی تاریخی این مقطع به دست نخواهد آمد. باید با نگاه پدیدار شناسانه شالوده‌های بی بنیاد را بشکنیم. یکی از مهمترین آسیب‌ها در فهم بیش از یک قرن پیش ایجاد سناریوی دو قطبی‌های کاذب است. سناریو سازی دو قطبی کاذب به این معنی است که در روی دادن واقعه‌ای، عوامل گوناگونی تاثیر می‌گذارد. اما دوگانه سازان در یک کلیشه قالبی دوگانه را می‌گنجانند و همه عوامل را به دو قالب تقلیل می‌دهند یک طرف را سفید و طرف دیگر کاملاً سیاه نشان می‌دهند. در تاریخ مشروطه، فاتحان [غربگرا با بهره گیری از قلمزنان فراماسون وابسته به انگلیس] تاریخ نگاری مشروطه را نوشتند و شعار زنده باد غالب و مرگ بر مغلوب را رقم زدند و علیه مشروعه خواهان هرگونه توهینی را مستحق دانستند.در مشروطه اگر ما این دو قطبی سازی را نبینیم و احتمالاً اگر دو قطبی هست و ندانیم کجاست گرفتار کلیشه‌ها و دوگانه کاذب می‌شویم. 🔸نقل از خبرگزاری فارس- گروه تاریخ- رحمت رمضانی: نشست علمی جریان شناسی نهضت مشروطه ✳️ @ShahidRabe